Zgjedhjet presidenciale turke 2023
Zgjedhjet presidenciale do të mbahen në Turqi më 14 maj 2023, krahas zgjedhjeve parlamentare. [1] [2] Votuesit do të zgjedhin presidentin për një mandat pesëvjeçar. Presidenti Rexhep Taip Erdoan bëri thirrje që zgjedhjet e parakohshme të mbahen më 14 maj 2023. [3] Megjithatë, data fillimisht u vu në pikëpyetje pas tërmetit vdekjeprurës Turqi-Siri të vitit 2023, i cili çoi në thirrje për shtyrjen e datës së zgjedhjeve. [4] [5] Më 10 mars 2023, Erdogan nënshkroi dekretin për zgjedhjet që do të mbahen më 14 maj 2023. [1] [2] Vlerësohet se rreth 64 milionë votues do të votojnë në zgjedhjet e 14 majit, 60.9 milionë në Turqi dhe 3.2 milionë jashtë vendit. [6]
Kandidatët
Kandidatët
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Sinan_O%C4%9Fan_in_March_2023.jpg/220px-Sinan_O%C4%9Fan_in_March_2023.jpg)
- Recep Tayyip Erdoğan, Presidenti i tanishëm i Turqisë (2014-tani), [7] lider i Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim (AKP)
- Mbështetur nga: Aleanca Popullore
- Qemal Këllëçdarollu, lider i Partisë Popullore Republikane, lider i opozitës. [8] [9] Ai u shpall kandidat nga aleanca opozitare "Tabela e të Gjashtëve" më 6 mars 2023. [10]
- Mbështetur nga: Aleanca e Kombit, Aleanca e Punës dhe Lirisë [11]
- Muharrem İnce, lider i Partisë Atdheu, kandidat për president në vitin 2018 [12] [13]
- Sinan Oğan, ish -anëtar i parlamentit nga MHP (2011–2015) ( kandidon si i pavarur )
- Mbështetur nga Aleanca e Paraardhësve [14]
Lista e kandidatëve presidencialë sipas renditjes së tyre në fletën e votimit [15] [a] | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | |||||||||||
![]() | ![]() | ![]() | ![]() | |||||||||||
Recep Tayyip Erdoğan | Muharrem İnce | Kemal Kılıçdaroğlu | Sinan Oğan | |||||||||||
Aleanca Popullore-data-sort-value="No" style="background: #FFD2D2; color:black; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-no2" | ![]() | <b id="mw-g">Aleanca e Kombit</b> | Aleanca e paraardhësve | ||||||||||||
style="background:#ff8700
| style="background:#870000
| style="background:#CC5252
| style="background:#D60000
| style="background:#0D5DA6
| style="background:#ED1C24
| style="background:#3db5e6
| style="background:#0069A7
| style="background:#2DB34A
| style="background:#FF5F5F
| style="background:#CC0000
| style="background:#373736
| |||
AKP | MHP | BBP | YRP | <small id="mwAR0"><b id="mwAR4">deputet</b></small> | CHP | İYİ | DEVA | GP | SP | DP | <small id="mwATQ">ZP</small> | Justice Party (2015) | ÜP | TÜİP |
Fushata | Fushata | Fushata | Fushata |
Polemikat
E drejta e Erdoganit për të kërkuar rizgjedhje
Përpara zgjedhjeve të vitit 2018, presidentët turq shërbenin si kryetarë shtetesh duke ndjekur një sistem parlamentar . Pas referendumit kushtetues të vitit 2017, Turqia miratoi një sistem presidencial në të cilin presidenti shërben si kreu i qeverisë . Disa politikanë të opozitës deklarojnë se meqë Erdogani u zgjodh dy herë president në 2014 dhe 2018, ai nuk mund të jetë sërish kandidat nëse Parlamenti nuk shpall zgjedhje të parakohshme, siç thuhet në nenin 116 të kushtetutës. [16] Disa juristë argumentojnë se kur sistemi presidencial u prezantua në vitin 2018 dhe u formua një zyrë e re, përveç ngjashmërisë në emër, zgjedhjet e 2018-ës ishin mandati i parë i Erdoganit në sistemin e ri dhe se ai ka të drejtë të jetë sërish kandidat. [17] [18]
Kërcënimet për atentat
Më 10 mars, nënkryetari i grupit parlamentar të CHP-së, Özgür Özel pretendoi se Këllëçdarollu mori kërcënime për vrasje nga grupe të panjohura dhe nga qeveria iu ofrua automjeti i blinduar i ministrit, por ai e refuzoi propozimin dhe e mbajti makinën e tij zyrtare. [19]
Sulmet ndaj Kemal Këllëçdarollu
Teksa po vizitonte varrimin e qytetarëve që humbën jetën gjatë tërmetit në provincën Adiyaman, Këllëçdarollu u godit nga një sulm verbal teksa po recitonte Al-Fatiha-n . Të njëjtën ditë, një person tjetër ka tentuar sulmin fizik. [20] [21]
Fotografia e Erdoganit në fletën e votimit
Erdoani do të shfaqet me të njëjtën fotografi në fletën e votimit si ajo që përdori për zgjedhjet presidenciale në 2014 dhe 2018. [22]
Referime
Gabim referencash: Etiketat <ref>
ekzistojnë për një grup të quajtur "lower-alpha", por nuk u gjet etiketa korresponduese <references group="lower-alpha"/>