Nowe latko

Nowe latko – dawne pieczywo obrzędowe noworoczne wypiekane na Kurpiach, Podlasiu, Warmii i Mazurach[1].

Nowe latko wykonane przez Elżbietę Prusaczyk z Tatar

Historia

Pieczywo miało kształt krążków, w środku których umieszczało się postać ludzką, a wokoło niej przyklejano małe figurki przedstawiające zwierzęta (zarówno hodowlane, jak i dziko żyjące). Na Kurpiach postać ludzka miała kształt myśliwego, pasterza, gospodarza lub gospodyni[1]. Czasami w tym miejscu wstawiano figurki Świętej Rodziny, anioła, kobiety tulącej dziecko[2]. Zwierzęta lepiono w kształcie różnych zwierząt: krów, koni, owiec, jeleni, kur i kaczek[3]. Na Kaszubach i Mazurach nowe latko miało formę drzewka owocowego[2].

Nowe latka pieczono w wigilię Nowego Roku lub na Trzech Króli i zawieszano w eksponowanym miejscu domostwa (np. na domowym ołtarzyku czy wśród świętych obrazów) celem zapewnienia pomyślności w nadchodzącym roku[1]. Adam Chętnik notował zawieszenie nowego latka u pułapu[4].

W 2020 roku na wniosek depozytariuszy dziedzictwa ze Stowarzyszenia Artystów Kurpiowskich wypiek byśków i nowych latek Kurpiów Puszczy Zielonej został wpisany na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Wpis przygotowano dzięki współpracy między Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce i powiatem ostrołęckim[5].

Galeria

Przypisy

Linki zewnętrzne