Republika Sllovake (1939–1945)
Republika (e Parë) Sllovake (sllovakisht: (Prvá) Slovenská republika) i njohur ndryshe si Shteti Sllovak (Slovenský štát), ishte një shtet klient i njohur pjesërisht i Gjermanisë Naziste, i cili ekzistonte midis 14 marsit 1939 dhe 4 prillit 1945 në Evropën Qendrore. Pjesa sllovake e Çekosllovakisë shpalli pavarësinë me mbështetjen gjermane një ditë para pushtimit gjerman të Bohemisë dhe Moravisë. Ajo kontrollonte pjesën më të madhe të territorit të Sllovakisë së sotme, pa pjesët e saj aktuale jugore, të cilat iu dorëzuan nga Çekosllovakia Hungarisë në vitin 1938. Sllovakia kishte qenë një shtet zyrtarisht i pavarur për herë të parë në histori. Bratisllava u shpall kryeqytet.
Republika Sllovake Slovenská republika (Sllovakisht) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1939–1945 | |||||||||
Parimi: Verní sebe, svorne napred! (Shqip: "Besnik ndaj vetvetes, Së bashku përpara!") | |||||||||
Himni: Hej, Slováci (Shqip: "Hej, Sllovakë") | |||||||||
![]() Republika Sllovake në 1942 | |||||||||
Gjendja | Shtet klient i Gjermanisë | ||||||||
Kryeqyteti dhe qyteti më i madh | Bratisllava 48°09′N 17°07′E / 48.150°N 17.117°E | ||||||||
Gjuhët e zakonshme | sllovakisht, gjermanisht | ||||||||
Grupet etnike | |||||||||
Besimi | Katolicizmi Romak (feja shtetërore)[2] | ||||||||
Nofka | Sllovakë | ||||||||
Qeveria | |||||||||
Lloji i qeverisjes | Shteti korporativ njëpartiak klerikal fashist nën një diktaturë totalitare | ||||||||
Presidenti | |||||||||
• 1939–1945 | Jozef Tiso | ||||||||
Kryeministri | |||||||||
• 1939 | Jozef Tiso | ||||||||
• 1939–1944 | Vojtech Tuka | ||||||||
• 1944–1945 | Štefan Tiso | ||||||||
Epoka historike | Lufta e Dytë Botërore | ||||||||
• Pavarësia | 14 mars 1939 | ||||||||
• Lufta me Hungarinë | 23–31 mars 1939 | ||||||||
• Kushtetuta e miratuar | 21 korrik 1939 | ||||||||
• Pushtimi i Polonisë | 1–16 shtator 1939 | ||||||||
• Konferenca e Salzburgut | 28 korrik 1940 | ||||||||
• Pakti Trepalësh | 24 nëntor 1940 | ||||||||
22 June 1941 | |||||||||
• Kryengritja Kombëtare | 29 gusht 1944 | ||||||||
• Rënia e Bratisllavës | 4 prill 1945 | ||||||||
Sipërfaqja | |||||||||
• Gjithsej | 38,055[3] km2 (14,693 sq mi) | ||||||||
Popullsia | |||||||||
• Përllogaritje | 2,655,053[4] | ||||||||
Ekonomia | |||||||||
Monedha | Koruna sllovake (Ks) | ||||||||
Të dhëna të tjera | |||||||||
Ana e drejtimit të makinës | djathtas | ||||||||
| |||||||||
Sot pjesë e | Sllovakia Polonia |
Një shtet njëpartiak i qeverisur nga Partia Popullore Sllovake e Hlinkës së ekstremit të djathtë, Republika Sllovake është e njohur kryesisht për bashkëpunimin e saj me Gjermaninë Naziste, e cila përfshinte dërgimin e trupave për pushtimin e Polonisë në shtator 1939 dhe Bashkimit Sovjetik më 1941. Në vitin 1940, vendi u bashkua me Boshtin kur udhëheqësit e tij nënshkruan Paktin Trepalësh.
Në vitin 1942, vendi deportoi 58,000 jehudë (dy të tretat e popullsisë hebreje sllovake) në Poloninë e pushtuar nga gjermanët, duke i paguar Gjermanisë 500 Reichsmarks secili. Pas një rritje të aktivitetit të partizanëve sllovakë anti-nazistë, Gjermania pushtoi Sllovakinë, duke shkaktuar një kryengritje të rëndësishme. Republika Sllovake u shfuqizua pas pushtimit sovjetik në 1945 dhe territori i saj u riintegrua në Republikën e Tretë Çekosllovake së rikrijuar.
Republika aktuale sllovake nuk e konsideron veten një shtet pasardhës të Republikës Sllovake të kohës së luftës, përkundrazi një pasardhëse të Republikës Federale Çekosllovake. Megjithatë, disa nacionalistë festojnë 14 marsin si ditë të pavarësisë.