Parellada
Parellada – biała odmiana winorośli, wywodząca się z Aragonii, lecz uprawiana głównie w regionie Penedès w Katalonii[2][3]. Uważana za najsubtelniejszy z klasycznych szczepów do produkcji wina musującego cava[4][5].
 Niedojrzałe grona parellady | |
| Gatunek | winorośl właściwa |
|---|---|
| Inne nazwy | montònec |
| Pochodzenie | Hiszpania[1] |
| Ważne regiony uprawy | |
| Identyfikator VIVC | 8938 |
| Przeznaczenie owoców | wino |
| Kolor skórki | zielonożółty |
| Cechy uprawowe | |
| Dojrzewanie | bardzo późne[2] |
Pochodzenie
Pod różnymi nazwami parellada była uprawiana w Aragonii przynajmniej w XIV wieku[2]. Zachowała się wzmianka, że biały montònec Jaume'a Roiga zyskał uznanie króla Jana II[2].
Charakterystyka
Parellada jest odmianą plenną[2]. Rodzi duże kiście z jagodami średniej wielkości[2]. Wypuszcza pąki wcześnie[2]. Kwiaty są obupłciowe[1]. Dojrzewa bardzo późno[2].
Wina
Parellada jest uznawana za najbardziej wyszukany spośród tradycyjnych szczepów, z których produkuje się cavę (pozostałe to macabeo i xarello)[4][5]. Z parellady tłoczy się także wina niemusujące[6]. Odmiana jest delikatna i aromatyczna[6], w kupażach łagodzi wyrazisty charakter odmiany xarello[3]. Przy ograniczonych zbiorach udaje się uzyskać aromat jabłek[5]. Łatwo się psuje[7]
Poziom alkoholu jest średni[2]. Większość win z odmiany parellada nie zyskuje na starzeniu i powinny być konsumowane póki młode[2].
Nieliczni producenci oferują wino produkowane w 100% z parellady[2].
Rozpowszechnienie
Niemal cały areał upraw w Hiszpanii w 2008 (8786 ha) był ograniczony do Katalonii[2]. Poza regionem zarejestrowano niecałe 200 ha[2]. Prócz musujących win DO Cava odmiana wchodzi w skład win z regionów Conca de Barberà, Costers del Segre, Penedès, Tarragona oraz z Majorki, choć jest tam rzadko uprawiana[8].
W regionie Penedès jest uprawiana, w przeciwieństwie do macabeo i xarello, przede wszystkim w najchłodniejszej jego części, Alta Penedès (kat. Alt Penedès), na kredowym podłożu[9].
W 2011 parellada została autoryzowana we Francji[2].
Synonimy
W użyciu poza główną nazwą są warianty nazwy montònec (moltonach, montona, montónega, montonench, montonet, montonero) oraz martorella, montañesa, perelada, perellada i verda grossa[1][2].