Stanisław Czarnowski (inżynier)

Stanisław Czarnowski herbu Łada (ur. 31 stycznia 1864 w Chołdowcu, zm. 2 lipca 1926 w Krakowie) – polski inżynier chemii, działacz społeczny, właściciel dóbr.

Stanisław Czarnowski
Ilustracja
Stanisław Czarnowski (1911)
Data i miejsce urodzenia

31 stycznia 1864
Chołdowiec

Data i miejsce śmierci

2 lipca 1926
Kraków

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki w Krakowie

Zawód, zajęcie

urzędnik

Narodowość

polska

Rodzice

Józef, Aleksandra

Małżeństwo

Maria z d. Sumińska

Dzieci

Teofil, Michalina, Zygmunt, Stefan

Krewni i powinowaci

Andrzej Towiański (dziadek), Stefan Sumiński (szwagier)

Odznaczenia
Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych
Grób Stanisława Czarnowskiego na cmentarzu Rakowickim

Życiorys

Urodził się 31 stycznia 1864 w miejscowości Chołdowiec (wzgl. Chełdowiec) na obszarze Królestwa Polskiego[1][2][3][4][a]. Był synem Józefa (1819-1894)[4][5] i Aleksandry z domu Towiańskiej (1832-1886, córka Andrzeja Towiańskiego)[4][6][7]. Ukończył szkołę realną z egzaminem dojrzałości[1]. Od 1882 do 1884 kształcił się na Wydziale Chemii Szkoły Politechnicznej we Lwowie, a następnie studiował w Grazu oraz w Wiedniu, gdzie kończył studia chemiczne[1][8]. Uzyskał tytuł inżyniera[8].

W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej wstąpił do c. k. służby cywilnej 25 sierpnia 1891[2]. W tym roku pracował na stanowisku I asystenta w Zakładzie Chemicznym Wydziału Filozoficznego na Uniwersytecie Jagiellońskim[1][9][b]. Wstąpił do państwowej służby skarbowej[8]. Od około 1892 do około 1894 był kontrolerem gorzelni w C.K. Powiatowej Dyrekcji Skarbu w Krakowie[10]. Od około 1894 do około 1896 był kontrolerem gorzelni w C.K. Dyrekcji Okręgu Skarbowego w Tarnowie[11]. Około 1896/1897 figurował jako kontroler gorzelni w C.K. Dyrekcji Okręgu Skarbowego w Sanoku[c]. Następnie ponownie był urzędnikiem C.K. Dyrekcji Okręgu Skarbowego w Tarnowie, gdzie około 1897–1898 nadal był kontrolerem gorzelni[12], a od około 1898 do około 1903 sprawował stanowisko starszego kontrolera technicznego[13]. Z Tarnowa przeszedł do służby w C.K. Dyrekcji Okręgu Skarbowego w Sanoku, gdzie pracował jako starszy kontroler techniczny od 1903[14][15], od 23 grudnia 1911 służył w randze inspektora VII klasy rangi[2], a od około 1912 do 1916 pozostawał na stanowisku inspektora technicznej kontroli finansowej[2][16][17].

W Sanoku aktywnie udzielał się aktywnie społecznie. Był działaczem Towarzystwa Upiększania Miasta Sanoka, którego od 1904 był wiceprezesem, a od 30 kwietnia 1910 do 1914 prezesem[18][19][20][21][22]. 2 lipca 2010 został członkiem komisji rewizyjnej powołanego wówczas Związku Towarzystw Upiększania Kraju z siedzibą w Krakowie, w 1911 jako prezes TUMS kierował częścią środkową ZTUK[23]. Od czerwca 1910 do 2 stycznia 1914 był członkiem wydziału Towarzystwa Kredytowego Urzędników i Sług Państwowych w Sanoku, wybrany w 1910[24][25]. 22 stycznia 1904 został wybrany członkiem oddziału Towarzystwa Gospodarskiego Ziemi Sanockiej[26]. Był członkiem i działaczem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1906, 1912)[27][28], w którym pełnił funkcję członka wydziału (1892)[29]. Był działaczem Towarzystwa Pszczelniczo-Ogrodniczego w Sanoku, w którym w 1907 został wybrany wydziałowym[30].

Ponadto działał na polu politycznym. W 1905 z jego inicjatywy został zawiązany komitet miejski w Sanoku, który w nawiązaniu do odezwy ks. Władysława Bandurskiego miał za cel niesienie pomocy Polakom z Królestwie Kongresowym rannym i potrzebującym w wyniku poboru żołnierzy do udziału w wojnie rosyjsko-japońskiej[31]. Zdobywał mandat Rady Miejskiej w Sanoku w 1910[32], 1912 i wówczas zasiadł w komisjach budowlanej i wodociągowej[33]. Był także właścicielem dóbr ziemskich[34].

Po wybuchu I wojny światowej od 8 września 1914 wraz z bliskimi przebywał w Wiedniu[35]. Jego żoną od 1895 była poślubiona w Brzesku Maria Julia Czarnowska z domu Sumińska herbu Leszczyc (1869-1942)[3][36][37][38], siostra mjr. Stefana Sumińskiego[39]. Ich dziećmi byli Zygmunt (1896-1897[40]), Stefan (1899-1983, inżynier rolnik, kapitan Wojska Polskiego[41])[4].

Po przejściu na emeryturę osiadł w Krakowie[8]. W tym mieście zamieszkiwał przy ulicy Siemiradzkiego 23 w części miasta Piasek[34]. Od 1923 był członkiem i działaczem krakowskiej Sodalicji Mariańskiej Panów[8]. Zmarł nagle 2 lipca 1926 ok. godz. 10 tuż po wyjściu z Kościoła Mariackiego w Krakowie[34][42][8][43]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[43] (kwatera X(iks), płn.-zach.).

Odznaczenia

austro-węgierskie

Uwagi

Przypisy