Strefa konfrontacji rosyjsko-ukraińskiej w Donbasie

Strefa konfrontacji rosyjsko-ukraińskiej w Donbasie (ukr. Зона російсько-українського протистояння на Донбасі, dawniej: Strefa operacji antyterrorystycznej na Ukrainie, ukr. Територія проведення антитерористичної операції, w skrócie Strefa ATO, ukr. Зона АТО) – część terytorium Ukrainy o specjalnym reżimie prawnym ustanowionym w wyniku prowadzonych działań wojennych na wschodzie Ukrainy.

Sytuacja w Donbasie od 1 lipca do 5 września 2014 roku. Kolor różowy – terytorium kontrolowane przez separatystów lub wojska rosyjskie, kolor żółty – terytorium Strefy pod kontrolą sił ukraińskich, kolor biały – terytoria poza Strefą

Obejmuje ponad połowę obszaru obwodów donieckiego i ługańskiego (Donieckie Zagłębie Węglowe), a także niewielką część obwodu charkowskiego (Izium i okoliczne wsie)[1][2][3][4][5]. Większość obszaru Strefy została wyzwolona przez siły ukraińskie podczas letniej kontrofensywy w 2014 roku. Pomiędzy okupowaną i nieokupowaną częścią Strefy przebiega linia kontaktu ogniowego (dosłownie „linia zetknięcia”, ukr. лінія зіткнення). Okupowana część Strefy ma nazwę ustaloną w porozumieniach mińskich – Wydzielone rejony obwodów donieckiego i ługańskiego (ukr. Окремі райони Донецької та Луганської областей). Wraz z Krymem Strefa należy do terytoriów określanych przez państwo ukraińskie jako tymczasowo okupowane[6]. Terytorium kontrolowane przez siły rosyjskie i separatystów nie pokrywa się całkowicie z tym wyznaczonym w porozumieniach mińskich: np. Debalcewo znajduje się pod kontrolą wojsk rosyjskich, gdyż zostało przez nie zdobyte po podpisaniu porozumień[7]. Powierzchnia Strefy to około 40 tys. km.

20 lutego 2018 r. prezydent Ukrainy Petro Poroszenko zmienił status prawny Strefy z obszaru prowadzenia operacji antyterrorystycznej na „podejmowanie działań w celu zapewnienia bezpieczeństwa i obrony narodowej oraz odpieranie i powstrzymywanie zbrojnej agresji Federacji Rosyjskiej w obwodach donieckim i ługańskim”[8]. Pozwoliło to Siłom Zbrojnym Ukrainy przejąć bezpośrednią kontrolę nad obszarem od Służby Bezpieczeństwa Ukrainy[9]. Jednocześnie zmieniono jej nazwę na Strefę operacji zjednoczonych sił (ukr. Операція об'єднаних сил)[10].

Linia frontu w Donbasie uległa częściowemu rozmyciu po rozpoczęciu pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę.

Przypisy