స్టోయిసిజం
స్టోయిసిజం అనేది సా.పూ 3వ శతాబ్దంలో పురాతన గ్రీకు దేశంలో ఏథెన్స్ నగరంలో ఆవిర్భవించిన తత్వశాస్త్ర భావన. జెనో ఆఫ్ సిటియం దీనికి ఆద్యుడు. ఈ భావనలు ప్రాచుర్యంలోకి తెచ్చిన వారిని స్టోయిక్స్ అని అంటారు.
_-_BEIC_6353768.jpg)
ఈ భావన ప్రకారం ధర్మంతో (virtue) కూడిన జీవితమే మానవునికి ఉత్తమైన మార్గం. వేరే భౌతిక సంపత్తులైన ఆరోగ్యం, సంపద, సుఖం మొదలైనవి మంచివీ కాదు, చెడ్డవీ కాదు.[1]
స్టాయిసిజం పురాతన గ్రీకు, రోమన్ సామ్రాజ్యాలలో సా. శ 3 వ శతాబ్దం వరకూ పరిఢవిల్లింది. దీనిని అనుసరించిన వారిలో మార్కస్ ఓరీలియస్ (Marcus Aurelius) చక్రవర్తి ముఖ్యుడు. సా. శ 4 వ శతాబ్దంలో క్రైస్తవం రాజ్యమతం అయినప్పటి నుంచి దీని ప్రాబల్యం తగ్గిపోయింది. అయితే సాంస్కృతిక పునరుజ్జీవన కాలం నుంచి నియో స్టాయిసిజం పేరుతోనూ, ప్రస్తుతం ఆధునిక స్టాయిసిజం పేరుతోనూ పునరుత్తేజం పొందింది.[2]
స్టోయిసిజం విధ్వంసక భావోద్వేగాలను అధిగమించేందుకు స్వీయ-నియంత్రణ, ధైర్యాన్ని అభివృద్ధి చేసుకోమని బోధిస్తుంది. విశ్వభావనను అర్థం చేసుకోవడానికి స్పష్టమైన, నిష్పాక్షికమైన ఆలోచనాపరుడిగా మారమని ఈ తత్వం బోధిస్తుంది. ఈ తత్వం ప్రకారం మానవులంతా ఒకే విశ్వాత్మ నుంచి ఉద్భవించిన వారే కాబట్టి వాళ్ళందరూ సౌభ్రాతృత్వంలో మెలగాలి, ఒకరికొకరు సహాయం చేసుకునేందుకు సిద్ధంగా ఉండాలి. సాంఘిక సంబంధాల్లో హోదా, ఆస్తులు మొదలైనవి అడ్డు కాకూడదని కూడా ఈ తత్వం బోధిస్తుంది.
పేరు
స్టోయిసిజాన్ని మొదట్లో ఈ భావనకు ఆద్యుడైన జెనో పేరు మీదుగా జెనోనిజం అనేవారు. అయితే కొద్ది కాలంలోనే ఆ పేరును మార్చేశారు, ఎందుకంటే ఈ తత్వశాస్త్రాన్ని అనుసరించే వారు ఆ వ్యవస్థకు పుట్టించిన వారితో సహా ఎవరైనా సంపూర్ణమైన వ్యక్తులు కాదని నమ్ముతారు. అలాగే తమ తత్వం కొంతమంది వ్యక్తులు స్థాపించిన సాంప్రదాయంగా మిగిలిపోకూడదని భావించారు.[3]
ఈ స్టోయిసిజం అనే పదం స్టోవా పికీలే (Stoa Poikile) అనే గ్రీకు పదం నుంచి వచ్చింది. ఈ పదానికి అర్థం స్తంభాలతో ఏర్పాటు చేసిన వసారా లాంటిది. ఇది పురాతన ఏథెంస్ లో అగోరా అనే స్థలంలో ఉంది. ఇక్కడ జెనో, అతని అనుచరులు కూడి తమ భావనలు పంచుకుంటూ చర్చలు చేసేవారు.[4][5]