Sąsiadowice

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1374, kiedy to książę Władysław Opolczyk nadaj ją rodzinie Herburtów, osiadłych w Felsztynie. W następnym stuleciu poświadczona jest parafia rzymskokatolicka.

Wieś szlachecka, własność Herburtów, położona była w 1589 roku w ziemi przemyskiej województwa ruskiego^[2].

W XVII wieku wieś została pięciokrotnie splądrowana^[3]:

• W 1620 (październik) gdy właścicielem był Jan Mikołaj Daniłowicz w trakcie najazdu Tatarów krymskich i budżackich była najbardziej wysuniętą na zachód osadą do której dotarli Tatarzy. Zniszczony został kościół^[4].
• W 1621 (październik) gdy właścicielem był Erazm Herburt najazd Tatarów krymskich i budżackich zniszczył 5 łanów upraw i 1 gospodarstwo zagrodnika^[5].
• W 1624 (czerwiec) gdy miejscowość była własnością klasztoru Karmelitów Trzewiczkowych w Sąsiadowicach, w wyniku najazdu Tatarów budżackich zniszczony został kościół^[6].
• W 1648 (październik/listopad) gdy właścicielem był Mikołaj Daniłowicz w wyniku połączonego najazdu Tatarów krymskich, budżackich i Kozaków zaporoskich zniszczono 6 z 16 łanów, 15 z 35 gospodarstw zagrodników, 20 stodół, zrabowano 40 koni i bydło. Z najazdu ocalała karczma. Ponadto 10,5 łana leżało odłogiem w wyniku strat z przejścia zarazy, wybierania nienależnych podatków przez oddziały armii koronnej i zbiegostwa miejscowych poddanych^[7].
• W 1672 (wrzesień/październik) gdy właścicielem był Mikołaj Daniłowicz w wyniku najazdu Tatarów zniszczono 7 z 10 łanów oraz gospodarstwa zagrodników. Ocalało 8 domów i 2 gospodarstwa zagrodników. Wiadomo że z tych samych powodów co w 1648 połączonych ze skutkami tego najazdu 16,5 łana leżało odłogiem^[8].

Od 1872 przez wieś przechodzi linia kolei Dniestrzańskiej.

W 1921 r. liczyły około 2135 mieszkańców. W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Sąsiadowice w powiecie samborskim w woj. lwowskim.

W 1940 NKWD zesłało na Syberię 13 mieszkańców wioski oraz wcieliło do Batalionów Roboczych w głębi ZSRR 9 młodych Polaków. W latach 1946 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 3 Polaków i 3 Łemków^[9].

Po II wojnie światowej tutejsza ludność polska została przymusowo wysiedlona, a jej jedno z głównych skupisk znajduje się w Bielkowie na Pomorzu Zachodnim^[10].

We wsi znajduje się oddział Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej^[11] oraz polska sobotnia szkoła^[12].

Według spisu powszechnego z 2001 roku, 21,5% mieszkańców Sąsiadowic uznało język polski za ojczysty.

W Sąsiadowicach urodził się Władysław Smereka – polski ksiądz katolicki, biblista, tłumacz Biblii Tysiąclecia, prezes Polskiego Towarzystwa Teologicznego w Krakowie^[13].

• Kościół św. Mikołaja w Sąsiadowicach – drewniany kościół rzymskokatolicki sprzed XVII w., wielokrotnie niszczony, a ostatecznie spalony^[14].
• Kościół św. Anny w Sąsiadowicach – kościół rzymskokatolicki z 1591 r. Posługę w nim od 1603 r. prowadzili ojcowie karmelici. W 1946 r. musieli opuścił świątynię, która została zamieniona na cele świeckie. W 1989 r. zwrócono ją katolikom. W 2001 r. powrócili do niej karmelici. 24 lipca 1916 r. arcybiskup lwowski Mieczysław Mokrzycki erygował tu sanktuarium Świętej Anny Samotrzeciej^[15].
• Klasztor Karmelitów w Sąsiadowicach – klasztor karmelitów

• Mapa WIG Sambor Pas 50 Słup 36 Warszawa 1937.
• Księga adresowa Polski (wraz z W.M. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, Warszawa 1928, s. 799.
• Andrzej Gliwa: Kraina upartych niepogód. Zniszczenia wojenne na obszarze ziemi przemyskiej w XVII wieku. Przemyśl: Wydawnictwo Naukowe Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu, 2013. ISBN 978-83-61329-10-7.

• Sąsiadowice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 363 .