Strepet
Strepet[5] (Tetrax tetrax) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny dropi (Otididae), zamieszkujący Eurazję i północno-zachodnią Afrykę. Wyjątkowo zalatuje do Polski. Bliski zagrożenia wyginięciem.
Tetrax tetrax[1] | |||
(Linnaeus, 1758) | |||
samiec | |||
samica | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | Tetrax[2] | ||
Gatunek | strepet | ||
Synonimy | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Zasięg występowania | |||
w sezonie lęgowym występuje przez cały rok przeloty zimowiska wymarł prawdopodobnie wymarł |
Systematyka
Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1758 Karol Linneusz w 10. edycji Systema Naturae. Autor nadał mu nazwę Otis tetrax, a jako miejsce typowe wskazał „Europę, a zwłaszcza Galię”[6], co Hartert uściślił do Francji[3][7][8].
Strepet jest jedynym przedstawicielem rodzaju Tetrax. Jest to gatunek monotypowy[7][9], choć Hartert proponował wydzielenie wschodniej populacji, charakteryzującej się nieco większym rozmiarem i bardziej szarym upierzeniem górnych partii ciała, do podgatunku orientalis[7][8].
Morfologia
- Wygląd
- Jest to najmniejszy z dropi. Samiec w szacie godowej ma wierzch głowy płowobrązowy z ciemnymi plamkami, boki głowy szaropopielate, szyję czarną z dwoma białymi pasami, górnym w kształcie litery „U”, a dolnym w formie półobroży. W locie widoczne charakterystyczne białe plamy na skrzydłach. Wierzch ciała płowobrązowy z ciemnobrązowym rysunkiem, spód biały, boki rdzawe. Samica ma głowę, szyję i wierzch ciała płowobrązowy z ciemniejszym rysunkiem, brzuch i podogonie białe. Samiec w szacie spoczynkowej oraz osobniki młodociane podobne do samicy.
- Wymiary średnie
- długość ciała ok. 40–50 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 105–115 cm[7]
masa ciała ok. 600–950 g
Zasięg występowania
Strepet zamieszkuje Półwysep Iberyjski, Maroko, Francję, Półwysep Apeniński, Korsykę, Sardynię oraz Ukrainę, południową Rosję po Kazachstan, Kirgistan i północno-zachodnie Chiny, także północny Iran. Wschodnia część populacji wędrowna, zimuje w basenie Morza Śródziemnego, Azji Mniejszej, na Kaukazie oraz w Azji Południowej.
W Polsce do początków XX wieku sporadycznie gniazdował, obecnie zalatuje wyjątkowo. Od 1950 roku stwierdzony zaledwie dwa razy: we wrześniu 2012 w woj. lubelskim[10] oraz w maju 2018 na Karsiborskiej Kępie (woj. zachodniopomorskie)[11].
Ekologia i zachowanie
- Biotop
- Stepy i pola uprawne z niskimi roślinami.
- Gniazdo
- Gniazdo znajduje się na ziemi i jest osłonięte roślinnością[12].
- Jaja
- W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w lutym–czerwcu 3 do 4 jaj.
- Wysiadywanie, pisklęta
- Jaja wysiadywane są przez okres 20 do 22 dni przez samicę. Samiec czuwa w pobliżu gniazda. Pisklęta opuszczają samicę jesienią.
- Pożywienie
- Pokarm mieszany. Zielone części roślin, owady i drobne kręgowce.
Status i ochrona
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje strepeta za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Liczebność światowej populacji, według szacunków, mieści się w przedziale 100–500 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy[4].
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[13].
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).