Stanisław Czarnowski (inżynier)
Stanisław Czarnowski herbu Łada (ur. 31 stycznia 1864 w Chołdowcu, zm. 2 lipca 1926 w Krakowie) – polski inżynier chemii, działacz społeczny, właściciel dóbr.
Stanisław Czarnowski (1911) | |
Data i miejsce urodzenia | 31 stycznia 1864 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 2 lipca 1926 |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie | urzędnik |
Narodowość | polska |
Rodzice | Józef, Aleksandra |
Małżeństwo | Maria z d. Sumińska |
Dzieci | Teofil, Michalina, Zygmunt, Stefan |
Krewni i powinowaci | Andrzej Towiański (dziadek), Stefan Sumiński (szwagier) |
Odznaczenia | |
Życiorys
Urodził się 31 stycznia 1864 w miejscowości Chołdowiec (wzgl. Chełdowiec) na obszarze Królestwa Polskiego[1][2][3][4][a]. Był synem Józefa (1819-1894)[4][5] i Aleksandry z domu Towiańskiej (1832-1886, córka Andrzeja Towiańskiego)[4][6][7]. Ukończył szkołę realną z egzaminem dojrzałości[1]. Od 1882 do 1884 kształcił się na Wydziale Chemii Szkoły Politechnicznej we Lwowie, a następnie studiował w Grazu oraz w Wiedniu, gdzie kończył studia chemiczne[1][8]. Uzyskał tytuł inżyniera[8].
W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej wstąpił do c. k. służby cywilnej 25 sierpnia 1891[2]. W tym roku pracował na stanowisku I asystenta w Zakładzie Chemicznym Wydziału Filozoficznego na Uniwersytecie Jagiellońskim[1][9][b]. Wstąpił do państwowej służby skarbowej[8]. Od około 1892 do około 1894 był kontrolerem gorzelni w C.K. Powiatowej Dyrekcji Skarbu w Krakowie[10]. Od około 1894 do około 1896 był kontrolerem gorzelni w C.K. Dyrekcji Okręgu Skarbowego w Tarnowie[11]. Około 1896/1897 figurował jako kontroler gorzelni w C.K. Dyrekcji Okręgu Skarbowego w Sanoku[c]. Następnie ponownie był urzędnikiem C.K. Dyrekcji Okręgu Skarbowego w Tarnowie, gdzie około 1897–1898 nadal był kontrolerem gorzelni[12], a od około 1898 do około 1903 sprawował stanowisko starszego kontrolera technicznego[13]. Z Tarnowa przeszedł do służby w C.K. Dyrekcji Okręgu Skarbowego w Sanoku, gdzie pracował jako starszy kontroler techniczny od 1903[14][15], od 23 grudnia 1911 służył w randze inspektora VII klasy rangi[2], a od około 1912 do 1916 pozostawał na stanowisku inspektora technicznej kontroli finansowej[2][16][17].
W Sanoku aktywnie udzielał się aktywnie społecznie. Był działaczem Towarzystwa Upiększania Miasta Sanoka, którego od 1904 był wiceprezesem, a od 30 kwietnia 1910 do 1914 prezesem[18][19][20][21][22]. 2 lipca 2010 został członkiem komisji rewizyjnej powołanego wówczas Związku Towarzystw Upiększania Kraju z siedzibą w Krakowie, w 1911 jako prezes TUMS kierował częścią środkową ZTUK[23]. Od czerwca 1910 do 2 stycznia 1914 był członkiem wydziału Towarzystwa Kredytowego Urzędników i Sług Państwowych w Sanoku, wybrany w 1910[24][25]. 22 stycznia 1904 został wybrany członkiem oddziału Towarzystwa Gospodarskiego Ziemi Sanockiej[26]. Był członkiem i działaczem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1906, 1912)[27][28], w którym pełnił funkcję członka wydziału (1892)[29]. Był działaczem Towarzystwa Pszczelniczo-Ogrodniczego w Sanoku, w którym w 1907 został wybrany wydziałowym[30].
Ponadto działał na polu politycznym. W 1905 z jego inicjatywy został zawiązany komitet miejski w Sanoku, który w nawiązaniu do odezwy ks. Władysława Bandurskiego miał za cel niesienie pomocy Polakom z Królestwie Kongresowym rannym i potrzebującym w wyniku poboru żołnierzy do udziału w wojnie rosyjsko-japońskiej[31]. Zdobywał mandat Rady Miejskiej w Sanoku w 1910[32], 1912 i wówczas zasiadł w komisjach budowlanej i wodociągowej[33]. Był także właścicielem dóbr ziemskich[34].
Po wybuchu I wojny światowej od 8 września 1914 wraz z bliskimi przebywał w Wiedniu[35]. Jego żoną od 1895 była poślubiona w Brzesku Maria Julia Czarnowska z domu Sumińska herbu Leszczyc (1869-1942)[3][36][37][38], siostra mjr. Stefana Sumińskiego[39]. Ich dziećmi byli Zygmunt (1896-1897[40]), Stefan (1899-1983, inżynier rolnik, kapitan Wojska Polskiego[41])[4].
Po przejściu na emeryturę osiadł w Krakowie[8]. W tym mieście zamieszkiwał przy ulicy Siemiradzkiego 23 w części miasta Piasek[34]. Od 1923 był członkiem i działaczem krakowskiej Sodalicji Mariańskiej Panów[8]. Zmarł nagle 2 lipca 1926 ok. godz. 10 tuż po wyjściu z Kościoła Mariackiego w Krakowie[34][42][8][43]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[43] (kwatera X(iks), płn.-zach.).
Odznaczenia
austro-węgierskie