Związki siarkoorganiczne
każdy związek chemiczny, w którym występuje wiązanie węgiel–siarka
Związki siarkoorganiczne – związki organiczne zawierające wiązanie węgiel-siarka. Występują powszechnie w organizmach żywych i materii organicznej, np. węgiel kamienny, ropa naftowa i gaz ziemny. Aminokwasy siarkoorganiczne, cysteina i metionina, należą do 20 podstawowych aminokwasów białkowych i wchodzą w skład wielu białek. Wiele związków siarkoorganicznych ma intensywny, często nieprzyjemny zapach.
Klasyfikacja
Wiele związków organicznych zawierających tlen ma swoje odpowiedniki siarkoorganiczne. Ich nazwy systematyczne tworzy się poprzez dodanie przedrostka „tio” do związku tlenowego, wiele ma też nazwy zwyczajowe.
- tiole (tioalkohole, merkaptany) R-SH, np. etanotiol lub ditiotreitol
- tioetery (sulfidy, siarczki) R-S-R, np. sulfid bis(2-chloroetylu) (iperyt)
- disulfidy (disiarczki, dwusiarczki) R-S-S-R – zawierają mostek disiarczkowy, powstają jako produkty łagodnego utleniania tioli; znane są też związki siarkoorganiczne zawierające wiązania wielosiarczkowe (np. waracyna)
- kwasy tiokarboksylowe R-COSH, np. kwas tiooctowy i ditiokarboksylowe R-CSSH
- tioestry R-C(O)-S-R, np. acetylokoenzym A
- tioacetale R2C(OR)SR i ditioacetale R2C(SR)2
- związki z podwójnym wiązaniem C=S:
- tioaldehydy R-CHS, tioketony R2C=S, tioamidy R-C(=S)-NR2 itp.
- ylidy siarkowe R2C=SR2 ↔ R2C-–S+R2
- związki zawierające wiązanie S=O:
- sulfotlenki R2S=O, np. dimetylosulfotlenek
- sulfony R2SO2, np. dorzolamid
- związki zawierające grupę sulfonową: kwasy sulfonowe R-SO3H (np. kwas triflowy) i ich pochodne: sole – sulfoniany, estry sulfonowe R-SO2OR, sulfonamidy R-SO2NR2, sulfonowe chlorki kwasowe R-SO2Cl itp.
- związki hiperwalencyjne SR4 (sulfurany) i SR6 (persulfurany), w których siarka tworzy odpowiednio 4 i 6 wiązań pojedynczych, z których część lub wszystkie to wiązania S-C. Persulfurany, w których występują wyłącznie wiązania S-C są rzadko spotykane. Synteza persulfuranu po raz pierwszy została opisane w 2006 roku[1]:
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
- E. Schaumann. Sulfur is more than the fat brother of oxygen. An overview of organosulfur chemistry. „Topics in current chemistry”. 274, s. 1-34, 2007. DOI: 10.1007/978-3-540-68098-7.
Kontrola autorytatywna (strukturalna klasa indywiduów chemicznych):
🔥 Top keywords: Wikipedia:Strona głównaMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2024Specjalna:SzukajWikipedia:O WikipediiMichał ProbierzMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2020Kylian MbappéMistrzostwa Europy w piłce nożnejMistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2022Antoine GriezmannNicola ZalewskiMistrzostwa świata w piłce nożnej mężczyznReprezentacja Francji w piłce nożnej mężczyznDzień OjcaTaras RomanczukRomelu LukakuMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2016Reprezentacja Polski w piłce nożnej mężczyznAdam BuksaZofia Noceti-KlepackaPolskaDidier DeschampsRobert LewandowskiMistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2026FentanylMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2028N’Golo KantéOndrej DudaPałac Stolbergów we WrocławiuSłowacjaGheorghe HagiMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2020/FinałCristiano RonaldoReprezentacja Rumunii w piłce nożnej mężczyznMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012Tadeusz GapińskiMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2024 (eliminacje)Olivier GiroudDawid Podsiadło