باشکیرستان

اج دے باشکیرستان دی بھوئیں تے پہلی انسانی آبادی ابتدائی پالیولیتھک دور چ ہوئی سی ، پر کانسی دے دور چ ایہہ علاقہ آباد ہویا ۔ جدوں اباشیوو رہتل دے لوک ایتھے آباد ہونا شروع ہوئے ۔ اوہ لوک تانبے دے اوزار ، ہتھیار تے آرائشی شیواں بنان چ مہارت رکھدے سن ۔ ایہہ اوہ پہلے لوک سن جنہاں نے دکھنی یورال چ مستقل آبادیاں قائم کیتیاں ۔ ناں باشکیر پہلا واری 9ویں صدی عیسوی چ جانیا جان لگا ۔

10ویں صدی عیسوی چ باشکیراں چ اسلام پھیلنا شروع ہویا تے 14ویں صدی عیسوی چ ایہہ علاقے دا اکثریتی مذہب بن گیا ۔ 16ویں صدی عیسوی تک اج دے باشکیرستان دا علاقہ خانان قازان ، خانان سائبیریا تے نوغائی اردو وچکار ونڈیا ہویا سی ۔ اودوں ایتھے رہن آلے قبیلےآں دی قیادت بی (قبائلی سردار) کردے سن ۔ خانان قازان دے روسی زار ایوان گروزنی ہتھوں خاتمے دے بعد 1554ء - 1555ء چ لہندے تے اتلے لہندے باشکیر قبیلے زار کول رضاکارانہ طور تے ماسکوی روس چ شمولیت دی درخواست لے کے پہنچے ۔

16ویں صدی عیسوی دے دوجے ادھ توں ، باشکیرستان دے علاقے نے روسی سلطنت دے حصے دا روپ اختیار کرنا شروع کیتا ۔ 1798ء چ روس دے مسلماناں دی روحانی مجلس قائم کیتی گئی ، جہڑا اشارہ سی کہ روسی حکومت نے باشکیر ، تاتاری تے دوجے مسلماناں دے اسلام نوں منن تے مذہبی رسماں دی ادائگی دے حق تسلیم کر لئے ۔ 1865ء چ اوفا گوبرنیا (گورنوریٹ) دا قیام عمل چ آیا ، جہڑا علاقائی شناخت ول دوجا قدم سی ۔

1917ء دے روسی انقلاب دے مگروں 1919ء چ روسی اشتراکی وفاقی سویت جمہوریہ دے اندر باشکیر خودمختار سویت اشتراکی جمہوریہ قائم کیتی گئی ، بعد چ پورا اوفا گورنوریٹ اس نویں جمہوریہ چ شامل کر دتا ۔ سویت دور چ باشکیریہ ، باقی روسی علاقہ وچکار پہلا علاقہ سی ، جسنوں وسیع خودمختار آحتیار دتے گئے سن ۔ باشکیر اے ایس ایس آر دا انتظآمی ڈھانچہ سویت یونین دیاں دوجیاں خودمختار جمہوریاوآں ورگے اصولاں تے مبنی سی ۔

باشکیرستان توں خام معدنی تیل کڈن دا کم 1932ء چ شروع ہویا ۔ 1943ء چ تیل دے وڈے ذخیرے لبھے ۔ دوجی جنگ عظیم دے دوران باشکیرستان سویت یونین دے علاقےآں چون اک اہم علاقہ سی جتھے لہندے روس لیائے گئے کارخانے تے فیکٹریاں لایاں گیاں ۔

11 اکتوبر 1990ء چ جمہوریہ دی سپریم سویت نے باشکیر اے ایس ایس آر دے اقتدار اعلی دا اعلان کر دتا ۔ 25 فروری 1992ء چ باشکیر اے ایس ایس آر نوں جمہوریہ باشکیرستان دا ناں دے دتا گیا ۔

باشکیرستان دی حکومت دا سربراہ صدر ہندا اے ، جس نوں روسی صدر 4 سال لئی نامزد کردا اے ۔

باشکیرستان چ 13،000 ہزار توں ودھ دریا نیں ۔ بوہت سارے دریا یورپی روس دے گہرے پانی دے آمد و رفت دے نظام دا حصہ نیں ، جنہاں راہیں بحیرہ قزوین توں کالا سمندر تے بالٹک سمندر دیاں بندرگاہاں تک جایا چا سکدا اے ۔