Pałac w Wojcieszowie Górnym
Pałac Bergmanna w Wojcieszowie Górnym – wybudowany w 1596 r. w Wojcieszowie[1]. Renesansowy obiekt jest częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzi jeszcze park.
![]() | |
![]() Pałac w 2014 roku po zniszczeniu elewacji | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | ul. Bolesława Chrobrego 38 (48) |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Kondygnacje | 2-3 |
Ukończenie budowy | 1596 r. |
Ważniejsze przebudowy | 1880, 1930 r. |
Odbudowano | 1975 (remont) |
Położenie na mapie Wojcieszowa ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego ![]() | |
![]() |
Obecnie zniszczony na początku XXI wieku i niezabezpieczony pałac popada w ruinę (jego były właściciel usunął dach, tynki i sztukaterie, zniknęła także cenna balustrada).
Położenie
Pałac położony jest w Wojcieszowie Górnym, w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, położone nad rzeką Kaczawą, w Górach Kaczawskich w Sudetach Zachodnich.
Historia
Od XVI do drugiej połowy XVIII w. znajdował się tu dwór. Jego właścicielami byli m.in. członkowie rodzin von Redern i von Zedlitz. W 1777 r. dobra przejęła Henrietta Sophia baronowa von Bothmer, a trzy lata później jej mąż Johann Georg August baron von Bothmer.
Kolejnymi właścicielami byli m.in. baronowie von Troschke. W 1858 r. folwark z pałacem kupił Nicolaus Peter wielki książę von Oldenburg. 4 lipca 1891 r. majątek otrzymał jako wiano Richard Friedrich Wilhelm Ludwig von Bergmann, zaślubiając córkę właściciela tych terenów, Luise von Korn. Wtedy to przebudowano i rozbudowano dwór według projektu Wilelma Rheniusa. Zachowano m.in. renesansowy portal z kartuszami herbowymi rodzin: von Korn (po lewej) i von Eichborn (po prawej)[2].
Po śmierci Richarda Friedricha w 1906 r., panią na dobrach została wdowa Luisa. Pałac został strawiony przez pożar 2 lipca 1930 r.[3] Jeszcze tego samego roku został odbudowany, chociaż w uproszczonej formie. W wyniku pospiesznej odbudowy stracił m.in. strzelistą wieżę.
Pałac ocalał w czasie II wojny światowej. Później należał do Uniwersytetu Łódzkiego i tamtejszego oddziału Polskiej Akademii Nauk. W latach 70. XX w. przejęło go PGR Ptaszkowa[4], następnie szereg instytucji związanych z hodowlą zarodową. W latach 70. i 80. budynek był remontowany. Po 1989 roku, w następstwie długów zaciągniętych przez prywatnego właściciela, rezydencja została przejęta przez komornika.
W 2012 roku kolejny nabywca w porozumieniu z konserwatorem zabytków przystąpił do renowacji, lecz prac zaniechano. Następnie pałac wystawiono na sprzedaż[5]. Wobec braku reakcji na zalecenia konserwator zabytków zawiadomił prokuraturę[6]. W marcu 2016 roku właścicielowi przedstawiono zarzuty uszkodzenia zabytku[7].
- Herby: von Korn (L)
- von Eichborn (P)
- Pałac w 2007 roku przed zniszczeniem elewacji
Architektura
Pałac murowany z kamienia i cegły, otynkowany, wzniesiony na planie nieregularnego czworoboku, częściowo dwu- częściowo trzykondygnacyjny, nakryty dachem dwuspadowym z facjatami. Fasada (elewacja północna) jedenastoosiowa, z trzyosiowym ryzalitem mieszczącym główne wejście, poprzedzonym tarasem ze schodami. Główne wejście między pilastrami w ozdobnym portalu zwieńczonym trójkątnym frontonem zawierającym kartusz herbowy rodzin von Korn (po lewej) i von Eichborn (po prawej). W narożniku południowo-zachodnim zbudowano wysoką wieżę, prawdziwą dominantę pałacu. Elewacje rezydencji zachowały część detali architektonicznych: wydatne gzymsy przepaskowe między kondygnacjami, boniowanie naroży budynku, prostokątne obramowania otworów okiennych[9]. W pobliżu park o pow. 3,38 ha.
Inne
Przypisy
Bibliografia
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Góry Kaczawskie, tom 6, pod red. M. Staffy, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2000, ISBN 83-85773-27-4, s. 349
Linki zewnętrzne
- Pałac w Wojcieszowie Górnym na polskiezabytki.pl
- Pałac w Wojcieszowie Górnym – skazany na dewastację na drogajestcelem.com
- Pałac (Wojcieszów Górny), Schloss Stöckel-Kauffung – fotografie
- Pałac w Wojcieszowie. Ruiny które wciąż urzekają pięknem na Karkonosze GO