Stanisław Krynicki (wojskowy)
Stanisław Krynicki, ps. „Tymkowicz” (ur. 5 maja 1889 we Czerniowcach, zm. 18 września 1914 pod Borusową) – porucznik Legionów Polskich, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, „jeden z najukochańszych i najbliższych Komendanta”[1].
 | |
 porucznik | |
| Data i miejsce urodzenia | 5 maja 1889 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 18 września 1914 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1914 |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  | |
Życiorys
Urodził się 5 maja 1889 w Czerniowcach, ówczesnej stolicy Księstwa Bukowiny, w rodzinie Karola, radcy c. k. Sądu Krajowego w Czerniowcach, a później radcy c. k. Wyższego Sądu Krajowego we Lwowie, i Franciszki z Wojnarowiczów[2][3][4]. Ukończył gimnazjum we Lwowie, tam też złożył egzamin dojrzałości. Ukończył studia na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego. Należał do młodzieżowej organizacji socjalistycznej „Płomień”. Później był członkiem PPS i PPS-Demokratyczna Galicji i Śląska.
W 1909 wstąpił do Związku Walki Czynnej, a w 1910 do Związku Strzeleckiego „Strzelec”. Ukończył szkołę oficerską, zdał egzamin i otrzymał od Józefa Piłsudskiego jako jeden z 67 Znak oficerski „Parasol”. Był współorganizatorem oddziału żeńskiego Związku Strzeleckiego. Działał w redakcji wychodzącego od 1914 pisma „Strzelec”. Współpracował przy tworzeniu regulaminów strzeleckich. W latach 1913 – 1914 był adiutantem i sekretarzem Józefa Piłsudskiego[4].
Po wybuchu wojny jak prawie wszyscy członkowie Związku Strzeleckiego dołączył do oddziałów Piłsudskiego. Początkowo został komendantem etapu[5] w Krakowie. Gdy 16 sierpnia 1914 został utworzony Naczelny Komitet Narodowy Krynicki został skierowany do pracy w jego Departamencie Wojskowym. Kierownik Oddziału Techniczno-Bojowego Departamentu Wojskowego Sekcji Zachodniej Naczelnego Komitetu Narodowego w 1914[6].
10 września został skierowany do Kompanii Saperów Legionów Polskich. W czasie działań 1 pułku piechoty pod Borusową utonął w czasie poszukiwania brodu przez Wisłę. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Gręboszowie. Później przeniesiony na cmentarz wojenny nr 250 w tej samej miejscowości. Został pochowany w mogile zbiorowej z 17 innymi legionistami.
1 października 1936 w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie Franciszka Malewska odebrała nadany jej bratu Order Wojenny Virtuti Militari wraz z legitymacją[7].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 7697 – pośmiertnie 17 maja 1922[8][4][3]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 19 grudnia 1930 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[9][2]
- Znak oficerski „Parasol”
Przypisy
Bibliografia
- Krynicki (Tymkowicz-Krynicki) Stanisław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.8-576 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-04].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- L. Dubacki, Polski Słownik Biograficzny t. XV, 1970.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.