Odwzorowanie walcowe
Odwzorowanie walcowe – odwzorowanie geograficzne, w którym kula ziemska jest rzutowana na powierzchnię boczną walca, która jest następnie rozwijana do płaszczyzny. Walec najczęściej przykłada się tak, żeby stykał się z kulą ziemską na równiku, choć możliwe są też inne ustawienia.
Rzut polega na poprowadzeniu półprostej zaczynającej się w środku Ziemi i przechodzącej przez miejsce na powierzchni Ziemi, które chcemy odwzorować. Punkt przecięcia tej półprostej z walcem pokazuje, gdzie to miejsce będzie odwzorowane na mapie.
Zalety i wady
Jak widać w tej procedurze miejsca leżące blisko biegunów (odpowiednio innych miejsc najbardziej odległych od miejsca, gdzie walec styka się z kulą ziemską) będą odwzorowane na bardzo dalekie punkty.Z tego to powodu uzyskaną powierzchnię boczną nieskończonego walca zazwyczaj przekształca się dalej, żeby uzyskać bardziej pożądane właściwości. Przekształcenia te dotyczą tylko pionowej współrzędnej mapy (odpowiadającej szerokości geograficznej) i nie zmieniają współrzędnej poziomej (odpowiadającej długości).
Na wszystkich odwzorowaniach walcowych zarówno południki jak i równoleżniki są proste i równoległe. Południki i równoleżniki tworzą między sobą kąty proste. W przekształceniach, po których walec nadal jest nieskończony, bieguny nie występują, i mapa jest odcięta kilka stopni przed biegunem. W tych, w których walec jest skończony, biegun jest linią prostą stanowiącą kraniec mapy.
Największą zaletą odwzorowań walcowych jest wygodny prostokątny kształt mapy, oraz wiernokątność, gdyż równoleżniki i południki tworzą kąty proste, co jest szczególnie ważne przy ustalaniu azymutów w komunikacji morskiej oraz lotniczej. Wadą są duże deformacje w obszarach podbiegunowych, które często nie mogą w ogóle zostać przedstawione. Mniejsze deformacje można uzyskać na mapach o innych kształtach.
Przykłady
Popularne odwzorowania walcowe to: