Pszeniec zwyczajny
gatunek rośliny
Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense L.) – gatunek rośliny należący do rodziny zarazowatych (Orobanchaceae). Główny obszar występowania to Europa, ale na pojedynczych stanowiskach notowany jest także w Ameryce Północnej i Środkowej, Azji, Australii i Afryce[4]. W Polsce jest pospolity na niżu, w górach występuje rzadziej[5].
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek | pszeniec zwyczajny |
Nazwa systematyczna | |
Melampyrum pratense L. Sp. Pl. 2: 605. 1753[3] |
Morfologia
- Łodyga
- Wzniesiona i przeważnie rozgałęziona, czterokanciasta, naga lub słabo owłosiona, o wysokości 10–60 cm[5].
- Liście
- Ulistnienie naprzeciwległe. Liście krótkoogonkowe o kształcie od jajowatolancetowatego do równowąskiego. Na szczytach pędów przechodzą w małe, zielone przysadki o zaokrąglonych nasadach. Dolne z nich są podobne do liści, górne są całobrzegie lub posiadają w nasadzie jeden do kilku krótszych lub dłuższych ząbków[5].
- Kwiaty
- Kwiaty zebrane w luźne jednostronne grono na szczytach pędów. Są ustawione prawie poziomo. Okwiat zróżnicowany na kielich i koronę. Kielich nagi, dzwonkowaty, złożony z 4 działek o działkach 3–4 razy krótszych od korony. Korona o długości 15–20 mm, koloru jasnożółtego lub żółtego, z długą prostą rurką o zamkniętej gardzieli. Jej dolna warga jest prosto wyciągnięta i zbliżona do górnej. Charakterystyczną cechą gatunkową jest występowanie u nasady korony pierścienia włosków. Pręciki dwusilne o nitkach przyrośniętych do korony. Mają obficie owłosione pylniki. Zalążnia słupka jest górna i posiada jeden miodnik w dolnej części[6][5].
- Owoc
- Jajowata, podłużna, naga torebka z dwiema komorami. Jest spłaszczona po bokach i zawiera po 2 gładkie i jajowate nasiona w każdej komorze[6].
- Korzeń
- Cienki i słabo rozgałęziony[6].
Biologia i ekologia
- Rozwój
- Roślina jednoroczna, półpasożyt, pobierający za pomocą ssawek z korzeni innych roślin wodę wraz z solami mineralnymi. W związku z tym w uprawach rolnych uważany jest za chwast. Roślina owadopylna i miododajna. Kwitnie od czerwca do lipca. Przysadki pszeńca zwyczajnego wydzielają słodki sok, który jest chętnie zbierany przez mrówki. Jest to rodzaj korzystnego dla obydwu gatunków współżycia – licznie występujące na pędach mrówki chronią roślinę od zjadania przez roślinożerców[6].
- Roślina trująca
- Cała roślina i jej nasiona są trujące[5].
- Siedlisko
- Lasy, szczególnie dąbrowy, buczyny, lasy sosnowe, obrzeża lasów, zarośla, murawy[6]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Vaccinio-Piceetea[7].
- Zmienność
- Roślina bardzo zmienna morfologicznie i ekologicznie, należy do niej kilka podgatunków[5].
- Genetyka
- Liczba chromosomów 2n = 18[8].
Galeria zdjęć
- Pokrój
- Płat pszeńca zwyczajnego
- Kwiaty i przysadki
- Owoce
Przypisy
Identyfikatory zewnętrzne:
🔥 Top keywords: Wikipedia:Strona głównaMistrzostwa Europy w piłce nożnejShannen DohertyLamine YamalMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2024Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2020Donald TrumpSpecjalna:SzukajWikipedia:O WikipediiFilip VI HiszpańskiNico WilliamsWaris DirieKarabin AR-15Reprezentacja Hiszpanii w piłce nożnej mężczyznReprezentacja Anglii w piłce nożnej mężczyznMistrzostwa świata w piłce nożnej mężczyznCarlos AlcarazMitteleuropaÁlvaro MorataMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2020/FinałJan Zieliński (tenisista)Harry KaneStadion Olimpijski w BerlinieEleonora (księżna Asturii)Efekt StreisandLetycja (królowa Hiszpanii)Dani OlmoJoe BidenRzeź wołyńskaMistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2026Zamach na Donalda TrumpaMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012Prezydenci Stanów ZjednoczonychLuke PerryHubert WagnerJacek WszołaMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2028Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2022Dani Carvajal