عنایت اللہ کمبوہ
| عنایت اللہ کمبوہ | |
|---|---|
| جم | سنہ 1608
|
| وفات | سنہ 1671 (62–63 سال) |
| عملی زندگی | |
| پیشہ | لکھاری |
ترمیم  | |
شیخ عنایت اللہ کمبوہ (1608ء-1671ء) اک عالم، مصنف تے مؤرخ سن ۔[۱][۲][۳]شیخ عنایت اللہ کمبوہ (1608–1671) اک اسکالر ، مصنف تے مؤرخ سن ۔ اوہ میر عبداللہ ، مشکین کلام دا بیٹا سی ، جس دے لقب توں ایہ معلوم ہُندا اے کہ اوہ اک عمدہ مصنف وی رہے نيں۔ [۴][۵] شیخ عنایت اللہ کمبوہ شاہجہان دے دربار دے مشہور مورخ تے مغل بادشاہ اورنگ زیب دے استاد محمد صالح کمبوہ دے وڈے بھائی تے استاد سن ۔ [۶][۷] انہاں دی وفات 1671 ء وچ دہلی وچ ہوئی ، [۸] تے اس دا مقبرا ریلوے ہیڈ کوارٹر ، لاہور دے نیڑے ایمپریس روڈ اُتے گوبند کامبوہن والا وچ واقع اے۔
عنایت اللہ کمبوہ نے اپنی مڈھلا جیون مغلاں دی فوجی خدمات وچ صرف دی تے اوہ شاہجہان دے "میر منشی" ( انسپکٹر جنرل ) سن تے 800 گھوڑےآں اُتے مشتمل اک منصب رکھدے سن ۔ لیکن اوہ اک مدت ملازمت دے بعد ، اوہ دنیا توں ریٹائر ہوئے گئے تے قطب الدین بختیار کاکی دے دلی دے مقام اُتے دہلی وچ مقیم رہے ۔ [۵] اپنے بھائی محمد صالح دی طرح عنایت اللہ نوں وی اک ہندی گلوکار دسیا جاندا اے۔ [۹]
عنایت اللہ کمبوہ نے متعدد تاریخی تصنیف لکھياں۔ اوہ بہار دانش (علم دے اسپرنگ ٹائم) دے عنوان توں اپنی کہانیاں دے مجموعے دے لئی سب توں زیادہ مشہور اے جو 1651 ء وچ مکمل ہويا ، جو فارسی دی سب توں مشہور نصابی کتاباں وچ شامل ہويا۔ عنایت اللہ کمبوہ دے چھوٹے بھائی مورخ محمد صالح کمبوہ نے بحیثیت دانش نوں نفیس کاریگری دے نمونے دی حیثیت توں سراہا۔ [۱۰] ایہ فارسی اسکولاں دے نصابیات دا حصہ بن گیا تے اس دا تذکرہ خلافت المکاتب کی اک مخطوطہ نقل وچ اے ، جو 1688 وچ لکھیا گیا سی۔ فارسی اسکولاں وچ اس دے مقبول استعمال توں ہی مسلمان تے ہندو دونے پڑھے لکھے مرد تے خواتین مغل ہندوستان وچ عام طور اُتے اس توں واقف سن ۔ برطانوی حکمرانی دے دوران وی ، تعلیمی رپورٹس دے مطابق ، ایہ تقریبا تمام اسکولاں وچ پڑھایا جاندا سی تے اس دے انداز تے محاورہ نوں ساخت دا بہترین نمونہ سمجھیا جاندا سی (ریڈ 1852: 54)۔ [۱۱]
کمبوہ دا اک ہور اہم کم تکمیلیہ اکبر نامہ اے جو ابو الفضل دے اکبر نامہ دا تسلسل اے تے شہنشاہ اکبر دے آخری چار سالاں دا بیان کردا اے۔ انہاں نے دو تے کتاباں وی لکھياں جو دلکشا تے اشراف السراءف دے ناں توں مشہور نيں۔