Ziemiórkowate

rodzina owadów

Ziemiórkowate (Sciaridae syn. Lycoriidae) − rodzina muchówek licząca na świecie około 2000 gatunków[2].

Ziemiórkowate
Sciaridae[1]
Newman, 1834
Ilustracja
Sciaridae sp. w bursztynie
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

muchówki

Podrząd

długorogie

Infrarząd

Bibionomorpha

Nadrodzina

Sciaroidea

Rodzina

ziemiórkowate

Wygląd ziemiórkowatych: a: larwa, b: poczwarka, c: imago, e: zakończenie tylnego odnóża samca, f: wierzchołek czułka
Leptosciarella subspinulosa
Bradysia praecox
Sciara analis

Wygląd i biologia

Dorosłe ziemiórkowate mają smukłe ciała z cienkimi i długimi odnóżami. Zwykle są uskrzydlone, ale np. u rodzaju Epidapus bezskrzydłe. Mają długie, nitkowate, złożone z 8 do 16 członów czułki. Narządy wzroku stanowią 3 przyoczka i para asymetrycznych oczu złożonych, które zakrzywiają się by zetknąć się, lub prawie się zetknąć ponad nasadami czułków. Głowa wyposażona jest także w trójczłonowe głaszczki szczękowe i pozbawiona wibrys. Użyłkowanie skrzydeł z żyłką kostalną nieciągnącą się przez całą krawędź skrzydła, żyłką subkostalną ślepo zakończoną, żyłkach medialnej i kubitalnej niepołączonych poprzecznymi i 3–6 żyłkami sięgającymi brzegu[3].

Jaja składają w gnijących szczątkach roślin, w próchniejącym drewnie, na grzybach, jak również w pobliżu żywych roślin. Beznogie larwy osiągają około 7 mm długości wylęgają się po 4-12 dniach. Mają białe, ale przezroczyste ciało o szklistym połysku, z ciemną puszką głowową[2]. Są saprofagiczne lub mykofagiczne[3]. Larwy ziemiórki pleniówki mogą tworzyć pleń[4].

Taksonomia

W obrębie podrzędu Bibionomorpha zalicza się ziemiórkowate do grupy Mycetophiliformia i nadrodziny Sciaroidea. W jednej z klasyfikacji nadrodzina ta obejmuje 15 rodzin[5]. W 2007 Dalton de Souza Amorim i Eirik Rindal opublikowali wyniki analizy filogenetycznej Mycetophiliformia, na podstawie której ich systematyka została zmodyfikowana. Po tej zmianie Sciaroidea jest taksonem monotypowym, zawierającym tylko ziemiórkowate[6].

Do rodziny tej zalicza się ponad 80 opisanych rodzajów[7]:

  • Acuatella
  • Aerumnosa
  • Afrosciara
  • Allopnyxia
  • Amesicrium
  • Angustosciara
  • Apelmocreagris
  • Archicratyna
  • Austrosciara
  • Brachisia
  • Bradysia
  • Bradysiopsis
  • Camptochaeta
  • Cesathrix
  • Chaetosciara
  • Claustropyga
  • Corynoptera
  • Cottia
  • Cratyna
  • Ctenosciara
  • Dichopygina
  • Dodecasciara
  • Dolichosciara
  • Epidapus
  • Eugnoriste
  • Euricrium
  • Eurobradysia
  • Eurysciara
  • Faratsiho
  • Gephyromma
  • Hermapterosciara
  • Hybosciara
  • Hyperlasion
  • Keilbachia
  • Leptosciarella
  • Leucosciara
  • Lobosciara
  • Lycoriella
  • Manusciaria
  • Manzumbadoa
  • Merianina
  • Metangela
  • Moehnia
  • Mohrigia
  • Nahua
  • Neophnyxia
  • Neozygoneura
  • Odontosciara
  • Ostroverkhovana
  • Parapnyxia
  • Pelliciplanta
  • Peniosciara
  • Phytosciara
  • Pnyxia
  • Pnyxiopalpus
  • Pnyxiopsis
  • Pseudoaerumnosa
  • Pseudolycoriella
  • Pseudosciara
  • Pseudozygomma
  • Pseudozygoneura
  • Psilomegalosphys
  • Qisciara
  • Rhynchomegalosphys
  • Rhynchosciara
  • Scatopsciara
  • Schwenckfeldina
  • Sciara
  • Sciarotricha
  • Scythropochroa
  • Taiwan
  • Tergosciara
  • Tipula
  • Trichodapus
  • Trichomegalosphys
  • Trichosciara
  • Trichosia
  • Trichosillana
  • Vulgarisciara
  • Xenosciara
  • Xylosciara
  • Zygoneura

Zobacz też

Przypisy