சபாவித்து வம்சம்
சபாவித்து வம்சம் (Safavid dynasty) நவீன ஈரானை 1501 முதல் 1736 முடிய ஆண்ட சியா இசுலாம் பன்னிருவர் பிரிவைச் சார்ந்த அரச வம்சமாகும்.[5]
சபாவித்து வம்சம் دودمان صفوی Dudmān e Safavi | |||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1501–1736 | |||||||||||||||||||||||||||||
![]() பேரரசர் முதலாம் அப்பாஸ் ஆட்சியில் சபாவித்துப் பேரரசின் வரைபடம் | |||||||||||||||||||||||||||||
நிலை | பேரரசு | ||||||||||||||||||||||||||||
தலைநகரம் | தப்ரிஸ் (1501–1555) குவாஸ்வின் (1555–1598) ஸ்பாஹன் (1598–1736) | ||||||||||||||||||||||||||||
பேசப்படும் மொழிகள் | அலுவல் மொழி பாரசீகம். பிற மொழிகள் அரபு, அஜர்பைஜானி மொழி, ஜார்ஜியா மொழி மற்றும் துருக்கி மொழி | ||||||||||||||||||||||||||||
சமயம் | சியா இசுலாம், பன்னிருவர் பிரிவு | ||||||||||||||||||||||||||||
அரசாங்கம் | இசுலாமிய முடியாட்சி | ||||||||||||||||||||||||||||
ஷாகான்ஷா | |||||||||||||||||||||||||||||
• 1501–1524 | முதலாம் இசுமாயில்(துவக்கம்) | ||||||||||||||||||||||||||||
• 1732–1736 | மூன்றாம் அப்பாஸ் (முடிவு) | ||||||||||||||||||||||||||||
விசியர் | |||||||||||||||||||||||||||||
• 1501–? | முகமது ஜக்காரியா குஜுஜி (முதல்) | ||||||||||||||||||||||||||||
• 1729–1736 | நாதிர் குவாலி பெக் (இறுதி) | ||||||||||||||||||||||||||||
சட்டமன்றம் | அரசவைக் குழு | ||||||||||||||||||||||||||||
வரலாறு | |||||||||||||||||||||||||||||
• சபியத்தீன் அட்ராபிலி சபாவியா ஆட்சியை நிறுவுதல் | 1301 | ||||||||||||||||||||||||||||
• தொடக்கம் | 1501 | ||||||||||||||||||||||||||||
• ஹோத்தாகி பேரரசின் ஆக்கிரமிப்பு | 1722 | ||||||||||||||||||||||||||||
• சபாவித்து நாதிர் ஷா மீண்டும் கைப்பற்றுதல் | 1726–29 | ||||||||||||||||||||||||||||
• முடிவு | மார்ச் 1736 | ||||||||||||||||||||||||||||
• நாதிர் ஷா முடிசூட்டிக்கொள்தல் | 1 அக்டோபர் 1736 | ||||||||||||||||||||||||||||
பரப்பு | |||||||||||||||||||||||||||||
2,850,000 km2 (1,100,000 sq mi) | |||||||||||||||||||||||||||||
நாணயம் | துமான், அப்பாசி நாணயம், ஜார்ஜியன் அப்பாசி, ஷாகி[3]
| ||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
தற்போதைய பகுதிகள் | |||||||||||||||||||||||||||||
a State religion.[4] |
சபாவித்து பேரரசு போர்க்களங்களில் வெடி மருந்துகளை பயன்படுத்தியதால், இதனை வெடிமருந்து பேரரசு என்றும் அழைப்பர்.[6]
சபாவித்து வம்சத்தின் ஆட்சி இரானிய அஜர்பைசான் பிரதேசத்தின் ஆர்டபில் நகரத்தில் முதலாம் ஷா இசுமாயில் (1501–24) என்பவரால் நிறுவப்பட்டது.
சபாவித்து வம்சத்தினர், இசுலாமிய சூபி - குர்திஷ் கலப்பினத்தவர் ஆவார். [7]சபாவித்து வம்சத்தினர் அசர்பைஜானியர்களுடனும், [8] ஜார்ஜியா நாட்டு மக்களுடனும் திருமண உறவு கொண்டிருந்தனர். [9]
சபாவித்து வம்சத்தினர் 1501 முதல் 1722 முடிய தற்கால ஈரான், ஈராக், அசர்பைஜான், பாகாரேயின், ஆர்மீனியா, ஜார்ஜியா, குவைத், சிரியா, துருக்கியின் சில பகுதிகள், வடக்கு காகசஸ், உஸ்பெகிஸ்தான், ஆப்கானித்தான், பாகிஸ்தான், துருக்மெனிஸ்தான் பகுதிகளை ஆண்டனர்.
1736-இல் சபாவித்து பேரரசு சிதறுண்டாலும், ஈரானை சியா இசுலாம் பிரிவுக்கு மாற்றியதுடன், அனதோலியா, காக்கேசியா மற்றும் ஈராக்கிலும் சியா இசுலாம் பரவியது.
சபாவித்து வம்ச ஆட்சியாளர்கள்
- முதலாம் இஸ்மாயில் 1501–1524
- முதலாம் தமாஸ்ப் 1524–1576
- இரண்டாம் இஸ்மாயில் 1576–1578
- முகம்மது கொடபண்டா 1578–1587
- முதலாம் அப்பாஸ் 1587–1629
- சஃபி 1629–1642
- இரண்டாம் சஃபி 1642–1666
- முதலாம் சுலைமான் 1666–1694
- சுல்தான் முதலாம் உசைன் 1694–1722
- இரண்டாம் தமாஸ்ப் 1722–1732
- மூன்றாம் அப்பாஸ் 1732–1736
இதனையும் காண்க
- அகாமனிசியப் பேரரசு - கிமு 550 – கிமு 330
- பார்த்தியப் பேரரசு - கி மு 247 – கி பி 224
- செலூக்கியப் பேரரசு - கி.மு. 312 – கி.மு. 63
- சாசானியப் பேரரசு - கிபி 224 – 651
- உதுமானியப் பேரரசு - கிபி 1299 – 1500
- அப்சரித்து வம்சம் - கிபி - 1736 - 1796
- குவாஜர் வம்சம் - கிபி 1796–1925
- பகலவி வம்சம் - கிபி 1925 – 1979
மேற்கோள்கள்
வெளி இணைப்புகள்
- History of the Safavids on Iran Chamber
- "Safavid dynasty", Encyclopædia Iranica by Rudi Matthee
- The History Files: Rulers of Persia
- BBC History of Religion
- Iranian culture and history site பரணிடப்பட்டது 2005-08-31 at the வந்தவழி இயந்திரம்
- "Georgians in the Safavid administration", Encyclopædia Iranica
- Artistic and cultural history of the Safavids from the Metropolitan Museum of Art
- History of Safavid art
- A Study of the Migration of Shi'i Works from Arab Regions to Iran at the Early Safavid Era. பரணிடப்பட்டது 2007-10-08 at the வந்தவழி இயந்திரம்
- Why is Safavid history important? (Iran Chamber Society)
- Historiography During the Safawid Era பரணிடப்பட்டது 2010-06-16 at the வந்தவழி இயந்திரம்
- "IRAN ix. RELIGIONS IN IRAN (2) Islam in Iran (2.3) Shiʿism in Iran Since the Safavids: Safavid Period", Encyclopædia Iranica by Hamid Algar