Bubo (rodzaj)
(Przekierowano z Scotopelia)
Bubo – rodzaj ptaków z podrodziny puszczyków (Striginae) w rodzinie puszczykowatych (Strigidae).
Bubo[1] | |||||
Duméril, 1805[2] | |||||
Przedstawiciel rodzaju – puchacz indyjski (B. bengalensis) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Infragromada | |||||
Rząd | |||||
Rodzina | |||||
Podrodzina | |||||
Rodzaj | Bubo | ||||
Typ nomenklatoryczny | |||||
Strix bubo Linnaeus, 1758 | |||||
| |||||
Gatunki | |||||
|
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji, Afryce i Ameryce[29].
Morfologia
Długość ciała 38–72 cm, rozpiętość skrzydeł 100–190 cm; masa ciała samic 525–4200 g, samców 485–2800 g[29].
Systematyka
Etymologia
- Bubo: epitet gatunkowy Strix bubo Linnaeus, 1758; łac. bubo, bubonis „puchacz”, od gr. βυας buas „puchacz”[30].
- Bubotus: łac. bubo, bubonis „puchacz”; otus „mała, uszata sowa”, od gr. ωτος ōtos „uszata sowa”[30].
- Nyctea: epitet gatunkowy Strix nyctea Linnaeus, 1758; gr. νυκτια nuktia „nocny”, od νυξ nux, νυκτος nuktos „noc”[30]. Gatunek typowy: Strix erminea Shaw, 1809 (= Strix nyctea Linnaeus, 1758 (= Strix scandiaca Linnaeus, 1758)).
- Gymnopus: gr. γυμνος gumnos „goły, nagi”; πους pous, ποδος podos „stopa”[30]. Gatunek typowy: Strix leschenault Temminck, 1820 (= Strix ceylonensis Latham, 1790).
- Ketupa: epitet gatunkowy Strix ketupu Horsfield, 1821; malajska nazwa Ketupok dla ketupy płowej[30]. Gatunek typowy: Ketupa javanensis Lesson, 1830 (= Strix ketupu Horsfield, 1821).
- Cultrunguis: łac. culter, cultri „nóż”; unguis „pazur, szpon”[30]. Gatunek typowy: Cultrunguis flavipes Hodgson, 1836.
- Huhua: ogólna, nepalska onomatopeja Huhu dla sów[30]. Gatunek typowy: Bubo nipalensis Hodgson, 1836.
- Glaux: gr. γλαυξ glaux, γλαυκος glaukos „sowa”[30]. Gatunek typowy: Strix scandiaca Linnaeus, 1758.
- Ascalaphia: gr. ασκαλαφος askalaphos „ptak” wspomniany przez Arystotelesa, zazwyczaj identyfikowany jako rodzaj jakiejś sowy[30]. Gatunek typowy: Bubo ascalaphus Savigny, 1809.
- Heliaptex: gr. ἡλιας hēlias „z słońca”, od ἡλιος hēlios „słońce”; πτηξις ptēxis, πτηξεως ptēxeōs „terror”, od πτησσω ptēssō „straszyć”[30]. Gatunek typowy: Strix (Bubo) arctica Swainson, 1837 (= Strix virginiana J.F. Gmelin, 1788).
- Urrua: autor nie wyjaśnił etymologii nazwy; niewątpliwie jest to nepalska nazwa dla sowy[30]. Gatunek typowy: Urrua cavearea Hodgson, 1837 (= Otus bengalensis Franklin, 1831).
- Byas: gr. βυας buas „puchacz”[30]. Gatunek typowy: Byas nobilis Morris, 1837 (= Strix bubo Linnaeus, 1758).
- Syrnium: gr. συρνιον surnion „gatunek jakiejś sowy”[30]. Gatunek typowy: Syrnium niveum Morris, 1837 (= Strix scandiaca Linnaeus, 1758).
- Haemeria: gr. αἱμηρος haimēros „poplamiony krwią, morderczy”, od αἱμα haima, αἱματος haimatos „krew”[30]. Gatunek typowy: Haemeria nivia Zander, 1838 (= Strix scandiaca Linnaeus, 1758).
- Feliceps: łac. feles, felis „kot”; -ceps „-głowy”, od caput, capitis „głowa”[30]. Gatunek typowy: Strix bubo Linnaeus, 1758.
- Etoglaux: gr. αετος aetos „orzeł”; γλαυξ glaux, γλαυκος glaukos „sowa”[30]. Nowa, klasyczna nazwa dla Huhua Hodgson, 1836.
- Mesomorpha: gr. μεσος mesos „środkowy”; μορφη morphē „rodzaj, wygląd, forma”[30]. Nowa, klasyczna nazwa dla Urrua Hodgson, 1837.
- Aibryas: gr. αετος aetos „orzeł”; βρυας bruas „puchacz”, od βυας buas „puchacz”[30]. Gatunek typowy: Strix (Bubo) arctica Swainson, 1837 (= Strix virginiana J.F. Gmelin, 1788).
- Nyctaetus: gr. νυξ nux, νυκτος nuktos „noc”; αετος aetos „orzeł”[30]. Gatunek typowy: Strix aquilina M.H.C. Lichtenstein, 1842 (= Strix leschenault Temminck, 1820 (= Strix ceylonensis Latham, 1790)) (Gloger, 1841); Strix lactea Temminck, 1820 (Le Maout, 1853).
- Nisuella: epitet gatunkowy Strix nisuella Daudin, 1800; rodzaj Nisus Lacépède, 1799 (jastrząb); łac. przyrostek zdrabniający -ella[30]. Gatunek typowy: Strix nisuella Daudin, 1800 (= Strix africana Temminck, 1821.
- Scotopelia: gr. σκοτος skotos „ciemność, mrok”; epitet gatunkowy Strix peli Bonaparte, 1850[30]. Gatunek typowy: Strix peli Bonaparte, 1850.
- Megaptynx: gr. μεγας megas, μεγαλη megalē „wielki”; πτυγξ ptunx, πτυγγος ptungos „sowa”[30]. Gatunek typowy: Strix magellanicus Lesson, 1828[a].
- Pachyptynx: gr. παχυς pakhus „wielki, gruby”; πτυγξ ptunx, πτυγγος ptungos „sowa”[30]. Gatunek typowy: Strix crassirostris Vieillot, 1817 (= Strix lactea Temminck, 1820).
- Ptiloskelos: gr. πτιλον ptilon „pióro”; σκελος skelos „noga”[30]. Gatunek typowy: Ptiloskelos amherstii Tickell, 1859 (= Bubo nipalensis Hodgson, 1836).
- Scotoglaux: gr. σκοτος skotos „ciemność, mrok”; γλαυξ glaux, γλαυκος glaukos „sowa”[30]. Gatunek typowy: Strix peli Bonaparte, 1850.
- Leuchybris: gr. λευκος leukos „biały”; ὑβρις hubris, ὑβριδος hubridos „puchacz”[30]. Gatunek typowy: Strix scandiaca Linnaeus, 1758.
- Smilonyx: gr. σμιλη smilē „nóż”; ονυξ onux, ονυχος onukhos „pazur”[30]. Gatunek typowy: Strix ketupu Horsfield, 1821.
- Ophtalmomegas: gr. οφθαλμος ophthalmos „oko”; μεγας megas „wielki”[30]. Gatunek typowy: †Ophtalmomegas lamarmorae Dehaut, 1911.
- Stringonax: gr. στριγξ strinx „sowa”; αναξ anax, ανακτος anaktos „król”[30]. Gatunek typowy: Bubo blakistoni Seebohm, 1884.
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[31]:
- Bubo scandiacus (Linnaeus, 1758) – puchacz śnieżny
- Bubo virginianus (J.F. Gmelin, 1788) – puchacz wirginijski
- Bubo bubo (Linnaeus, 1758) – puchacz
- Bubo ascalaphus Savigny, 1809 – puchacz pustynny
- Bubo bengalensis (Franklin, 1831) – puchacz indyjski
- Bubo capensis A. Smith, 1834 – puchacz przylądkowy
- Bubo africanus (Temminck, 1821) – puchacz plamisty
- Bubo poensis Fraser, 1854 – puchacz ciemnolicy
- Bubo lacteus (Temminck, 1820) – puchacz mleczny
- Bubo shelleyi (Sharpe & Ussher, 1872) – puchacz prążkowany
- Bubo peli (Bonaparte, 1850) – rybiarka duża
- Bubo ussheri (Sharpe, 1871) – rybiarka kreskowana
- Bubo bouvieri (Sharpe, 1875) – rybiarka marmurkowa
- Bubo sumatranus (Raffles, 1822) – puchacz malajski
- Bubo nipalensis Hodgson, 1836 – puchacz jarzębaty
- Bubo coromandus (Latham, 1790) – puchacz brunatny
- Bubo leucostictus Hartlaub, 1855 – puchacz białoplamy
- Bubo philippensis Kaup, 1851 – puchacz kreskowany
- Bubo blakistoni Seebohm, 1884 – puchacz japoński
- Bubo zeylonensis (J.F. Gmelin, 1788) – ketupa bosonoga
- Bubo flavipes (Hodgson, 1836) – ketupa rdzawa
- Bubo ketupu (Horsfield, 1821) – ketupa płowa
oraz wymarłe, plejstoceńskie gatunki:
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Breslau: A. Schulz, 1842, s. 1–495. (niem.).
🔥 Top keywords: Wikipedia:Strona głównaMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2024Specjalna:SzukajWikipedia:O WikipediiMichał ProbierzMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2020Kylian MbappéMistrzostwa Europy w piłce nożnejMistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2022Antoine GriezmannNicola ZalewskiMistrzostwa świata w piłce nożnej mężczyznReprezentacja Francji w piłce nożnej mężczyznDzień OjcaTaras RomanczukRomelu LukakuMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2016Reprezentacja Polski w piłce nożnej mężczyznAdam BuksaZofia Noceti-KlepackaPolskaDidier DeschampsRobert LewandowskiMistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2026FentanylMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2028N’Golo KantéOndrej DudaPałac Stolbergów we WrocławiuSłowacjaGheorghe HagiMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2020/FinałCristiano RonaldoReprezentacja Rumunii w piłce nożnej mężczyznMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012Tadeusz GapińskiMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2024 (eliminacje)Olivier GiroudDawid Podsiadło