Prokop Murra

U lind më 24 nëntor 1921 në Tiranë. Kreu studimet e larta për ekonomi dhe luftoi në Luftën e Dytë Botërore si partizan i Lëvizjes Nacional-Çlirimtare.^[1]

Në 1943 iu bashkua Partisë Komuniste Shqiptare si funksionar i sektorit ekonomik^[2] dhe industrisë së petrolit dhe në 1956 u bë anëtar i Komitetit Qendror të Partisë.^[1] 6 vite më vonë, në 1962, u zgjodh për herë të parë si përfaqësues në Kuvendin Popullor, pjesë e të cilit mbeti deri në fund të legjislaturës së pestë në 1966. Në vitet ’70 kreu përkohësisht funksionin e Sekretarit të parë të Partisë së Punës në Shkodër.^[3] Gjithashtu, u emërua Zëvendës Kryetar i Komisionit të Planifikimit Shtetëror, pozicion të cilin e mbajti përkohësisht nga 1980 deri në 1981.^[2]

Në Nëntor 1976, gjatë Kongresit të Shtatë të Partisë, u zgjodh anëtar i Sekretariatit të Komitetit Qendror të Partisë, pozicion të cilin e mbajti deri në prill të 1980-ës. Në 26 prill 1980, ai u emërua Ministër i Industrisë dhe Minierave në qeverinë e fundit të kryeministrit Mehmet Shehu. Në 1978 u rikthye në Kuvendin Popullor si përfaqësues, ku qëndroi për plot 3 legjislatura, deri në fund të legjislaturës së njëmbëdhjetë, në 1991.

Murra ishte kandidat për anëtarësinë në Byronë Politike të Partisë të Punës të Shqipërisë në Kongresin e tetë të Partisë më nëntor 1981^[4], dhe në Kongresin e Partisë të vitit 1986 u bë zyrtarisht anëtar i Byrosë Politike.^[5]

U emërua Ministër i Energjisë i qeverisë së Adil Çarçanit deri më 1 korrik 1982, kur u zëvendësua nga Pali Miska.^[2] Në 23 nëntor 1982 u caktua Ministër i Mbrojtjes Popullore. Emërimi i tij ishte i papritur për shkak që nga krijimi i Republikës Popullore të Shqipërisë në 11 janar 1946, ky pozicion nuk iu ishte besuar kurrë civilëve si Murra.^[2] Në një fjalim të mbajtur shkurtimisht pas vdekjes së Enver Hoxhës, Murra shprehu bindjen e tij se Shqipëria nuk do të krijonte kurrë marrëdhënie me superfuqitë e mëdha si Amerika dhe Bashkimi Sovietik, por se shteti do të ishte i “vetë-mbështetur.”^[6] Pak kohë pas vdekjes së Hoxhës, me ardhjen në pushtet të Ramiz Alisë, Prokop Murra u konsiderua si “përkrahës i rrugës së ashpër” dhe u përjashtua nga Byroja Politike.^[7] Murra doli në pension më 9 korrik 1990, dhe pozicionin e tij si Ministër i Mbrojtjes e mori Kiço Mustaqi.^[8]

Në 1993, Murra dhe nëntë zyrtarë të tjerë të lartë (Muho Asllani, Besnik Bekteshi, Foto Çami, Hajredin Çeliku, Lenka Çuko, Llambi Gegprifti, Qirjako Mihali, Pali Miska dhe Vangjel Çërrava) u përfshinë në një proçes gjyqësor.^[9] Ata u akuzuan për “abuzim fondesh” dhe gjykata e Tiranës vendosi dënimin e Mihalit dhe Gegpriftit me 8 vite secili, Miskës dhe Çukos me 7 vite, Çamit, Çelikut dhe Bekteshit me 6 vite, dhe Çerravës, Murrës dhe Asllanit me 5 vite.^[10][11]

Në Qershor të 1996, një tjetër çështje gjyqësore u ngrit kundër Murrës, dhe disa politikanëve të tjerë si Muho Asllani, Foto Çami, Gaqo Nesho, ish-Sekretar i parë i PPSH në Vlorë dhe Tiranë, Zef Loka, ish-drejtor i Ministrisë së Punëve të Brendshme, dhe Dilaver Benghazi, ish-zëvendës Ministër i Punëve të Brendshme.^[12] Kësaj rradhe, akuza ishte për krime ndaj njerëzimit, sipas Artikullit 74, 67 dhe 25 të Kodit Penal Shqiptar. Sipas vendimi të marrë në Gusht 1996, Murra u dënua me 20 vjet heqje lirie, Asllani dhe Loka me 16 vjet, dhe Benghazi me 12 vjet.^[13]