Маммиллярия

Маммилля́рия (лат. Mammillāria) — один из крупнейших родов в семействе Кактусовые. Сегодня в нём насчитывается 185[1] видов, по количеству которых род Mammillaria входит в тройку самых многочисленных, наряду с родами Opuntia и Echinopsis.

Маммиллярия
Научная классификация
Царство:
Клада:
Семейство:
Подсемейство:
Триба:
Cacteae
Род:
Маммиллярия
Международное научное название
Mammillaria Haw., 1812, nom. cons.

Впервые маммиллярия была описана Карлом Линнеем под названием Cactus mammillaris в 1753 году в труде Species plantarum. В 1812 году британский исследователь кактусов Адриан Хэуорт, основываясь на виде Cactus mammillaris, описал род Mammillaria и включил в него 5 видов[2]. Название рода происходит от написания лат. mamillaсосо́к [3], что указывало на сосочковатость стеблей — одну из отличительных особенностей растений. Таким образом, с точки зрения орфографии название Mammillaria с двумя «m» неправильное, но в 1930 г. оно было внесено в список консервируемых названий родов [4].

Большинство видов маммиллярий обитают в Мексике, но некоторые виды растут на юге США, в Вест-Индии, Колумбии, Венесуэле, Гватемале и Гондурасе.

Биологическое описание

Mammillaria bombycina, бутоны
Цветок Mammillaria gracilis
Цветки Mammillaria dioica
Плод Mammillaria prolifera. Длина плода — 17 мм

Маммиллярия — обычно некрупные растения, неветвящиеся или ветвящиеся, порой образующие подушки диаметром до 1 м, иногда - геофиты[5]. Стебли уплощенно-шаровидные, шаровидные или цилиндрические, от 1 до 20(-30) см в диаметре и от 1 до 40(-50) см высотой[6] (более 1 метра – у одного из представителей рода Cochemiea, C.poselgeri, включенных в род маммиллярия), с сосочками, расположенными по спирали, число которых может служить одним из отличительных признаков конкретного вида. Сосочки цилиндрические, конические, пирамидальные, редко яйцевидные. У некоторых видов есть млечники. Корни разветвленные или реповидные.

Отличительной чертой растений рода маммиллярия является специфическое строение ареолы, которая разделена на две пространственно разграниченные части. Такие ареолы называются диморфными[5]. В части ареолы, расположенной на верхушке сосочка, обычно формируются колючки (очень редко цветки), а часть, расположенная в пазухе сосочка, - аксилла - всегда свободна от жестких колючек, хотя часто в ней образуется опушение, волоски и/или щетинообразные колючки, в ней формируются цветки и боковые побеги. У целого ряда видов опушение в аксиллах появляется или становится более выраженным с наступлением генеративного возраста, порой особенно в аксиллах, в которых формируются цветки, так что на растениях образуются кольцеобразные участки, покрытые более густым опушением и волосками.

Колючки очень разнообразны по количеству, цвету, толщине, строению. У большинства видов есть как радиальные, так и центральные колючки. Радиальные колючки обычно тоньше, короче и светлее центральных. Есть виды без центральных колючек (Mammillaria egregia, Mammillaria herrerae), очень редко у взрослых растений нет радиальных колючек, есть виды со слабо различающимися между собой радиальными и центральными колючками. Центральные колючки бывают прямые, изогнутые, у ряда видов - с крючковидными кончиками[6].

Цветки маммиллярий формируются меристемой аксилл верхней части побегов. Колокольчатые или воронковидные. Обычно мелкие, 1-2 см диаметром, но у ряда видов имеют размер 3-4 см и более (до 7 см у представителей рода Krainzia, включенного в род маммиллярия). Околоцветник белый, беловато-зеленый, коричневатый, разных оттенков желтого, розового и розово-маджентового (чисто красные цветки – у представителей родов Cochemiea и Mamillopsis, включенных в род маммиллярия). Околоплодник голый, без чешуек (брактей). Тычинки многочисленные. Столбик один[6].

Образующиеся после оплодотворения плоды развиваются в стебле, по мере созревания увеличиваются и становятся заметными. У некоторых видов зрелые плоды полностью скрыты в стебле (Mammillaria theresae). Плоды ягодообразные, высыхающие, булавовидные или удлиненные, обычно разных оттенков красного, также бывают беловатые, желтоватые, зеленоватые или коричневатые. Длина плодов обычно составляет от 5 до 50 мм, диаметр — от 2 до 9 мм[6].Размер семян от 0,8 до 1,4 мм в зависимости от вида. Семена разных оттенков коричневого и черного[6].Многие виды самоопыляемые[6].

Основное число хромосом n=11. Большинство видов – диплоиды (2n=22), есть полиплоиды (4n=44, 6n=66).

Маммиллярии имеют разнообразные колючки и привлекательные цветки, многие начинают цвести при небольшом размере побегов, поэтому весьма популярны среди любителей кактусов. Большинство маммиллярий - простые в культуре, хотя некоторые виды относятся к довольно сложным для выращивания.

Классификация

Цветущая Mammillaria magnimamma
Различные виды маммиллярий. Mammillaria celsiana в центре
Mammillaria luethyi крупным планом
Mammillaria candida

Род Mammillaria объединяет большое количество разнообразных по внешнему строению и экологическим требованиям растений, многие специалисты по-разному рассматривали его объем и классификацию: выделялись разные количества таксонов внутриродового ранга (подроды, секции, серии); какие-то виды то выделялись в самостоятельные роды, то снова включались в род маммиллярия.

Ранние классификации рода делали Pfeiffer (1837), Salm-Dick (1845), Engelmann (1856) и Schumann (1898). Род Mammillaria тогда включал таксоны, которые позже отнесли к самостоятельным родам, например: Coryphantha и Ariocarpus. В XX веке публиковались классификации следующих авторов: Бриттон и Роуз (1923), которые разделили род на 9 отдельных родов разного объема, в том числе монотипные Mamillopsis, Bartschella, Phellosperma и Solisia; Berger (1929); Buxbaum (1951-1956); Moran (1953).

Последующие, более современные обработки рода публиковали D.Hunt и J.Luthy. Д.Хант рассматривал род маммиллярия в более широком смысле, включив в него роды, выделенные Бриттоном и Роузом. В роде маммиллярия Д.Хант (1981) признавал 6 подродов, внутри подрода маммиллярия – 3 секции и 14 серий (рядов). Его система стала основой для работ последующих знатоков-любителей - W.Reppenhagen (1987) и Pilbeam (1999). Й.Люти, в отличие от Д.Ханта, который взял за основу систему К.Шумана, основывался на морфологических, биохимических и экологических данных 115 видов, подвидов, разновидностей и форм. В его системе в роде маммиллярия выделяется 4 подрода, 7 секций и 22 серии[4], а по другим данным, Люти выделял в роде 5 подродов[7].

В настоящее время ситуация такова, что, вероятно, будет найдено лишь небольшое количество новых видов (из примерно двадцати таксонов, описанных после 2000 г., лишь один - Mammillaria bertholdii - является заметным в морфологическом отношении), в то же время неразбериха с названиями, созданная сборщиками растений и питомниками, будет приведена в определённый порядок. Многие названия, использовавшиеся для обозначения растений, едва отличающихся признаками колючек или цветков, в соответствии с правилами номенклатуры признаны синонимами, либо недействительными[8]. Количество таксонов, в какой-то момент превышавшее 500, сегодня стало меньше 200. Некоторые родственные роды (например, Dolichothele, Mammillopsis, Krainzia) были снова включены в род маммиллярия, самостоятельный статус других (Coryphantha, Escobaria) подтверждён.

В настоящий момент ведутся интенсивные генетические исследования родственных связей между представителями рода, и предварительные результаты пока опубликованы примерно по ста с небольшим таксонам. По этим данным род не является монофилетичным, и, видимо, будет разделён на два рода, один из которых – Cochemiea, последний, возможно, будет включать кочемии, Ortegocactus и Neolloydia, и часть маммиллярий клады А[7].

В основной группе видов рода предыдущие классификации (Ханта и Люти), судя по молекулярным данным, были не вполне успешны в установлении филогенетических отношений между видами. Некоторые виды казались более близкородственными благодаря конвергенции морфологических признаков[7].

Требуются дальнейшие исследования, в которых нужно привлечь материал большего количества видов родов корифанта и эскобария, а также рода маммиллярия. Нужно добавить материал как быстро эволюционирующих последовательностей хлоропластной и ядерной ДНК, так и медленно эволюционирующие маркеры для повышения статистической поддержки основных узлов дерева [7].


В состав рода Mammillaria (в принятой в данной статье системе) включаются растения, в разное время включавшиеся в приведённые ниже роды. В иных системах, например, Баккеберга, роды Krainzia, Dolichothele и т. п. являются самостоятельными. Род Cactus L., первый род кактусов, описанный Карлом Линнеем, в современных системах отсутствует.

Список видов

Состав рода по различным источникам:

Классификация рода по Йонасу М. Люти (1995)Классификация рода по Эдварду Ф. Андерсону (2005)

Подрод Dolichothele

Подрод Oehmea

  • Mammillaria beneckei

Подрод Cochemiea

  • Секция Archiebnerella
  • Серия Phellosperma
  • Серия Zephyranthoides
  • Mammillaria zephyranthoides
    • Mammillaria zephyranthoides subsp. heidiae
    • Mammillaria zephyranthoides subsp. zephyranthoides
  • Секция Cochemiea
  • Серия Anchistracanthae
  • Группа Grahamii
  • Группа Dioica
  • Mammillaria dioica
  • Mammillaria angelensis
  • Mammillaria estebanensis
  • Mammillaria multidigitata
  • Mammillaria neopalmeri
  • Группа Mainiae
  • Mammillaria albicans
  • Mammillaria mainiae
  • Mammillaria thornberi
  • Mammillaria yaquensis
  • Группа Armillata
  • Mammillaria armillata
  • Mammillaria capensis
  • Mammillaria cerralboa
  • Mammillaria hutchinsoniana
    • Mammillaria hutchinsoniana subsp. hutchinsoniana
    • Mammillaria hutchinsoniana subsp. louisae
  • Mammillaria phitauiana
  • Группа Blossfeldiana
  • Mammillaria blossfeldiana
  • Серия Bartschella
  • Серия Cochemiae
  • Mammillaria halei
  • Mammillaria pondii
    • Mammillaria pondii subsp. pondii
    • Mammillaria pondii subsp. maritima
    • Mammillaria pondii subsp. setispina
  • Mammillaria poselgeri
  • Секция Krainzia
  • Серия Серия Herrerae
  • Серия Longiflora
  • Группа Longiflora
  • Mammillaria longiflora
  • Mammillaria tepexicensis
  • Группа Napina
  • Группа Saboae
  • Секция Mamillopsis
  • Mammillaria senilis

Подрод Mammillaria

  • Секция Cylindricothelae
  • Серия Bombycinae
  • Группа Bombycina
  • Mammillaria bombycina
  • Mammillaria jaliscana
    • Mammillaria jaliscana subsp. jaliscana
    • Mammillaria jaliscana subsp. zacatecasensis
  • Mammillaria berkiana
  • Mammillaria guillauminiana
  • Mammillaria mercadensis
  • Mammillaria moelleriana
  • Mammillaria perezdelarosae
  • Mammillaria rettigiana
  • Mammillaria sinistrohamata
  • Mammillaria brachytrichion
  • Mammillaria nazasensis
  • Mammillaria pennispinosa
  • Mammillaria weingartiana
  • Группа Glassii
  • Mammillaria glassii
    • Mammillaria glassii subsp. glassii
    • Mammillaria glassii subsp. ascensionis
  • Серия Lasiacanthae
  • Группа Lasiacantha'
  • Mammillaria gasseriana
  • Mammillaria lasciacantha
    • Mammillaria lasciacantha subsp. lasciacantha
    • Mammillaria lasiacantha subsp. hyalina
  • Mammillaria lenta
  • Группа Schiedeana
  • Серия Pectiniferae
  • Серия Proliferae
  • Группа Prolifera
  • Mammillaria albicoma
  • Mammillaria picta
  • Mammillaria picta subsp. picta
  • Mammillaria picta subsp. viereckii
  • Mammillaria pilispina
  • Mammillaria prolifera
    • Mammillaria prolifera subsp. prolifera
    • Mammillaria prolifera subsp. arachnoidea
    • Mammillaria prolifera subsp. texana
  • Mammillaria zublerae
  • Группа Vetula
  • Серия Sphacelatae
  • Группа Sphacelata
  • Mammillaria kraehenbuehlii
  • Mammillaria sphacelata
  • Mammillaria tonalensis
  • Mammillaria viperina
  • Группа Группа Oteroi
  • Mammillaria oteroi
  • Серия Stylothelatae
  • Группа Bocasana
  • Mammillaria bocasana
    • Mammillaria bocasana subsp. bocasana
    • Mammillaria bocasana subsp. eschauzieri
  • Mammillaria erythrosperma
  • Группа Crinita
  • Mammillaria anniana
  • Mammillaria crinita
    • Mammillaria crinita subsp. crinita
    • Mammillaria crinita subsp. wildii
  • Mammillaria knebeliana
  • Mammillaria leucantha
  • Mammillaria nana
  • Mammillaria pubispina
  • Mammillaria zeilmanniana
  • Группа Fittkauii
  • Mammillaria fittkaui
  • Mammillaria limonensis
  • Mammillaria mathildae
  • Группа Schwarzii
  • Секция Conoidothelae
  • Серия Decipiens
  • Mammillaria decipiens
    • Mammillaria decipiens subsp. decipiens
    • Mammillaria decipiens subsp. albescens
    • Mammillaria decipiens subsp. camptotricha
  • Серия Heterochlorae
  • Mammillaria discolor
  • Mammillaria wiesingeri
    • Mammillaria wiesingeri subsp. wiesingeri
    • Mammillaria wiesingeri subsp. apamensis
  • Серия Leptocladodae
  • Серия Polyacanthae
  • Mammillaria backebergiana
  • Mammillaria duoformis
  • Mammillaria guerreronis
  • Mammillaria magnifica
  • Mammillaria matudae
  • Mammillaria meyranii
  • Mammillaria nunezii
  • Mammillaria rekoi
    • Mammillaria rekoi subsp. rekoi
    • Mammillaria rekoi subsp. aureispina
    • Mammillaria rekoi subsp. leptacantha
  • Mammillaria spinosissima
  • Mammillaria xaltianguensis
    • Mammillaria xaltianguensis subsp. xaltianguensis
    • Mammillaria xaltianguensis subsp. bambusiphila
  • Серия Rhodanthae
  • Mammillaria polythele
    • Mammillaria polythele subsp. polythele
    • Mammillaria polythele subsp. durispina
    • Mammillaria polythele subsp. obconella
  • Mammillaria rhodantha
    • Mammillaria rhodantha subsp. rhodantha
    • Mammillaria rhodantha subsp. fera-rubra
    • Mammillaria rhodantha subsp. mollendorffiana
    • Mammillaria rhodantha subsp. pringlei
  • Серия Supertextae
  • Группа Supertexta
  • Mammillaria albilanata
    • Mammillaria albilanata subsp. albilanata
    • Mammillaria albilanata subsp. oaxacana
    • Mammillaria albilanata subsp. reppenhagenii
    • Mammillaria albilanata subsp. tegelbergiana
  • Mammillaria halbingeri
  • Mammillaria columbiana
  • Mammillaria eriacantha
  • Mammillaria haageana
    • Mammillaria haageana subsp. haageana
    • Mammillaria haageana subsp. elegans
    • Mammillaria haageana subsp. conspicua
    • Mammillaria haageana subsp. schmollii
  • Mammillaria supertexta
  • Группа Crucigera
  • Mammillaria crucigera
    • Mammillaria crucigera subsp. crucigera
    • Mammillaria crucigera subsp. tlalocii
  • Mammillaria dixanthrocentron
  • Mammillaria flavicentra
  • Mammillaria huitzilopochtlii
  • Секция Mammillaria
  • Серия Leucocephalae
  • Группа Geminispina
  • Mammillaria geminispina
    • Mammillaria geminispina subsp. geminispina
    • Mammillaria geminispina subsp. leucocentra
  • Mammillaria hahniana
    • Mammillaria hahniana subsp. hahniana
    • Mammillaria hahniana subsp. bravoae
    • Mammillaria hahniana subsp. woodsii
  • Mammillaria klissisngiana
  • Mammillaria meuhlenpfordtii
  • Mammillaria perbella
  • Mammillaria pseudocrucigera
  • Группа Parkinsonii
  • Серия Mammillaria
  • Группа Mammillaris
  • Mammillaria mammillaris
  • Mammillaria nivosa
  • Группа Magnimamma
  • Mammillaria compressa
    • Mammillaria compressa subsp. compressa
    • Mammillaria compressa subsp. centralifera
  • Mammillaria gigantea
  • Mammillaria orcuttii
  • Mammillaria magnimamma
  • Mammillaria roseoalba
  • Mammillaria melanocentra
    • Mammillaria melanocentra subsp. melanocentra
    • Mammillaria melanocentra subsp. rubrograndis
  • Mammillaria petterssonii
  • Mammillaria winterae
    • Mammillaria winterae subsp. winterae
    • Mammillaria winterae subsp. aramberri
  • Mammillaria scrippsiana
  • Mammillaria uncinata
  • Mammillaria boelderliana
  • Mammillaria lloydii
  • Mammillaria wagneriana
  • Группа Standleyi
  • Mammillaria bocensis
  • Mammillaria lindsayi
  • Mammillaria marksiana
  • Mammillaria standleyi
  • Mammillaria canelensis
  • Mammillaria miegiana
  • Mammillaria sonorensis
  • Группа Brandegeei
  • Mammillaria brandegeei
    • Mammillaria brandegeei subsp. brandegeei
    • Mammillaria brandegeei subsp. lewisiana
    • Mammillaria brandegeei subsp. glareosa
  • Mammillaria johnstonii
  • Mammillaria evermanniana
  • Mammillaria peninsularis
  • Mammillaria petrophila
    • Mammillaria petrophila subsp. petrophila
    • Mammillaria petrophila subsp. arida
    • Mammillaria petrophila subsp. baxteriana
  • Группа Heyderi
  • Mammillaria gaumeri
  • Mammillaria grusonii
  • Mammillaria heyderi
    • Mammillaria heyderi subsp. heyderi
    • Mammillaria heyderi subsp. gummifera
    • Mammillaria heyderi subsp. hemisphaerica
    • Mammillaria heyderi subsp. macdougalii
    • Mammillaria heyderi subsp. meiacantha
  • Mammillaria pachycylindrica
  • Mammillaria parrasensis
  • Mammillaria zeyeriana
  • Серия Polyedrae
  • Mammillaria albicans
  • Mammillaria albicoma
  • Mammillaria albiflora
  • Mammillaria albilanata
    • Mammillaria albilanata subsp. albilanata
    • Mammillaria albilanata subsp. oaxacana
    • Mammillaria albilanata subsp. reppenhagenii
    • Mammillaria albilanata subsp. tegelbergiana
  • Mammillaria amajacensis
  • Mammillaria angelensis
  • Mammillaria anniana
  • Mammillaria armillata
  • Mammillaria aureilanata
  • Mammillaria backebergiana
    • Mammillaria backebergiana subsp. backebergiana
    • Mammillaria backebergiana subsp. ernestii
  • Mammillaria barbata
  • Mammillaria baumii
  • Mammillaria beneckei
  • Mammillaria blossfeldiana
  • Mammillaria bocasana
    • Mammillaria bocasana subsp. bocasana
    • Mammillaria bocasana subsp. eschauzieri
  • Mammillaria bocensis
  • Mammillaria boelderliana
  • Mammillaria bombycina
  • Mammillaria boolii
  • Mammillaria brachytrichion
  • Mammillaria brandegeei
    • Mammillaria brandegeei subsp. brandegeei
    • Mammillaria brandegeei subsp. gabbii
    • Mammillaria brandegeei subsp. glareosa
    • Mammillaria brandegeei subsp. lewisiana
  • Mammillaria canelensis
  • Mammillaria capensis
  • Mammillaria carmenae
  • Mammillaria carnea
  • Mammillaria carretii
  • Mammillaria cerralboa
  • Mammillaria chionocephala
  • Mammillaria coahuilensis
    • Mammillaria coahuilensis subsp. coahuilensis
    • Mammillaria coahuilensis subsp. albiarmata
  • Mammillaria columbiana
    • Mammillaria columbiana subsp. columbiana
    • Mammillaria columbiana subsp. yucatanensis
  • Mammillaria compressa
    • Mammillaria compressa subsp. compressa
    • Mammillaria compressa subsp. centralifera
  • Mammillaria crinita
  • Mammillaria crucigera
    • Mammillaria crucigera subsp. crucigera
    • Mammillaria crucigera subsp. tlalocii
  • Mammillaria decipiens
    • Mammillaria decipiens subsp. decipiens
    • Mammillaria decipiens subsp. albescens
    • Mammillaria decipiens subsp. camptotricha
  • Mammillaria deherdtiana
    • Mammillaria deherdtiana subsp. deherdtiana
    • Mammillaria deherdtiana subsp. dodsonii
  • Mammillaria densispina
  • Mammillaria dioica
  • Mammillaria discolor
    • Mammillaria discolor subsp. discolor
    • Mammillaria discolor subsp. esperanzaensis
  • Mammillaria dixanthocentron
  • Mammillaria duoformis
  • Mammillaria ekmanii
  • Mammillaria elongata
    • Mammillaria elongata subsp. elongata
    • Mammillaria elongata subsp. echinaria
  • Mammillaria eriacantha
  • Mammillaria erythrosperma
  • Mammillaria estebanensis
  • Mammillaria evermanniana
  • Mammillaria fittkaui
  • Mammillaria flavicentra
  • Mammillaria formosa
    • Mammillaria formosa subsp. formosa
    • Mammillaria formosa subsp. microthele
    • Mammillaria formosa subsp. pseudocrucigera
  • Mammillaria fraileana
  • Mammillaria gasseriana
  • Mammillaria geminispina
    • Mammillaria geminispina subsp. geminispina
    • Mammillaria geminispina subsp. leucocentra
  • Mammillaria gigantea
    • Mammillaria gigantea subsp. gigantea
    • Mammillaria gigantea subsp. flavovirens
  • Mammillaria glassii
    • Mammillaria glassii subsp. glassii
    • Mammillaria glassii subsp. ascensionis
  • Mammillaria glochidiata
  • Mammillaria goodridgii
  • Mammillaria grahamii
  • Mammillaria grusonii
  • Mammillaria guelzowiana
  • Mammillaria guerreronis
  • Mammillaria guillauminiana
  • Mammillaria haageana
    • Mammillaria haageana subsp. haageana
    • Mammillaria haageana subsp. acultzingensis
    • Mammillaria haageana subsp. conspicua
    • Mammillaria haageana subsp. elegans
    • Mammillaria haageana subsp. san-angelensis
    • Mammillaria haageana subsp. schmollii
  • Mammillaria hahniana
    • Mammillaria hahniana subsp. hahniana
    • Mammillaria hahniana subsp. bravoae
    • Mammillaria hahniana subsp. mendeliana
    • Mammillaria hahniana subsp. woodsii
  • Mammillaria halbingeri
  • Mammillaria halei
  • Mammillaria heidiae
  • Mammillaria hernandezii
  • Mammillaria herrerae
  • Mammillaria hertrichiana
  • Mammillaria heyderi
    • Mammillaria heyderi subsp. heyderi
    • Mammillaria heyderi subsp. gaumeri
    • Mammillaria heyderi subsp. gummifera
    • Mammillaria heyderi subsp. hemisphaerica
    • Mammillaria heyderi subsp. macdougalii
    • Mammillaria heyderi subsp. meiacantha
  • Mammillaria huitzilopochtli
    • Mammillaria huitzilopochtli subsp. huitzilopochtli
    • Mammillaria huitzilopochtli subsp. niduliformis
  • Mammillaria humboldtii
  • Mammillaria hutchisoniana
    • Mammillaria hutchisoniana subsp. hutchisoniana
    • Mammillaria hutchisoniana subsp. louisa
  • Mammillaria insularis
  • Mammillaria jaliscana
  • Mammillaria johnstonii
  • Mammillaria karwinskiana
    • Mammillaria karwinskiana subsp. karwinskiana
    • Mammillaria karwinskiana subsp. beiselii
    • Mammillaria karwinskiana subsp. collinsii
    • Mammillaria karwinskiana subsp. nejapensis
  • Mammillaria klissingiana
  • Mammillaria knippeliana
  • Mammillaria kraehenbuehlii
  • Mammillaria lasiacantha
    • Mammillaria lasiacantha subsp. lasiacantha
    • Mammillaria lasiacantha subsp. egregia
    • Mammillaria lasiacantha subsp. hyalina
    • Mammillaria lasiacantha subsp. dasyacantha
    • Mammillaria lasiacantha subsp. laui
    • Mammillaria lasiacantha subsp. subducta
  • Mammillaria lenta
  • Mammillaria limonensis
  • Mammillaria lindsayi
  • Mammillaria lloydii
  • Mammillaria longiflora
    • Mammillaria longiflora subsp. longiflora
    • Mammillaria longiflora subsp. stampferi
  • Mammillaria longimamma
  • Mammillaria luethyi
  • Mammillaria machucae
  • Mammillaria magallanii
  • Mammillaria magnifies
  • Mammillaria magnimamma
  • Mammillaria mainiae
  • Mammillaria mammillaris
  • Mammillaria marcosii
  • Mammillaria maritima
  • Mammillaria marksiana
  • Mammillaria mathildae
  • Mammillaria matudae
  • Mammillaria mazatlanensis
    • Mammillaria mazatlanensis subsp. mazatlanensis
    • Mammillaria mazatlanensis subsp. patonii
  • Mammillaria melaleuca
  • Mammillaria melanocentra
    • Mammillaria melanocentra subsp. melanocentra
    • Mammillaria melanocentra subsp. linaresensis
    • Mammillaria melanocentra subsp. rubrograndis
  • Mammillaria mercadensis
  • Mammillaria meyranii
  • Mammillaria microhelia
  • Mammillaria miegiana
  • Mammillaria mieheana
  • Mammillaria moelleriana
  • Mammillaria morganiana
  • Mammillaria muehlenpfordtii
  • Mammillaria multidigitata
  • Mammillaria mystax
  • Mammillaria napina
  • Mammillaria neopalmeri
  • Mammillaria nivosa
  • Mammillaria nunezii
    • Mammillaria nunezii subsp. nunezii
    • Mammillaria nunezii subsp. bella
  • Mammillaria orcuttii
  • Mammillaria oteroi
  • Mammillaria parkinsonii
  • Mammillaria pectinifera
  • Mammillaria peninsularis
  • Mammillaria pennispinosa
  • Mammillaria perbella
  • Mammillaria perezdelarosae
    • Mammillaria perezdelarosae subsp. perezdelarosae
    • Mammillaria perezdelarosae subsp. andersoniana
  • Mammillaria petrophila
    • Mammillaria petrophila subsp. petrophila
    • Mammillaria petrophila subsp. arida
    • Mammillaria petrophila subsp. baxteriana
  • Mammillaria petterssonii
  • Mammillaria phitauiana
  • Mammillaria picta
    • Mammillaria picta subsp. picta
    • Mammillaria picta subsp. viereckii
  • Mammillaria pilispina
  • Mammillaria plumosa
  • Mammillaria polyedra
  • Mammillaria polythele
    • Mammillaria polythele subsp. polythele
    • Mammillaria polythele subsp. durispina
    • Mammillaria polythele subsp. obconella
  • Mammillaria pondii
  • Mammillaria poselgeri
  • Mammillaria pottsii
  • Mammillaria prolifera
    • Mammillaria prolifera subsp. prolifera
    • Mammillaria prolifera subsp. arachnoidea
    • Mammillaria prolifera subsp. haitiensis
    • Mammillaria prolifera subsp. texana
  • Mammillaria rekoi
    • Mammillaria rekoi subsp. rekoi
    • Mammillaria rekoi subsp. aureispina
    • Mammillaria rekoi subsp. leptacantha
  • Mammillaria rhodantha
    • Mammillaria rhodantha subsp. rhodantha
    • Mammillaria rhodantha subsp. aureiceps
    • Mammillaria rhodantha subsp. fera-rubra
    • Mammillaria rhodantha subsp. mccartenii
    • Mammillaria rhodantha subsp. mollendorffiana
    • Mammillaria rhodantha subsp. pringlei
    • Mammillaria rhodantha subsp. santarosensis
  • Mammillaria roemeri
  • Mammillaria roseoalba
  • Mammillaria saboae
    • Mammillaria saboae subsp. saboae
    • Mammillaria saboae subsp. goldii
    • Mammillaria saboae subsp. haudeana
    • Mammillaria saboae subsp. roczekii
  • Mammillaria sanchez-mejoradae
  • Mammillaria sartorii
  • Mammillaria schiedeana
    • Mammillaria schiedeana subsp. schiedeana
    • Mammillaria schiedeana subsp. dumetorum
    • Mammillaria schiedeana subsp. giselae
  • Mammillaria schumannii
  • Mammillaria schwarzii
  • Mammillaria scrippsiana
  • Mammillaria sempervivi
  • Mammillaria senilis
  • Mammillaria setispina
  • Mammillaria sheldonii
  • Mammillaria solisioides
  • Mammillaria sonorensis
  • Mammillaria sphacelata
    • Mammillaria sphacelata subsp. sphacelata
    • Mammillaria sphacelata subsp. viperina
  • Mammillaria sphaerica
  • Mammillaria spinosissima
    • Mammillaria spinosissima subsp. spinosissima
    • Mammillaria spinosissima subsp. pilcayensis
    • Mammillaria spinosissima subsp. tepoxtlana
  • Mammillaria standleyi
  • Mammillaria stella-de-tacubaya
  • Mammillaria supertexta
  • Mammillaria surculosa
  • Mammillaria tayloriorum
  • Mammillaria tepexicensis
  • Mammillaria tetrancistra
  • Mammillaria theresae
  • Mammillaria thornberi
    • Mammillaria thornberi subsp. thornberi
    • Mammillaria thornberi subsp. yaquensis
  • Mammillaria tonalensis
  • Mammillaria uncinata
  • Mammillaria varieaculeata
  • Mammillaria vetula
    • Mammillaria vetula subsp. vetula
    • Mammillaria vetula subsp. gracilis
  • Mammillaria voburnensis
    • Mammillaria voburnensis subsp. voburnensis
    • Mammillaria voburnensis subsp. eichlamii
  • Mammillaria wagneriana
  • Mammillaria weingartiana
  • Mammillaria wiesingeri
    • Mammillaria wiesingeri subsp. wiesingeri
    • Mammillaria wiesingeri subsp. apamensis
  • Mammillaria winterae
    • Mammillaria winterae subsp. winterae
    • Mammillaria winterae subsp. aramberri
  • Mammillaria wrightii
    • Mammillaria wrightii subsp. wilcoxii
    • Mammillaria wrightii subsp. wrightii
  • Mammillaria xaltianguensis
    • Mammillaria xaltianguensis subsp. xaltianguensis
    • Mammillaria xaltianguensis subsp. bambusiphila
  • Mammillaria zephyranthoides
  • Mammillaria zublerae

Литература

  • Luethy, J. M. Taxonomische Untersuchung der Gattung Mammillaria : Haw. Ph.D. dissertation (нем.). — Bern: Universitaet Bern, Switzerland, 1995.
  • Luethy, J. M. A revised classification of the ‘‘primitive’’ mammillarias (англ.) // Journal of the Mammillaria Society : журнал. — 2001. — No. 41. — P. 6—7.

Примечания

Ссылки

Наиболее полный и квалифицированный на сегодня интернет-ресурс посвященный роду — mammillarias.net, где можно найти полный список таксонов рода с описаниями, карты природных ареалов и множество фотографий всех таксонов рода Mammillaria как в природе так и в культивации.Большое количество информации на русском языке можно найти на сайтах cactuslove.ru Кактусы от A до Z и Кактусная полка Бунакова, включая переводы некоторых книг и статей посвящённых роду, а также множество фотографий.
Последняя публикация посвящённая генетическим исследованиям рода — Butterworth, Charles A. and Robert S. Wallace. 2004. Phylogenetic studies of Mammillaria (Cactaceae)—insights from chloroplast sequence variation and hypothesis testing using the parametric bootstrap. American Journal of Botany 91: 1086—1098.