Połubińscy herbu własnego
Połubińscy (hist pol. Połubeńscy) herbu własnego (Połubiński) – polski ród książęcy (kniaziowski) pochodzenia wielkolitewskiego. Ród ten prawdopodobnie pochodził od Andrzeja Olgierdowicza, przodka dynastii Giedyminowiczów, poprzez ród Olgierdowiczów. Pierwszym znanym członkiem rodziny jest książę Andrzej Połubiński.
![]() Połubiński | |
Państwo | |
---|---|
Gniazdo rodzinne | |
Tytuły | książęta |
Protoplasta | Andrzej Połubiński |
Pierwsza wzmianka | 1482 |
Status rodziny | brak danych |
Pochodzenie etniczne | |
Ród macierzysty | |
Gałęzie | andrzejowska, aleksandrowska, michałowska, iwanowska, fedorowska |
Nie jest wiadome czy ród Połubińskich nadal żyje.
Etymologia nazwiska
Nazwisko rodu Połubińskich ma charakter odmiejscowy, a konkretniej od nazwy sioła Połubniki pod Lidą, najprawdopodobniej wcześniej zwanego Połubeńsk, albo od sioła Poliubicze (Połubica) w dawnym powiecie brzeskim, które według źródeł zostało nadane dopiero w 1503 roku księciowi Wasylowi Andrzejewiczowi Połubeńskiemu. Jednakże według opinii Józefa Wolffa, polskiego historyka, miejscowość ta mogła być w posiadaniu jego przodków jeszcze przed wspomnianym nadaniem[1].
Początkowo używali nazwiska w formie Połubeński, jednakże z biegiem czasu zostało ono przez nich spolszczone na dziś znany Połubiński[2].
Pochodzenie
Połubińscy są rodem książęcym (kniaziowskim), o wielkolitewskim pochodzeniu etnicznym[1]. Ich pochodzenie ma wiele analogii z rodami Kroszyńskich i Łukomskich, a wszystkie te trzy rodziny są zupełnie nieznane ruskim księgom rodosłownym[1].
Według rodowodu książąt Połubińskich, ich protoplastą był niejaki Andrzej Wigunt Olgierdowicz, którego synem był Fedor, wnukiem również Fedor, prawnukiem Andrzej (książę na Łubnie), a praprawnukiem Wasyl Andrzejewicz Połubiński (marszałek). W rzeczywistości jednak Andrzej Wigunt Olgierdowicz, którego Połubińscy traktują jako protoplastę jest dwiema różnymi osobami – Andrzejem i Wiguntem Olgierdowiczami[1]. Wigunt zmarł bezpotomnie, a Andrzej miał synów Michała, Semena (Szymona) i Iwana. O jakimkolwiek Fedorze, który według rodowodu miał być synem protoplasty rodziny, nie ma śladu w jakichkolwiek źródłach historycznych, co oznacza, że rodowód całkowicie odbiega od rzeczywistości[1].
Wojciech Wijuk Kojałowicz wyprowadzał rodowód książąt Połubińskich od Andrzeja Olgierdowicza z dynastii Giedyminowiczów. Autorzy najnowszych publikacji w tej dziedzinie również uważają to za prawdopodobne[3], w tym dwóch cenionych badaczy, Jan Tęgowski i Józef Wolff[1][3].
Historia
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Alaksandar_Hilary_Pa%C5%82ubinski._%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%93%D1%96%D0%BB%D1%8F%D1%80%D1%8B_%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%83%D0%B1%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%28XVII%29.jpg/220px-Alaksandar_Hilary_Pa%C5%82ubinski._%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%93%D1%96%D0%BB%D1%8F%D1%80%D1%8B_%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%83%D0%B1%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%28XVII%29.jpg)
Pierwszym znanym historycznie członkiem rodu Połubińskich jest Andrzej Połubiński, który służył królowi Kazimierzowi IV Jagiellończykowi. Pierwsze wzmianki na jego temat natomiast pochodzą z lat 1482–1488, kiedy to otrzymał od króla Kazimierza liczne nadania. Nadanie z 1482 roku dotyczyło dwudziestu kop z karczm rodziny Dereczyńskich. Nagrobek Andrzeja miał znajdować się w Ławrze Peczerskiej w Kijowie, obok nagrobku księcia Włodzimierza Olgierdowicza[2].
Ród bardzo silnie się rozrodził i podzielił na pięć gałęzi: andrzejowską, aleksandrowską, michałowską, iwanowską i fedorowską, z których iwanowska miała żyć jeszcze pod koniec XIX wieku[2]. Dalszy los rodziny nie jest znany.
Znani przedstawiciele
- ks. Aleksander Hilary Połubiński (1626–1679) – marszałek wielki litewski.
- ks. Aleksander Rajnold Połubiński (?–?) – chorąży smoleński, podsędek smoleński.
- ks. Dymitr Samuel Połubiński (?–1687) – wojewoda nowogródzki, podczaszy słonimski.
- ks. Jerzy Antoni Połubiński (1735–1801) – biskup rzymskokatolicki.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Józef Wolff, Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku, Warszawa: Gebethner i Wolff, 1895, s. 698 .
- Jan Tęgowski , Pierwsze pokolenia Giedyminowiczów, Poznań-Wrocław: Wydawnictwo Historyczne, 1999, s. 319, ISBN 83-913563-1-0 .