Ориф Алвӣ
Ориф Алвӣ (урду: عارف علوی, англ. Arif Alvi; 29 июли 1949, Карочӣ, Қаламрави Покистон) — арбоби давлатӣ, сиёсатмадори покистонӣ, Президенти Ҷумҳурии Исломии Покистон аз соли 2018.
| англ. Arif Alvi урду: عارف علوی | |
.jpg) | |
13-умин Президенти Покистон  | |
| аз 9 сентябри 2018 | |
| Пешгузашта | Мамнун Ҳусейн |
| Таваллуд | 29 июл 1949 (74 сол) |
| Ҳамсар | Samina Alvi[d] |
| Ҳизб | |
| Таҳсилот | |
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Зиндагинома
29 июли соли 1949[1][2][3][4] дар Карочӣ, Доминиони Покистон[5] таваллуд шуд. Маълумот мавҷуд аст, ки санаи таваллуди ӯ 29 августи соли 1949 аст[6] ва инчунин маъхазҳое мавҷуданд, ки санаи таваллуди ӯро дар соли 1947 нишон медиҳанд[7][8].
Падари ӯ Ҳабиб-ур-Раҳмон Элоҳӣ Алвӣ ба ҳайси духтури дандон дар Ҳиндустони Бритониё кор карда, пас аз тақсимоти кишвар[6] ба карочӣ кӯчид ва дар таҳсили Саддор беморхонаи дандонпизишкӣ кушод[7]. Ҳабиб-ур-Раҳмон Элоҳӣ Алвӣ узви ҳизби Ҷамоати исломӣ буд[3]. Тибқи иттилои вебсайти ҳизби Ҳаракати Адолат, падари Ориф Алви дандонпизишки сарвазири Ҳиндустон Ҷавоҳирлаъл Нерӯ буд[9].
Пас аз хатми мактаби миёна дар Карочӣ[10] Ориф Алфӣ соли 1967 барои таҳсилоти олӣ ба Лоҳур тағйири мекунад.[3] Вай пас аз хатми Коллеҷи дандонпизишкии De’Montmorency дараҷаи ҷарроҳии дандон дорад. Соли 1975 ӯ Донишгоҳи Мичиганро бо магистр дар соҳаи протезкунии дандон хатм кард[11]. Соли 1984 ӯ аз Донишгоҳи Уқёнуси Ором магистри илм дар соҳаи ортодонтияро соҳиб шуд[12]. Ба Покистон баргашта, ӯ ба ҳайси духтури дандон ба кор шурӯъ кард ва сипас дармонгоҳи дандонпизишкии худ, Alvi Dental Hospital-ро кушод. Вай бо Самина Алвӣ оиладор аст ва онҳо чор фарзанд доранд.[13]
Фаъолияти касбӣ
Соли 1997 Ориф Алвӣ ба Шӯрои Ортодонтияи Амрико пайваст. Вай оинномаи Анҷумани дандонпизишкони Покистонро таҳия кард ва президенти он шуд. Соли 1981 вай раиси нахустин Конфронси байналмилалии дандонпизишкӣ дар Покистон буд ва раиси Конгресси 28-уми стоматологии Осиё ва Уқёнуси Ором интихоб шуд. Сипас декани факултаи ортодонтияи Коллеҷи табибон ва ҷарроҳони Покистон шуд. Соли 2006 вай президенти Федератсияи стоматологҳои Осиё ва Уқёнуси Ором интихоб шуд. Соли дигар, ӯ мушовири Федератсияи умумиҷаҳонии стоматологӣ шуд[7][8].
Фаъолияти сиёсӣ
Ориф Алвӣ фаъолияти сиёсии худро ба ҳайси фурӯшандаи сайёри як ҳизби динӣ оғоз кардааст[14]. Ҳангоми таҳсил дар Коллеҷи стоматологӣ, De’Montmorency дар ҷамъиятҳои донишҷӯён фаъолона ширкат варзид[15]. Вай ба Ҷамоати Талабаи Исломӣ, ҷиноҳи донишҷӯёни Ҷамоати исломӣ пайваст[16] ва инчунин президенти иттифоқи донишҷӯён шуд[17][13]. Дар он солҳо, ӯ режими низомии президент Муҳаммад Айюбхонро танқид кард: ҳангоми иштирок дар як эътироз дар соли 1969 дар кӯчаи Молли Лоҳур ду маротиба аз силоҳи оташфишон захмӣ шуд, як тирро баровардан муяссар нашуд ва он то ҳол дар бадани ӯст[6].
Соли 1977 Ориф Алвӣ пас аз пирӯзии Зулфиқор Алӣ Бҳутто дар интихоботи парлумонии Покистон фаъол шуд.[10] Соли 1979 ӯ ба ҳайси як номзади Ҷамоати исломӣ аз ҳавзаи Карочӣ[18][19][15] ба Маҷлиси вилоятии Синд номзад шуд, аммо мағлуб шуд[8][7][3]. Пас аз ин нокомӣ, ӯ Ҷамоати исломиро тарк кард, зеро аз консепсияи он дилсард гашт — ба андешаи ӯ, роҳбарияти ғайрикоррупсионӣ воситаи асосии ҳалли мушкилоти Покистон аст[14].
Соли 1996 ба Ҳаракат барои адолат, ки онро собиқ бозигари крикет Имрон Хон роҳбарӣ мекард[6][15], яке аз асосгузорони ҳизб гардид[20][14] ва дар қабули конститутсияи он ширкат варзид[7]. Вай як сол узви шӯрои марказии иҷроияи Ҳаракати Адолат буд, сипас соли 1997 бахши ҳизбро дар Синд раҳбарӣ кард[21]. Дар соли 1997, Ориф Алвӣ боз дар интихоботи Маҷлиси вилоятии Синд ҳамчун номзад аз Ҷунбиши Адолат дар ҳавзаи округ дар интихоботи умумии PS-89 (Ҷанубӣ-V Карочӣ) дар Покистон дар соли 1997 ширкат варзид, аммо боз шикаст хӯрд. Вай бо гирифтани 2200 овоз, ҷои сеюмро гирифт, пирӯзиро Салим Зиё ба даст овард[22][3][23]. Соли 2001 Ориф Алвӣ ноиби президенти Ҳаракати Адолат таъин шуд.
Дар соли 2002 вай дар интихоботи парлумонии Покистон ширкат варзид ва дубора ба ҳайси номзад аз Ҷунбиши Адолат дар ҳавзаи PS-90 (Карочии II) курсӣ дар Маҷлиси вилоятии Синдро талаб кард, аммо ноком шуд[12][21]. Вай бо гирифтани 1267 овоз аз Умар Содиқ, номзад аз ҳизби Муттаҳидаи маҷлиси амал мағлуб шуд[24][23]. Дар соли 2006, ӯ дабири кулли Ҷунбиши Адолат таъин шуд ва дар ин вазифа то соли 2013 кор мекард[25][26].
Соли 2013 дар интихоботи парлумонӣ ва ба ҳайси номзад аз Ҷунбиши Адолат дар ҳавзаи NA-247 (Қарочии Ҷанубӣ-II) ба Маҷлиси Миллии Покистон ширкат варзид[27][28]. Вай 77 659 овоз гирифт ва дар паси рақиби наздиктарин Хушбахт Шуҷат ҷой гирифт[29] . Пас аз як интихоботи муваффақ, ӯ ягона узви Ҷунбиши Адолат шуд, ки дар интихоботи соли 2013 аз Синд ба курсӣ дар Маҷлиси Миллии кишвар ноил гардид.[30] Соли 2016 вай президенти Ҳаракати Адолат дар вилояти Синд шуд[20] . Дар соли 2018, ӯ дубора ба Маҷлиси Миллӣ ҳамчун номзад аз Ҷунбиши Адолат дар ҳавзаи NA-247 (Карачи Ҷанубӣ-II) дар интихоботи парлумонии Покистон дар соли 2018 интихоб шуд[31][32]. Вай 91 020 овоз гирифт ва пас аз он Сайид Замонӣ Алӣ Ҷаффирӣ, номзади ҳизби Теҳри Лаббайк ҷойи дуюмро соҳиб гашт.[33]
18 августи соли 2018 вай аз ҷониби Ҳаракати Адолат ҳамчун номзад ба президентии Покистон пешбарӣ карда шуд.[34] 4 сентябри соли 2018, пас аз пирӯзӣ дар интихоботи президентии Покистон 13-умин раисҷумҳури кишвар гашт[35]. Вай 352 овоз гирифт ва Фазалур Раҳмон ва Айтсоз Аҳсанро, ки 184 ва 124 овоз гирифтанд, мағлуб кард[36][37] . Пас аз интихоб шудан ба президент, Ориф Алвӣ ба Сарвазири кишвар Имрон Хон ва эътилофи ҳукуматӣ барои дастгирӣ ташаккур гуфт.[38] Ориф Алвӣ пас аз Президенти Туркманистон Қурбонқулӣ Бердимуҳамадов дуввумин табиби дандонпизишк дар ҷаҳон шуд, ки президенти кишвар шуд[39]. Вай инчунин президенти сеюми кишвар аст, ки волидонаш пас аз тақсимоти Ҳиндустони Бритониё аз Ҳиндустон ба Покистон муҳоҷират карданд[9] . 5 сентябри соли 2018, Ориф Алвӣ аз курсии худ дар Маҷлиси Миллӣ истеъфо дод.[40]
Ҳамла ба Корпоратсияи телевизионии Покистон
Моҳи августи соли 2014 тарафдорони Ҷунбиши Адолат ҳангоми эътироз ба қароргоҳи Корпоратсияи телевизиони Покистон (PTV) ҳамла карданд.[41] Дар парвандаи полис Ориф Алвӣ ҳамчун ташкилкунандаа эҳтимолии ҳамла ба қароргоҳи PTV ёдовар шуда буд.[42] Моҳи ноябри соли 2014 Додгоҳи зиддитеррористӣ амри боздошти Ориф Алвиро содир кард.[43]
Моҳи марти соли 2015 ба Додгоҳи олии Синд ариза пешниҳод карда шуд, ки Ориф Алвӣ аз курсии худ дар Маҷлиси Миллии Покистон барои нақш дар ҳамла ба қароргоҳи Корпоратсияи телевизиони Покистон (PTV) маҳрум карда шавад[44][45]. Пас аз он полис алайҳи Ориф Алвӣ барои ташвиқи хушунат дар тазоҳуроти соли 2014 айб эълон кард.[46]
Моҳи январи соли 2018 Додгоҳи зиддитеррористӣ баррасии парвандаи ҷиноятиро нисбати Ориф Алвӣ мутаваққиф кард[47]. Пас аз интихоби президенти Покистон дар моҳи сентябри соли 2018, адвокати Ориф Алвӣ изҳорот дод, ки азбаски зерҳимояаш президент интихоб шудааст, ӯ аз дахлнопазирии конститутсионӣ бархӯрдор аст ва наметавонад ба ҷавобгарӣ кашида шавад.[46]