Tiazydy
Tiazydy, diuretyki tiazydowe – grupa leków moczopędnych o budowie sulfonamidowej będących pochodnymi lub analogami benzotiadiazyny.
Historia
Tiazydy odkryto podczas poszukiwań inhibitorów anhydrazy węglanowej silniejszych od acetazolamidu.
Mechanizm działania
Tiazydy powodują hamowanie działania białkowego kotransportera sodowo-chlorkowego w cewce dalszej nefronu, co zmniejsza przechodzenie sodu i chloru ze światła cewki do komórek jej nabłonka. Następstwem jest zwiększone wydalanie sodu i wtórnie zgromadzonej w ustroju wody. Nasileniu ulega ponadto wydalanie potasu i magnezu oraz zatrzymanie wapnia.
Efektywność
Maksymalna efektywność oceniana jest na 15%, co oznacza, że o tyle zwiększa się wskutek działania leków z tej grupy wydalanie sodu przesączonego w kłębuszkach nerkowych.
Leki należące do grupy
- tiazydy
- hydrochlorotiazyd
- bendroflumetiazyd
- bemetyzyd
- analogi tiazydów
- mefruzyd
- chlorotalidon
- ksypamid
- klopamid
- indapamid
- chlorotiazyd
Podstawowe wskazania
- niewydolność serca
- nadciśnienie tętnicze
- marskość wątroby przebiegająca z wodobrzuszem i obrzękami
- niewydolność nerek przy GFR > 30 ml/min/1,73 m²
- zespół napięcia przedmiesiączkowego
Przeciwwskazania
- ciężka niewydolność nerek (GFR < 30 ml/min/1,73 m²)
- ciężka niewydolność wątroby
- ciężkie zaburzenia elektrolitowe
- hipokaliemia
- hiponatremia
- hiperkalcemia
- uczulenie na sulfonamidy
- zatrucie glikozydami nasercowymi
- ciąża i okres karmienia piersią
Działania niepożądane
- zaburzenia elektrolitowe
- odwodnienie i przednerkowa ostra niewydolność nerek
- spadek ciśnienia tętniczego
- wzrost ryzyka zakrzepowo-zatorowego
- hiperglikemia
- hipertrójglicerydemia
- wzrost stężenia cholesterolu LDL
- hiperurykemia i dna moczanowa
- dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego
- zaburzenia w obrazie krwi (rzadko)
- odczyny uczuleniowe (rzadko)
- ostre zapalenie trzustki (rzadko)
Możliwe interakcje
Ze względu na spadek stężenia potasu w surowicy istnieje ryzyko interakcji z glikozydami nasercowymi. Należy też pamiętać, że jednoczesne podawanie z tiazydami diuretyków pętlowych lub glikokortykosteroidów nasila hipokaliemię.
Bibliografia
- Wojciech Kostowski, Lucyna Antkiewicz-Michaluk: Farmakologia : podstawy farmakoterapii : podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. Warszawa: Wydaw. Lekarskie PZWL, 2001. ISBN 83-200-2504-4.
- Ernst Mutschler, Gerd Geisslinger: Farmakologia i Toksykologia Mutschlera. MedPharm, 2010. ISBN 978-83-60466-81-0.
- Gerd Herold: Medycyna wewnętrzna : repetytorium dla studentów medycyny i lekarzy. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006. ISBN 83-200-3380-2.
