Philippa Gregory
Philippa Gregory (ur. 9 stycznia 1954 w Nairobi) – angielska powieściopisarka historyczna[1], która publikuje swoje dzieła od 1987 roku[2]. Jej prawdopodobnie najbardziej znaną powieścią są Kochanice króla (2001)[3], którą w 2008 roku zekranizowano pod tym samym tytułem[4].
Philippa Gregory podczas Texas Book Festival (2011) | |
Data i miejsce urodzenia | 9 stycznia 1954 |
---|---|
Narodowość | |
Język | angielski |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | literatura |
Epoka | |
Ważne dzieła | |
Kochanice króla | |
Strona internetowa |
Amerykańskie czasopismo „AudioFile” określiło Gregory „królową brytyjskiej fikcji historycznej”[5].
Życiorys
Philippa Gregory urodziła się w 1954 roku w Nairobi[1], ówczesnej stolicy Kolonii Kenii (współcześnie Republika Kenii), jako druga córka Elaine (Wedd) i Arthura Percy’ego Gregorych[6]. Jej matka wychowała się w wiejskim domu w Somerset, a ojciec był synem kierownika cegielni w Plymouth.
Kiedy III Rzesza zaatakowała Polskę, rodzice pisarki zostali powołani do wojska i spotkali się w pobliżu bazy lotniczej; jej ojciec trafił wówczas do RAF-u[7]. W 1955 roku jej ojciec, który pracował jako operator radiowy i nawigator linii lotniczej East African Airways, zginął w katastrofie lotniczej. Blisko rok później rodzina opuściła Kenię i przeprowadziła się do Anglii. Matka Gregory wróciła z córką do Somerset, a kiedy pisarka miała cztery lata przeniosły się do Bristolu[6].
Gdyby Hitler nie najechał na Polskę, nigdy by się [rodzice] nie spotkali ani nie pobrali, a ja nigdy bym się nie urodziła.
Gregory jako uczennica sprawiała problemy, m.in. próbowała zrzeszyć swoje koleżanki w związku sprzeciwiającym się szkolnym mundurkom[8]. W wieku 18 lat opuściła szkołę i rozpoczęła kurs dziennikarstwa na National Council for Training Journalists w Cardiff[9]. Następnie zatrudniła się w „Portsmouth News”. Kiedy skończyła tam staż zapisała się na kurs literatury angielskiej na Uniwersytecie Sussex, gdzie obowiązkowe było studiowanie drugiego przedmiotu; Gregory zdecydowała się na naukę historii[10]. Po uzyskaniu tam dyplomu przez dwa lata pracowała jako dziennikarka, reporterka i producentka w radiu BBC[9][11]. W 1985 roku Gregory uzyskała na Uniwersytecie Edynburskim doktorat z literatury XVIII wieku[12].
Nauczała na University of Durham, The Open University, a w 1994 roku otrzymała tytuł fellow na Kingston University. Ten akademicki rodowód zapewnił Gregory bagaż wiedzy historycznej. Szczególnym entuzjazmem darzyła okres Tudorów i XVIII wiek[11].
W 2013 roku literacka recenzentka, Helen Brown, z brytyjskiego dziennika „The Daily Telegraph” napisała na jego łamach: „Gregory zrobiła imponującą karierę przemieniając pełen życia i pasji, niezależny byt w historyczne szlachcianki, których osobowości spoczywały wcześniej na drzewach genealogicznych, a zapamiętane zostały jedynie jako waluta dyplomatyczna i klacze rozrodcze (…) Historyczna fikcja Gregory zawsze była w zajmujący sposób spekulatywna (odczuwający pokusę do szydzenia powinni zauważyć, że nigdy nie twierdziła inaczej) i nie brakuje jej romantycznej licencji”[13].
Kontrowersje w twórczości
Naprawdę powinniśmy przestać poważnie traktować powieściopisarzy historycznych jako historyków. Pomysł, że mają autorytet, jest absurdalny. Są bardzo dobrzy w wyobrażaniu postaci: dlatego powieści się sprzedają. Nie mają kompetencji, jeśli chodzi o korzystanie ze źródeł historycznych. Koniec, kropka[14].
Gregory stwierdziła, na swojej oficjalnej stronie internetowej, że jej „przywiązanie do historycznej rzetelności” jest wizytówką jej pisania[15]. Jednak historycy kwestionują to. David Starkey, który wystąpił u boku Gregory w dokumencie o Annie Boleyn[16], mało pochlebnie określił jej pracę jako „dobry przykład Mills and Boon”[14].
Amerykańska filozofka, Susan Bordo, uznała, że najbardziej urągliwe dla historyków nie jest wypaczenie przez nią faktów, ale skrytykowała pisarkę, za twierdzenia o prezentowaniu przez nią prawdy historycznej, słowami: „samozwodnicze i autopromocyjne zuchwalstwo”[17]. Zaznaczyła też, że istotny jest nie tyle nadmiar nieścisłości w książkach Brytyjki, ale „nacisk Gregory na jej skrupulatne trzymanie się historii, co najbardziej denerwuje uczonych”[18].
W powieści Kochanice króla stworzony przez autorkę wizerunek Anny Boleyn, drugiej żony Henryka VIII, spotkał się z krytyką[19]. Powieść sugeruje, że bohaterka cudzołożyła i dopuszczała się kazirodztwa ze swoim bratem, pomimo powszechnego uznania, że była niewinna zarzucanych jej czynów[20]. Powieściopisarz Robin Maxwell co do zasady odmówił napisania rekomendacji tej publikacji, opisując książkową charakterystykę Anny jako „okrutną, nie do przyjęcia”[21].
Życie prywatne
Gregory wraz ze swoim pierwszym mężem, Peterem Chislettem, i małą córką mieszkali w mieście Hartlepool[6]. Anthony Mason, jej następny mąż, pochodzi z Północy. W 2005 roku przeprowadzili się na farmę w Yorkshire i zaczęli prowadzić uprawę rolną. Gregory ma córkę (ur. 1981), syna (ur. 1993), a także czworo pasierbów[7].
Twórczość
(w nawiasie podano: oryginalny tytuł, rok 1. polskiego wydania, nazwisko przekładającego utwór)
Powieści
- Trylogia o majątku Wideacre
- 1987: Majątek Wideacre (Wideacre, 1993, Hanna Milewska)[22]
- 1989: Dziecko szczęścia (The Favoured Child, 1994, Teresa Gaweł, Maryla Szurek)[23]
- 1990: Meridon (2008, Ewelina Jagła, Katarzyna Karłowska)[24]
- Cykl Tradescant
- Cykl The Plantagenet and Tudor
Wcześniej osobno jako dwie serie Cykl Tudorowski[27] (Tudor Court, 9) i Wojna kuzynów[28] (Cousins’ War, 6)[29]; od 2016 r. na oficjalnej stronie internetowej Gregory powieści te zaliczane są do jednego cyklu, The Plantagenet and Tudor Novels[30]
- 2001: Kochanice króla (The Other Boleyn Girl, 2008, Urszula Gardner)[31]
- 2003: Błazen królowej (The Queen’s Fool, 2007, Barbara Korzon)[32]
- 2004: Kochanek dziewicy (The Virgin’s Lover, 2009, Urszula Gardner)[33]
- 2005: Wieczna księżniczka (The Constant Princess, 2010, Urszula Gardner)[34]
- 2006: Dwie królowe (The Boleyn Inheritance, 2011, Urszula Gardner)[35]
- 2008: Uwięziona królowa (The Other Queen, 2013, Maria Grabska-Ryńska, Maciej Grabski)[36]
- 2009: Biała królowa (The White Queen, 2009, Urszula Gardner)[37]
- 2010: Czerwona królowa (The Red Queen, 2011, Urszula Gardner)[38]
- 2011: Władczyni rzek (The Lady of the Rivers, 2012, Urszula Gardner)[39]
- 2012: Córka Twórcy Królów (The Kingmaker’s Daughter, 2013, Urszula Gardner)[40]
- 2013: Biała księżniczka (The White Princess, 2014, Urszula Gardner)[41]
- 2014: Klątwa Tudorów (The King’s Curse, 2015, Urszula Gardner)[42]
- 2015: Ostatnia żona Tudora: Poskromienie królowej (The Taming of the Queen, 2016, Urszula Gardner)[43]
- 2016: Trzy siostry, trzy królowe (Three Sisters, Three Queens, 2017, Urszula Gardner)[44]
- 2017: Zmierzch Tudorów: Dziewięciodniowa królowa i jej siostry (The Last Tudor, 2018, Urszula Gardner)[45]
- Cykl Zakon Ciemności (The Order of Darkness)
- 2012: Odmieniec (Changeling, 2013, Maciejka Mazan)[46]
- 2013: Krucjata (Stormbringers, 2014, Maciejka Mazan)[47]
- 2014: Złoto głupców (Fools’ Gold, 2014, Maciejka Mazan)[48]
- 2018: Dark Tracks[49]
- Cykl Fairmile
- Samodzielne powieści
- 1992: Mrs. Hartley and the Growth Centre / Alice Hartley’s Happiness[52]
- 1996: Perfectly Correct[53]
- 1992: Czarownica (The Wise Woman, 1994, Maryla Szurek)[54]
- 1993: Żona oficera (Fallen Skies, 2014, Urszula Gardner)[55]
- 1995: Nobliwy proceder (A Respectable Trade, 2016, Urszula Gardener)[56][57]
- 1996: Dom cudzych marzeń (The Little House, 2011, Urszula Gardner)[58]
- 2000: Zelda’s Cut[59]
Opowiadania
- Kolekcje
- 2000: Bread and Chocolate[60]
Książki dla dzieci
- Cykl Florizella
- Samodzielne tytuły
- 1996: Diggory and the Boa Conductor[64]
- 1994: The Little Pet Dragon[65]
- 1999: Pirate Story: A Tale of the High Seas[66]
Literatura faktu
- 2011: Kobiety Wojny Dwu Róż: Księżna, królowa i królowa matka, współautorzy: David Baldwin, Michael Jones (The Women of the Cousins’ War: The Duchess, the Queen and the King’s Mother, 2013, Urszula Gardner)[67]
Adaptacje
- Filmy
- 2003: The Other Boleyn Girl (telefilm, reż. Philippa Lowthorpe, oparty na fabule powieści Kochanice króla)[68]
- 2008: Kochanice króla (reż. Justin Chadwick, oparty na fabule powieści Kochanice króla)[69]
- Seriale
- od 2010: W małym domku (miniserial, reż. Jamie Payne, oparty na fabule powieści Dom cudzych marzeń)[70]
- 2013: Biała królowa (miniserial, reż. Colin Teague, James Kent, Jamie Payne, oparty na fabule powieści: Biała królowa, Czerwona królowa, Córka Twórcy Królów)[71][72]
- 2017: Biała księżniczka (miniserial, reż. Jamie Payne, Alex Kalymnios, oparty na fabule powieści Biała księżniczka)[73][71]
- od 2019: Hiszpańska księżniczka (reż. Birgitte Stærmose, Stephen Woolfenden, oparty na fabule powieści Wieczna księżniczka i Klątwa Tudorów)[74]
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Susan Bordo: The Creation of Anne Boleyn: A New Look at England’s Most Notorious Queen. New York: Houghton Mifflin Harcourt, 2013. ISBN 978-0-547-32818-8.
Linki zewnętrzne
- oficjalna strona (ang.)
- ISNI: 0000000082046205
- VIAF: 19698456
- ULAN: 500261132
- LCCN: n85299303
- GND: 123731569
- NDL: 01140097
- BnF: 12057951j
- SUDOC: 028822811
- NLA: 36001789
- NKC: mzk2005308988
- BNE: XX1014934
- NTA: 07969831X
- BIBSYS: 90257808
- CiNii: DA15958606
- Open Library: OL31358A
- PLWABN: 9810603344605606
- NUKAT: n94006803
- J9U: 987007309192605171
- PTBNP: 1280810
- LNB: 000133635
- NSK: 000172155
- CONOR: 29066851
- BLBNB: 000224068
- KRNLK: KAC199634149
- LIH: LNB:BOBT;=BD