Tak! Dla Polski

Stowarzyszenie zostało założone 31 sierpnia 2020 w Gdańsku, w 40. rocznicę podpisania porozumień sierpniowych^[2]. Do rejestru stowarzyszeń zostało wpisane 6 października tego samego roku pod nazwą Stowarzyszenie „Samorządy dla Polski”^[3][4]. 15 grudnia 2021 w Poznaniu odbyła się konwencja zjednoczeniowa, której zadaniem było połączenie siedmiu stowarzyszeń lokalnych i wybór zarządu. Prezesem zarządu został prezydent Sopotu Jacek Karnowski^[2], który przed wyborami parlamentarnymi w 2019 reprezentował sprawy samorządu w sztabie Koalicji Obywatelskiej^[5]. Do ruchu T!DP przystąpili głównie samorządowcy bezpartyjni oraz należący do Platformy Obywatelskiej, we władzach znaleźli się również przedstawiciele Polskiego Stronnictwa Ludowego i Polski 2050, początkowo także działaczka Nowej Lewicy.

21 listopada 2022 wraz z trzema innymi dotychczasowymi radnymi klubu PiS w sejmiku (m.in. byłą wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Aliną Nowak) do stowarzyszenia dołączył marszałek województwa śląskiego Jakub Chełstowski. Radni ci utworzyli klub „Tak! Dla Polski” w sejmiku, co poskutkowało utratą przez Prawo i Sprawiedliwość władzy w tym województwie^[6]. 25 września 2023 klub ten został rozwiązany w wyniku przystąpienia jego członków do klubu radnych KO^[7].

W wyborach parlamentarnych w 2023 grupa działaczy ruchu (w tym jego prezes Jacek Karnowski) wystartowała do Sejmu z list Koalicji Obywatelskiej. Lider ruchu Jacek Karnowski uzyskał mandat, podobnie jak zasiadające w radzie T!DP, należący do PO Patryk Gabriel (dotychczasowy wicestarosta powiatu starogardzkiego), Magdalena Kołodziejczak (dotychczasowa wójt gminy Pruszcz Gdański) i Elżbieta Polak (dotychczasowa marszałek województwa lubuskiego). Ponadto reelekcję w wyborach do Senatu, startując z własnych komitetów (w ramach tzw. paktu senackiego), uzyskali inni członkowie rady T!DP – Zygmunt Frankiewicz (dotychczas KO) i Wadim Tyszkiewicz, którzy zasiedli w Kole Senackim Niezależni i Samorządni.

Komitety wyborcze wyborców nawiązujące do T!DP w wyborach samorządowych w 2024 wystartowały do trzech rad powiatów (Tak! Dla Powiatu Gdańskiego, Tak dla Powiatu Oleśnickiego i Tak! Dla Powiatu Sztumskiego) oraz do niektórych rad gmin. W radach powiatów uzyskały 3 mandaty – w tym 2 w powiecie sztumskim, gdzie Leszek Sarnowski z PO utrzymał stanowisko starosty (PO startowała tam z list T!DPSz, podczas gdy komitety w dwóch pozostałych powiatach startowały w konkurencji do KO).

Według 21 tez samorządowych ruch postuluje między innymi pełne prawo wspólnoty samorządowej do samodzielnego decydowania o całokształcie spraw lokalnych, budowę solidarnej i otwartej społeczności lokalnej oraz przekształcenie Senatu RP w Izbę Samorządową. Podkreślana jest rola zwiększenia uprawnień samorządów, współpracy pomiędzy nimi, decentralizacji, wsparcia idei społeczeństwa obywatelskiego, rozwoju edukacji i budownictwa, troski o środowisko. Od początku powstania ruchu sprzeciwia się on centralizacji władzy prowadzonej przez rząd Mateusza Morawieckiego oraz zmniejszaniu dochodów samorządów^[8][9].

T!DP udziela się podczas inicjatyw związanych z interesami władz lokalnych. Zorganizowano również protest samorządów, mający „radykalnie zwrócić uwagę na pogarszającą się sytuację finansową polskich samorządów” poprzez zgaszenie świateł w wybranych obiektach użyteczności publicznej. Udział w akcji wzięło ponad 40 podmiotów. 

Organizacja angażuje się w stanowienie prawa poprzez przygotowywanie projektów ustaw, np. projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Osiągnięciem ruchu jest Biała Księga, czyli zbiór rekomendacji i zmian prawnych w związku z przybyciem do Polski ponad 3 milionów uchodźców z Ukrainy^[10][11]. Poprzez wystosowanie apelu odwołany został prezes Wód Polskich, Przemysław Daca^[12]. Media stowarzyszenia publikują stanowiska w sprawie kontrowersji życia publicznego, np. Druku 886, kryzysu władzy sądowniczej, inflacji.

Ruch wraz z partiami opozycyjnymi omówiły 29 maja 2023 program samorządowy dla Polski. Liderzy ugrupowań – Donald Tusk (PO), Szymon Hołownia (Polska 2050), Włodzimierz Czarzasty (NL) i Władysław Kosiniak-Kamysz (PSL) zadeklarowali wprowadzenie wypracowanych postulatów w życie w ciągu roku od ewentualnego przejęcia władzy w Polsce. Postulaty dotyczą stabilności gospodarczej samorządu, jego kompetencji w kwestiach szkolnictwa, ochrony zdrowia oraz klimatu^[13]. 27 czerwca tego samego roku rozpoczęto konsultacje społeczne wokół tych propozycji.

Prezes:

• Jacek Karnowski (poseł na Sejm X kadencji, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, były prezydent Sopotu)

Wiceprezesi:

• Jacek Sutryk (prezydent Wrocławia)
• Dorota Zmarzlak (była wójt gminy Izabelin)

Sekretarz generalny:

• Jacek Jaśkowiak (prezydent Poznania, PO)

Pozostali członkowie:

• Arkadiusz Chęciński (prezydent Sosnowca, PO)
• Katarzyna Gołębiowska-Jarek (wójt gminy Dąbrowa)
• Artur Kozioł (przewodniczący rady miejskiej Wieliczki)
• Krzysztof Kosiński (prezydent Ciechanowa, PSL)
• Mirosław Lech (wójt gminy Korycin, Polska 2050)

Przewodniczący:

• Rafał Trzaskowski (prezydent Warszawy, PO)

Wiceprzewodniczący:

• Aleksandra Dulkiewicz (prezydent Gdańska)
• Adam Struzik (marszałek województwa mazowieckiego, PSL)

Sekretarz generalny:

• Tadeusz Truskolaski (prezydent Białegostoku)

W radzie zasiadają posłowie Elżbieta Polak (PO, była marszałek województwa lubuskiego), Patryk Gabriel (PO, były wicestarosta powiatu starogardzkiego) i Magdalena Kołodziejczak (PO, była wójt gminy Pruszcz Gdański), senatorowie Zygmunt Frankiewicz (KS NiS, były prezydent Gliwic) i Wadim Tyszkiewicz (KS NiS, były prezydent Nowej Soli), marszałkowie województw zachodniopomorskiego (Olgierd Geblewicz, PO) i pomorskiego (Mieczysław Struk, PO), prezydenci Tychów (Andrzej Dziuba), Bydgoszczy (Rafał Bruski, PO), Tarnowa (Roman Ciepiela), Rzeszowa (Konrad Fijołek), Katowic (Marcin Krupa), Kołobrzegu (Anna Mieczkowska, PO), Wałbrzycha (Roman Szełemej, PO), Opola (Arkadiusz Wiśniewski) i Łodzi (Hanna Zdanowska, PO), starosta powiatu bielskiego (Andrzej Płonka), a także wójt gminy Terespol (Krzysztof Iwaniuk)^[14].

• Strona internetowa T!DP. ruchtakdlapolski.pl. [dostęp 2024-07-09].