రసాయనాలు, ఎరువుల మంత్రిత్వ శాఖ
భారతదేశంలోని రసాయనాలు & ఎరువుల మంత్రిత్వ శాఖ మూడు విభాగాలపై పరిపాలనా పరిధిని కలిగి ఉన్న సమాఖ్య మంత్రిత్వ శాఖ:
- రసాయనాలు & పెట్రోకెమికల్స్ శాఖ
- ఎరువుల శాఖ.
- ఫార్మాస్యూటికల్స్ విభాగం.
| రసాయనాలు, ఎరువుల మంత్రిత్వ శాఖ | |
|---|---|
 | |
| భారత ప్రభుత్వ శాఖ | |
 | |
| రసాయనాలు, ఎరువుల మంత్రిత్వ శాఖ | |
| సంస్థ అవలోకనం | |
| స్థాపనం | 25 డిసెంబరు 1975 |
| అధికార పరిధి | Government of India |
| వార్ర్షిక బడ్జెట్ | ₹1,78,482 crore (US$22 billion) (2023-24 est.) [1] |
| ఏజెన్సీ కార్యనిర్వాహకుడు/లు | జగత్ ప్రకాష్ నడ్డా, కేబినెట్ మంత్రి అనుప్రియా పటేల్, సహాయ మంత్రి |
ఈ మంత్రిత్వ శాఖకు రసాయనాలు, ఎరువుల శాఖ మంత్రి నేతృత్వం వహిస్తాడు. ప్రస్తుత మంత్రి జగత్ ప్రకాష్ నడ్డా.[2]
రసాయనాలు, ఎరువుల శాఖ
రసాయనాలు & పెట్రోకెమికల్స్ శాఖ డిసెంబర్ 1989 వరకు పరిశ్రమల మంత్రిత్వ శాఖ క్రింద ఉంది , అది పెట్రోలియం & రసాయనాల మంత్రిత్వ శాఖ క్రిందకు తీసుకురాబడింది. జూన్ 5, 1991న, రసాయనాలు & పెట్రోకెమికల్స్ శాఖ రసాయనాలు & ఎరువుల మంత్రిత్వ శాఖకు బదిలీ చేయబడింది.
రసాయనాలు, పెట్రోకెమికల్స్ & ఫార్మాస్యూటికల్ పరిశ్రమ రంగానికి సంబంధించిన ప్రణాళిక, అభివృద్ధి & నియంత్రణల బాధ్యతను శాఖకు అప్పగించారు:
- ఇతర విభాగాలకు ప్రత్యేకంగా కేటాయించిన వాటిని మినహాయించి డ్రగ్స్ & ఫార్మాస్యూటికల్స్
- క్రిమిసంహారకాలు , పురుగుమందుల చట్టం, 1968 (46 ఆఫ్ 1968) యొక్క పరిపాలన మినహాయించి .
- మొలాసిస్
- ఆల్కహాల్ - మొలాసిస్ మార్గం నుండి పారిశ్రామిక & త్రాగదగినది.
- డైస్టఫ్స్ & డై ఇంటర్మీడియట్స్
- అన్ని సేంద్రీయ & అకర్బన రసాయనాలు ప్రత్యేకంగా ఏ ఇతర మంత్రిత్వ శాఖ లేదా విభాగానికి కేటాయించబడలేదు.
- భోపాల్ విపత్తు - ప్రత్యేక చట్టాలు
- పెట్రోకెమికల్స్
- నైలాన్ , పాలిస్టర్ & యాక్రిలిక్ వంటి నాన్- సెల్యులోసిక్ సింథటిక్ ఫైబర్‌ల ఉత్పత్తికి సంబంధించిన పరిశ్రమలు
- సింథటిక్ రబ్బరు
- ప్లాస్టిక్ & అచ్చు వస్తువుల కల్పనలతో సహా ప్లాస్టిక్స్
- డిపార్ట్‌మెంట్ ద్వారా నిర్వహించబడే అన్ని పరిశ్రమల ప్రణాళిక, అభివృద్ధి & నియంత్రణ, సహాయం
శాఖ కింద వివిధ విభాగాలు ఉన్నాయి. ముఖ్యమైనది:
- రసాయన విభాగం
- పెట్రోకెమికల్స్ విభాగం
- పర్యవేక్షణ & మూల్యాంకన విభాగం (M&E విభాగం)
ఫార్మాస్యూటికల్స్ విభాగం
ప్రధాన మంత్రి భారతీయ జనౌషధి పరియోజన
ప్రధాన్ మంత్రి భారతీయ జనౌషధి పరియోజన (PMBJP) అనేది ప్రధాన మంత్రి భారతీయ జనౌషధి పరియోజన కేంద్రం అని పిలువబడే ప్రత్యేక కేంద్రాల ద్వారా ప్రజలకు సరసమైన ధరలకు నాణ్యమైన మందులను అందించడానికి భారత ప్రభుత్వ ఫార్మాస్యూటికల్స్ విభాగం ప్రారంభించిన ప్రచారం . ప్రధాన మంత్రి భారతీయ జనౌషధి పరియోజన కేంద్రం (PMBJPK) జనరిక్ ఔషధాలను అందించడానికి ఏర్పాటు చేయబడింది , ఇవి తక్కువ ధరలకు లభిస్తాయి, అయితే ఇవి ఖరీదైన బ్రాండెడ్ ఔషధాల వలె నాణ్యత & సమర్థతతో సమానంగా ఉంటాయి. BPPI (బ్యూరో ఆఫ్ ఫార్మా పబ్లిక్ సెక్టార్ అండర్‌టేకింగ్స్ ఆఫ్ ఇండియా) ఫార్మాస్యూటికల్స్ విభాగం, Govt కింద స్థాపించబడింది. ప్రధాన మంత్రి భారతీయ జనౌషధి పరియోజన కేంద్రం ద్వారా జనరిక్ ఔషధాల సేకరణ, సరఫరా & మార్కెటింగ్‌ను సమన్వయం చేయడం కోసం భారతదేశం అన్ని CPSUల మద్దతుతో.
అనుబంధ కార్యాలయాలు
- నేషనల్ ఫార్మాస్యూటికల్ ప్రైసింగ్ అథారిటీ (NPPA)
స్వయంప్రతిపత్త సంస్థలు
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజినీరింగ్ అండ్ టెక్నాలజీ (CIPET) [3]
సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజినీరింగ్ & టెక్నాలజీ (CIPET) భారతదేశంలోని ప్లాస్టిక్స్ & అనుబంధ పరిశ్రమల కోసం అకడమిక్, టెక్నాలజీ సపోర్ట్ & రీసెర్చ్ (ATR)కి అంకితమైన ఒక ప్రధాన జాతీయ సంస్థ. మొదటి CIPET క్యాంపస్‌ను భారత ప్రభుత్వం 1968లో చెన్నైలో స్థాపించింది & ఆ తర్వాత దేశంలో భారత ప్రభుత్వం 14 CIPET క్యాంపస్‌లను స్థాపించింది.
నేడు CIPET అనేక క్యాంపస్‌లను కలిగి ఉంది
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, అహ్మదాబాద్
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, అమృత్‌సర్
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజినీరింగ్ & టెక్నాలజీ, ఔరంగాబాద్
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, భోపాల్
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, భువనేశ్వర్
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, చెన్నై
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, గౌహతి
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, హైదరాబాద్
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, హాజీపూర్
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, హల్దియా
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, జైపూర్
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, ఇంఫాల్
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, లక్నో
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, మైసూర్
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, ఖుంటి
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, పానిపట్
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, మధురై
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ & టెక్నాలజీ, రాయ్‌పూర్
- సెంట్రల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ పెట్రోకెమికల్స్ ఇంజినీరింగ్ & టెక్నాలజీ, చంద్రపూర్
డిజైన్, CAD/CAM/CAE, టూలింగ్ & మోల్డ్ తయారీ, ప్లాస్టిక్ ప్రాసెసింగ్, టెస్టింగ్ & క్వాలిటీ కంట్రోల్ రంగాలలో ఏకరీతి మౌలిక సదుపాయాలను కలిగి ఉన్న పరిశ్రమలకు మరియు భారతదేశం & విదేశాలలో పరిశ్రమలకు ATR సేవల ద్వారా ఇవి సహకరిస్తున్నాయి.
CIPET చెన్నై ARSTPS (అడ్వాన్స్ రీసెర్చ్ స్కూల్ ఫర్ టెక్నాలజీ అండ్ ప్రోడక్ట్ సిమ్యులేషన్) అనే విభాగాన్ని కూడా ప్రారంభించింది, ఇది డిజైన్, CAD/CAM/CAE రంగాలలో సౌకర్యాలను అందిస్తుంది. ఇది CAD/CAM.A కోసం ME డిగ్రీ ప్రోగ్రామ్‌ను కూడా అందిస్తుంది
కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలు
- బెంగాల్ కెమికల్స్ అండ్ ఫార్మాస్యూటికల్స్ లిమిటెడ్ (BCPL)
- బ్రహ్మపుత్ర వ్యాలీ ఫర్టిలైజర్ కార్పొరేషన్ లిమిటెడ్ (BVFCL)
- FCI ఆరావళి జిప్సమ్ & మినరల్స్ ఇండియా లిమిటెడ్ (FAGMIL)
- ఫర్టిలైజర్స్ అండ్ కెమికల్స్ ట్రావెన్‌కోర్ లిమిటెడ్ (FACT)
- ఫెర్టిలైజర్ అసోసియేషన్ ఆఫ్ ఇండియా (FAI)
- ఫెర్టిలైజర్ కార్పొరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా (FCIL)
- హిందుస్థాన్ యాంటీబయాటిక్స్ లిమిటెడ్ (HAL)
- హిందుస్థాన్ ఇన్సెక్టిసైడ్స్ లిమిటెడ్ (HIL)
- హిందుస్థాన్ ఆర్గానిక్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ (HOCL)
- మద్రాస్ ఫెర్టిలైజర్స్ లిమిటెడ్ (MFL)
- నేషనల్ ఫెర్టిలైజర్స్ లిమిటెడ్ (NFL)
- ప్రాజెక్ట్స్ అండ్ డెవలప్‌మెంట్ ఇండియా లిమిటెడ్ (PDIL
- రాష్ట్రీయ కెమికల్స్ అండ్ ఫర్టిలైజర్స్ లిమిటెడ్ (RCF)
- బ్రహ్మపుత్ర క్రాకర్ అండ్ పాలిమర్ లిమిటెడ్ (BCPL)
- కర్ణాటక యాంటీబయాటిక్స్ & ఫార్మాస్యూటికల్స్ లిమిటెడ్
క్యాబినెట్ మంత్రులు
| నం. | ఫోటో | మంత్రి (జనన-మరణ)నియోజకవర్గం | పదవీకాలం | రాజకీయ పార్టీ | మంత్రిత్వ శాఖ | ప్రధాన మంత్రి | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| నుండి | కు | కాలం | ||||||||
| రసాయనాలు & ఎరువుల మంత్రి | ||||||||||
| 1 |  | ప్రకాష్ చంద్ర సేథి (1919–1996) మధ్యప్రదేశ్‌కురాజ్యసభ ఎంపీ | 25 డిసెంబర్ 1975 | 23 డిసెంబర్ 1976 | 364 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) | ఇందిర III | ఇందిరా గాంధీ | ||
| 2 |  | కేశవ్ దేవ్ మాల్వియా (1904–1981) దోమరియాగంజ్ఎంపీ | 23 డిసెంబర్ 1976 | 24 మార్చి 1977 | 91 రోజులు | |||||
| 3 | .jpg) | హేమవతి నందన్ బహుగుణ (1919–1989) లక్నోఎంపీ | 28 మార్చి 1977 | 29 మార్చి 1977 | 1 రోజు | జనతా పార్టీ | దేశాయ్ | మొరార్జీ దేశాయ్ | ||
| పెట్రోలియం, రసాయనాలు & ఎరువుల మంత్రి | ||||||||||
| (3) | | హేమవతి నందన్ బహుగుణ (1919–1989) లక్నోఎంపీ | 29 మార్చి 1977 | 15 జూలై 1977 | 108 రోజులు | జనతా పార్టీ | దేశాయ్ | మొరార్జీ దేశాయ్ | ||
| – | .jpg) | మొరార్జీ దేశాయ్ (1896–1995) సూరత్ఎంపీ(ప్రధాని) | 16 జూలై 1979 | 28 జూలై 1979 | 12 రోజులు | |||||
| 4 |  | TA పై (1922–1981) ఉడిపిఎంపీ | 28 జూలై 1979 | 19 ఆగస్టు 1979 | 22 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (యు) | చరణ్ | చరణ్ సింగ్ | ||
| 5 | అరవింద బాల పజానోర్ (1935–2013) పాండిచ్చేరిఎంపీ | 19 ఆగస్టు 1979 | 26 డిసెంబర్ 1979 | 129 రోజులు | ఆల్ ఇండియా అన్నా ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | |||||
| 6 | శ్యామ్ నాథ్ కాకర్ (పుట్టుక తెలియదు)ఎన్నిక కాలేదు | 26 డిసెంబర్ 1979 | 14 జనవరి 1980 | 19 రోజులు | జనతా పార్టీ (సెక్యులర్) | |||||
| పెట్రోలియం & రసాయనాల మంత్రి | ||||||||||
| (1) | | ప్రకాష్ చంద్ర సేథి (1919–1996) ఇండోర్ఎంపీ | 16 జనవరి 1980 | 7 మార్చి 1980 | 51 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) | ఇందిర IV | ఇందిరా గాంధీ | ||
| 7 | వీరేంద్ర పాటిల్ (1924–1997) బాగల్‌కోట్ఎంపీ | 7 మార్చి 1980 | 19 అక్టోబర్ 1980 | 226 రోజులు | ||||||
| పెట్రోలియం, రసాయనాలు & ఎరువుల మంత్రి | ||||||||||
| (1) | | ప్రకాష్ చంద్ర సేథి (1919–1996) ఇండోర్ఎంపీ | 19 అక్టోబర్ 1980 | 15 జనవరి 1982 | 1 సంవత్సరం, 88 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) | ఇందిర IV | ఇందిరా గాంధీ | ||
| 8 | .jpg) | పి. శివశంకర్ (1929–2017) సికింద్రాబాద్ఎంపీ | 15 జనవరి 1982 | 2 సెప్టెంబర్ 1982 | 230 రోజులు | |||||
| రసాయనాలు & ఎరువుల మంత్రి | ||||||||||
| 9 | .jpg) | వసంత్ సాఠే (1925–2011) వార్ధాఎంపీ | 2 సెప్టెంబర్ 1982 | 31 అక్టోబర్ 1984 | 2 సంవత్సరాలు, 120 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) | ఇందిర IV | ఇందిరా గాంధీ | ||
| 31 అక్టోబర్ 1984 | 31 డిసెంబర్ 1984 | రాజీవ్ ఐ | రాజీవ్ గాంధీ | |||||||
| (7) | వీరేంద్ర పాటిల్ (1924–1997) బాగల్‌కోట్ఎంపీ | 31 డిసెంబర్ 1984 | 25 సెప్టెంబర్ 1985 | 268 రోజులు | రాజీవ్ II | |||||
| ఈ విరామ సమయంలో మంత్రిత్వ శాఖ రద్దు చేయబడింది. | ||||||||||
| పెట్రోలియం & రసాయనాల మంత్రి | ||||||||||
| 10 |  | MS గురుపాదస్వామి (1924–2011) ఉత్తరప్రదేశ్‌కురాజ్యసభ ఎంపీ | 6 డిసెంబర్ 1989 | 10 నవంబర్ 1990 | 339 రోజులు | జనతాదళ్ | విశ్వనాథ్ | విశ్వనాథ్ ప్రతాప్ సింగ్ | ||
| 11 |  | సత్య ప్రకాష్ మాలవ్య (1934–2018) ఉత్తరప్రదేశ్‌కురాజ్యసభ ఎంపీ | 21 నవంబర్ 1990 | 21 జూన్ 1991 | 223 రోజులు | సమాజ్‌వాదీ జనతా పార్టీ (రాష్ట్రీయ) | చంద్ర శేఖర్ | చంద్ర శేఖర్ | ||
| రసాయనాలు & ఎరువుల మంత్రి | ||||||||||
| – | (2).jpg) | పి.వి.నరసింహారావు (1921–2004) నంద్యాలఎంపీ(ప్రధాని) | 21 జూన్ 1991 | 17 ఫిబ్రవరి 1994 | 2 సంవత్సరాలు, 241 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) | రావు | పివి నరసింహారావు | ||
| 12 |  | రామ్ లఖన్ సింగ్ యాదవ్ (1920–2006) అర్రాఎంపీ | 17 ఫిబ్రవరి 1994 | 16 మే 1996 | 2 సంవత్సరాలు, 89 రోజులు | |||||
| – | .jpg) | అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి (1924–2018) లక్నోఎంపీ(ప్రధాని) | 16 మే 1996 | 1 జూన్ 1996 | 16 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | వాజ్‌పేయి ఐ | అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి | ||
| – |  | హెచ్‌డి దేవెగౌడ (జననం 1933)ఎన్నిక కాలేదు(ప్రధాని) | 1 జూన్ 1996 | 29 జూన్ 1996 | 28 రోజులు | జనతాదళ్ | దేవెగౌడ | హెచ్‌డి దేవెగౌడ | ||
| 13 | .jpg) | సిస్ రామ్ ఓలా (1927–2013) జుంజునుఎంపీ(MoS, I/C) | 29 జూన్ 1996 | 21 ఏప్రిల్ 1997 | 345 రోజులు | ఆల్ ఇండియా ఇందిరా కాంగ్రెస్ (తివారీ) | ||||
| 21 ఏప్రిల్ 1997 | 9 జూన్ 1997 | గుజ్రాల్ | ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్ | |||||||
| 14 |  | ఎం. అరుణాచలం (1944–2004) తెన్కాసిఎంపీ | 9 జూన్ 1997 | 19 మార్చి 1998 | 283 రోజులు | తమిళ మానిలా కాంగ్రెస్ (మూపనార్) | ||||
| 15 |  | సుర్జిత్ సింగ్ బర్నాలా (1925–2017) సంగ్రూర్ఎంపీ | 19 మార్చి 1998 | 13 అక్టోబర్ 1999 | 1 సంవత్సరం, 208 రోజులు | శిరోమణి అకాలీదళ్ | వాజ్‌పేయి II | అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి | ||
| 16 | .jpg) | సురేష్ ప్రభు (జననం 1953) రాజాపూర్ఎంపీ | 13 అక్టోబర్ 1999 | 30 సెప్టెంబర్ 2000 | 353 రోజులు | శివసేన | వాజ్‌పేయి III | |||
| 17 |  | సుందర్ లాల్ పట్వా (1924–2016) నర్మదాపురంఎంపీ | 30 సెప్టెంబర్ 2000 | 7 నవంబర్ 2000 | 38 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | ||||
| 18 |  | సుఖ్‌దేవ్ సింగ్ ధిండా (జననం 1936) పంజాబ్‌కురాజ్యసభ ఎంపీ | 7 నవంబర్ 2000 | 22 మే 2004 | 3 సంవత్సరాలు, 197 రోజులు | శిరోమణి అకాలీదళ్ | ||||
| 19 | .jpg) | రామ్ విలాస్ పాశ్వాన్ (1946–2020) హాజీపూర్ఎంపీ | 23 మే 2004 | 22 మే 2009 | 4 సంవత్సరాలు, 364 రోజులు | లోక్ జనశక్తి పార్టీ | మన్మోహన్ ఐ | మన్మోహన్ సింగ్ | ||
| 20 |  | MK అళగిరి (జననం 1951) మధురైఎంపీ | 28 మే 2009 | 20 మార్చి 2013 | 3 సంవత్సరాలు, 296 రోజులు | ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | మన్మోహన్ II | |||
| 21 | .jpg) | శ్రీకాంత్ కుమార్ జెనా (జననం 1950) బాలాసోర్ఎంపీ(MoS, I/C) | 20 మార్చి 2013 | 26 మే 2014 | 1 సంవత్సరం, 67 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ||||
| 22 | .jpg) | అనంత్ కుమార్ (1959–2018) బెంగళూరు సౌత్ఎంపీ | 27 మే 2014 | 12 నవంబర్ 2018(పదవిలో మరణించారు) | 4 సంవత్సరాలు, 169 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | మోదీ ఐ | నరేంద్ర మోదీ | ||
| 23 |  | డివి సదానంద గౌడ (జననం 1953) బెంగళూరు నార్త్ఎంపీ | 13 నవంబర్ 2018 | 30 మే 2019 | 2 సంవత్సరాలు, 236 రోజులు | |||||
| 31 మే 2019 | 7 జూలై 2021 | మోడీ II | ||||||||
| 24 | .png) | మన్సుఖ్ మాండవియా (జననం 1972) గుజరాత్‌కురాజ్యసభ ఎంపీ | 7 జూలై 2021 | 9 జూన్ 2024 | 2 సంవత్సరాలు, 338 రోజులు | |||||
| 25 | .jpg) | జగత్ ప్రకాష్ నడ్డా (జననం 1960) గుజరాత్‌కురాజ్యసభ ఎంపీ | 10 జూన్ 2024 | అధికారంలో ఉంది | 23 రోజులు | మోడీ III | ||||
సహాయ మంత్రులు
| నం. | ఫోటో | మంత్రి (జనన-మరణ)నియోజకవర్గం | పదవీకాలం | రాజకీయ పార్టీ | మంత్రిత్వ శాఖ | ప్రధాన మంత్రి | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| నుండి | కు | కాలం | ||||||||
| రసాయనాలు & ఎరువుల శాఖ సహాయ మంత్రి | ||||||||||
| 1 | రామచంద్ర రథ్ (జననం 1945) అస్కాఎంపీ | 11 సెప్టెంబర్ 1982 | 31 అక్టోబర్ 1984 | 2 సంవత్సరాలు, 50 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) | ఇందిర IV | ఇందిరా గాంధీ | |||
| రసాయనాలు & ఎరువుల శాఖ సహాయ మంత్రి | ||||||||||
| 2 | చింతా మోహన్ (జననం 1954) తిరుపతిఎంపీ | 26 జూన్ 1991 | 17 జనవరి 1993 | 1 సంవత్సరం, 205 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) | రావు | పివి నరసింహారావు | |||
| 3 | .jpg) | ఎడ్వర్డో ఫలేరో (జననం 1940) మోర్ముగావ్ఎంపీ | 18 జనవరి 1993 | 16 మే 1996 | 3 సంవత్సరాలు, 119 రోజులు | |||||
| 4 | ఎకె పటేల్ (జననం 1931) మెహసానాఎంపీ | 19 మార్చి 1998 | 13 అక్టోబర్ 1999 | 1 సంవత్సరం, 208 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | వాజ్‌పేయి II | అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి | |||
| 5 | .jpg) | రమేష్ బాయిస్ (జననం 1947) రాయ్‌పూర్ఎంపీ | 13 అక్టోబర్ 1999 | 30 సెప్టెంబర్ 2000 | 353 రోజులు | వాజ్‌పేయి III | ||||
| 6 | .jpg) | సత్యబ్రత ముఖర్జీ (1932–2023) కృష్ణానగర్ఎంపీ | 30 సెప్టెంబర్ 2000 | 1 జూలై 2002 | 1 సంవత్సరం, 274 రోజులు | |||||
| 7 | .jpg) | తపన్ సిక్దర్ (1944–2014) దమ్ డమ్ఎంపీ | 1 జూలై 2002 | 29 జనవరి 2003 | 212 రోజులు | |||||
| 8 | ఛత్రపాల్ సింగ్ లోధా (జననం 1946) బులంద్‌షహర్ఎంపీ | 29 జనవరి 2003 | 16 మార్చి 2004 | 1 సంవత్సరం, 47 రోజులు | ||||||
| 9 | .jpg) | కె. రెహమాన్ ఖాన్ (జననం 1939) కర్ణాటకరాజ్యసభ ఎంపీ | 23 మే 2004 | 20 జూలై 2004 | 58 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | మన్మోహన్ ఐ | మన్మోహన్ సింగ్ | ||
| 10 | .png) | బిజోయ్ కృష్ణ హండిక్ (1934–2015) జోర్హాట్ఎంపీ | 29 జనవరి 2006 | 22 మే 2009 | 3 సంవత్సరాలు, 113 రోజులు | |||||
| 11 | | శ్రీకాంత్ కుమార్ జెనా (జననం 1950) బాలాసోర్ఎంపీ | 28 మే 2009 | 20 మార్చి 2013 | 3 సంవత్సరాలు, 296 రోజులు | మన్మోహన్ II | ||||
| 12 | .jpg) | నిహాల్‌చంద్ (జననం 1971) గంగానగర్ఎంపీ | 27 మే 2014 | 9 నవంబర్ 2014 | 166 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | మోదీ ఐ | నరేంద్ర మోదీ | ||
| 13 |  | హన్సరాజ్ గంగారామ్ అహిర్ (జననం 1954) చంద్రపూర్ఎంపీ | 9 నవంబర్ 2014 | 5 జూలై 2016 | 1 సంవత్సరం, 239 రోజులు | |||||
| 14 | | మన్సుఖ్ మాండవియా (జననం 1972) గుజరాత్‌కురాజ్యసభ ఎంపీ | 5 జూలై 2016 | 30 మే 2019 | 2 సంవత్సరాలు, 329 రోజులు | |||||
| 15 | _for_Planning_in_May_2014_(cropped).jpg) | రావ్ ఇంద్రజిత్ సింగ్ (జననం 1951) గుర్గావ్ఎంపీ | 3 సెప్టెంబర్ 2017 | 30 మే 2019 | 1 సంవత్సరం, 269 రోజులు | |||||
| 16 | | మన్సుఖ్ మాండవియా (జననం 1972) గుజరాత్‌కురాజ్యసభ ఎంపీ | 31 మే 2019 | 7 జూలై 2021 | 2 సంవత్సరాలు, 37 రోజులు | మోడీ II | ||||
| 17 | .jpg) | భగవంత్ ఖుబా (జననం 1967) బీదర్ఎంపీ | 7 జూలై 2021 | 9 జూన్ 2024 | 2 సంవత్సరాలు, 338 రోజులు | |||||
| 18 |  | అనుప్రియా పటేల్ (జననం 1981) మీర్జాపూర్ఎంపీ | 10 జూన్ 2024 | అధికారంలో ఉంది | 23 రోజులు | అప్నా దల్ (సోనేలాల్) | మోడీ III | |||