Darije II
Darije II (staroperz. Dārajavahuš) bio je veliki kralj Perzijske Monarhije od 423. do 404. pne.[1].
| Darije II | |
|---|---|
| Veliki kralj Perzije | |
| Vladavina | 423. - 404. pne. (19 godina) |
| Krunidba | 423. pne. |
| Prethodnik | Sogdijan |
| Nasljednik | Artakserks II |
| Supruga | Parisatida |
| Djeca | Artakserks II, Kir Mlađi, Ostan, itd. |
| Puno ime | |
| Darije II od Perzije | |
| Dinastija | Ahemenidi |
| Otac | Artakserks I |
| Majka | Kosmartidena |
| Rođenje | ? |
| Smrt | april 423. pne. |
| Pokop | Nakš-i Rustam |
Porodica
Darije II bio je sin velikog kralja Artakserksa I i konkubine Kosmartidene od Babilona. Imao je dva polubrata; Kserksa II koji je bio sin kraljice Damaspije i jedini legitimni prijestolonasljednik, te Sogdijana, sina babilonske konkubine Alogine. Rođeno ime Darija II bilo je Ocho (staroperz. Vahuka), no nakon što je s trona zbacio polubrata Sogdijana okrunio se pod imenom Darije II, po slavnom perzijskom kralju Dariju I Velikom. Dariju II se često prišiva prezime Nothus (grč. νοθος) što znači kopile. Taj nadimak je najvjerojatnije dobio zbog svoje uloge u Peloponeskom ratu, u kojem je Sparta uz perzijsku pomoć potukla Atenu.
Politički život
Zbog oskudnih historijskih podataka, o životu Darija II se zna relativno malo. Primjerice, babilonski zapisi iz Nipura ne spominju njegova dva prethodnika Kserksa II i Sogdijana, pa se Darije II nadovezuje odmah poslije njegova oca Artakserksa I Grčki historičari poput Ksenofonta spominju njegovu ulogu 409. pne. u pobuni Medijaca, dok ga Ktezije spominje u kontekstu haremskih spletki. Sve dok pomorska sila Atena nije ugrožavala perzijske interese na istočnom Mediteranu, Darije II se nije miješao u grčke poslove. Čak ni 413. pne. kada je Atena potpomogla pobunu Amorga u perzijskoj satrapiji Kariji Darije II nije ništa poduzimao protiv Atene, pogotovo zato što je iste godine Atena u sicilijanskoj ekspediciji pretrpjela goleme gubitke (135 brodova, 10.000 hoplita, 25.000 mornara). Ipak, kada je 409. pne. Atena prodrla u Malu Aziju i počela paliti žito u Lidiji, perzijski car odlučio je intervenirati. Dao je naredbe svojim satrapima Tisafernu i Farnabazu u Maloj Aziji da ponude veliku nagradu grčkim polisima za rat protiv Atene, na što je pristala Sparta, najveći atenski neprijatelj u Grčkoj. Godinu dana poslije šalje svog sina Kira Mlađeg u Malu Aziju s zadatkom da svim sredstvima dovede Atenu do poraza[2]. Tokom zadnje godine vladavine Darija II, Sparta je uz veliku perzijsku pomoć potukla Atenu čime je obilježen kraj Peloponeskog rata.
Smrt
Darije II umire 404. pne., nakon 19 godina vladavine. Sahranjen je u kompleksu grobnica Nakš-i Rustam nedaleko od Perzepolisa, u današnjem Iranu. Naslijedio ga je njegov sin Artakserks II.
Kronologija
- 423. pne. - Ochus se kruni pod imenom Darije II.
- 420. pne. - u Lidiji satrap Pisuthn (staroperz. Pišišyaothna[3]) pokreće pobunu.
- 420. pne. - rat protiv nomadskog plemena Kadusijana.
- 415. pne. - satrap Tisafern guši pobunu u Lidiji, dok Pisuthnov sin Amorg u susjednoj satrapiji Kariji nastavlja sa pobunom.
- 413. pne. - rasplamsavanje Peloponeskog rata između Atene i Sparte, kojeg potiče Tisafern.
- 412. pne. - sporazum s Spartom; Spartanci zarobljavaju Amorga.
- 410. pne. - etnički sukobi u Gornjem Egiptu.
- 407. pne. - Kir Mlađi postaje satrapom Lidije, i podupire Spartu u ratu protiv Atene.
- 404. pne. - Amirtej pokreće pobunu u Egiptu i osamostaljuje donji Egipat prvi put nakon 120 godina perzijske vladavine.
- 404. pne. - smrt Darija II početkom travnja[4].
Veze
| Prethodnik: | Veliki kralj Perzije (423. - 404. pne.) ____________________ Faraon Egipta (423. - 404. pne.) | Nasljednik: |
| Sogdijan (424. - 423. pne.) | Artakserks II (404. - 358. pne.) ____________________ Amirtej (404. - 399. pne.) |
