N.K. Jemisin

amerykańska pisarka

N.K. Jemisin, właśc. Nora Keita Jemisin (ur. 19 września 1972 w Iowa City) – amerykańska pisarka fantastyki i blogerka. Jej twórczość obejmuje m.in. konflikt kulturowy i prześladowanie poprzez światy fantasy oraz fantastyczno-naukowe[1].

N.K. Jemisin
Ilustracja
N. K. Jemisin (2015)
Imię i nazwisko

Nora K. Jemisin

Data i miejsce urodzenia

19 września 1972
Iowa City

Narodowość

amerykańska

Język

angielski

Alma Mater

Tulane University

Dziedzina sztuki

fantastyka

Strona internetowa

W 2010 jej opowiadanie Non-Zero Probabilities znalazło się w finale nagród Hugo i Nebula za najlepszą krótką formę literacką. Debiutancka powieść, The Hundred Thousand Kingdoms w 2010 była nominowana do nagrody Nebula i znalazła się w finale nagrody Jamesa Tiptree Jr., w 2011 zaś była nominowana do nagród Hugo, World Fantasy[2] i Locusa, wygrywając nagrodę Locusa za debiut powieściowy[3], zdobyła również nagrodę Sense of Gender.

W 2016 powieść Piąta pora roku, pierwszy tom cyklu Pęknięta Ziemia, zdobyła nagrodę Hugo za najlepszą powieść, ponadto była nominowana do nagród Nebula, Locus i World Fantasy[4]. Sukces powtórzył drugi tom cyklu Pęknięta ZiemiaWrota Obelisków, zdobywając Nagrodę Hugo oraz otrzymując nominację do nagrody Nebula, Locusa i World Fantasy. Jeszcze bardziej doceniony został trzeci tom cyklu, Kamienne niebo, który zdobył Hugo i Nebulę dla najlepszej powieści oraz Locusa dla najlepszej powieści fantasy[5]. N.K. Jemisin stała się w ten sposób pierwszą autorką w historii, która zdobyła nagrodę Hugo za najlepszą powieść trzykrotnie rok po roku.

Pierwszy tom nowej serii Great Cities, Miasto, którym się staliśmy(inne języki) zdobył nagrodę BSFA dla najlepszej powieści w 2020 i nagrodę Locusa dla najlepszej powieści fantasy w 2021.

Życiorys

Urodziła się w 19 września 1972 w Iowa City, a dorastała w Nowym Jorku i Mobile. Jej ojciec, Noah Jemisin(inne języki), jest artystą[6][7]. Jemisin mieszkała przez dziesięć lat w Massachusetts, następnie przeprowadziła się do Nowego Jorku[8]. W latach 1990-1994 studiowała na Tulane University, gdzie uzyskała tytuł licencjata psychologii[8]. Tytuł magistra pedagogiki uzyskała na Uniwersytecie Marylandu w College Park.

Fantastyką zainteresowała się dzięki powieściom takich autorek, jak Tanith Lee, Octavia Butler i C.S. Friedman. Poza tym jako dziecko i nastolatka interesowała się mitologią. Fantastyka naukowa była bardzo bliska jej ojcu, z którym oglądała seriale Star Trek oraz Strefa mroku[9].

Kariera literacka

Zawsze pisała i chciała pisać, jednak jej rodzina nie była do tego przychylnie nastawiona. Dopiero po ukończeniu 30 lat zaczęła tworzyć profesjonalnie, gdy w związku z tworzeniem przeżyła kryzys[10]. Zdecydowała wtedy, że chce zajmować się tym, co naprawdę sprawia jej przyjemność[9]. W ten sposób w 2002 trafiła na warsztaty do „Viable Paradise”[8], opublikowała szereg opowiadań i ukończyła kilka powieści. Jemisin była członkiem grupy pisarskiej okolic Bostonu „BRAWLers” i jest członkiem grupy pisarzy fantastyki „Altered Fluid”[11].

W maju 2013 ogłoszono, że będzie jednym z gości honorowych konwentu science fiction „Wiscon” w 2014 w Madison[12]. Będąc gościem honorowym na konwencie „Continuum” w Australii w 2013 w swoim przemówieniu podkreśliła, że 10% członków Science Fiction and Fantasy Writers of America (SWFA) oddało swoje głosy na alt-prawicowego pisarza Theodore Beale’a (znanego również jako Vox Day) w głosowaniu na przewodniczącego SWFA. Mówiąc dalej nazwała Beale’a „rasistą, mizoginem i pełnym nienawiści” i stwierdziła, że milczenie o tych kwestiach jest przyzwoleniem na nie. Beale odpowiedział nazwaniem jej „wykształconą, ale prymitywną dzikuską”[13]. Link do tego komentarza został opublikowany na Twitterze SWFA i Beale w konsekwencji został usunięty z organizacji[14].

W 2015 była gościem honorowym konwentu Arisia w Bostonie[15]. W maju 2016 zorganizowała zbiórkę na platformie Patreon, która przyniosła jej wystarczające fundusze, by porzucić pracę psychologa terapeuty i poświęcić czas pisaniu[16].

Życie osobiste

Mieszka i pracuje na Brooklynie w Nowym Jorku[17].

Publikacje

Powieści

Trylogia Dziedzictwa (The Inheritance Trilogy)

  • Sto Tysięcy Królestw (The Hundred Thousand Kingdoms) (ang. 2010, pl. listopad 2011)
  • The Broken Kingdoms (2010)
  • The Kingdom of Gods (2011)[18]

Opowiadanie The Awakened Kingdom, osadzone w świecie The Inheritance Trilogy, zostało wydane wraz z omnibusem trylogii 9 grudnia 2014 r.[19]

Tryptyk Shades in Shadow został wydany 28 lipca 2015 r. Zawierał trzy miniatury literackie, w tym prequel do trylogii[20].

Seria Sen o krwi (Dreamblood)

Seria Great Cities

  • Miasto, którym się staliśmy(inne języki) (The City We Became 2020, wyd. pol. 2022)
  • The World We Make (2022)

Inne

  • Mass Effect. Andromeda: Inicjacja (ang. sierpień 2016, pl. październik 2018), powieść stanowiąca tło fabularne gry Mass Effect: Andromeda[22]

Opowiadania

  • „L'Alchimista”, opublikowane w Scattered, Covered, Smothered, Two Cranes Press, 2004. Dostępne również jako odcinek w podkaście Escape Pod
  • „Too Many Yesterdays, Not Enough Tomorrows”, Ideomancer, 2004.
  • „Cloud Dragon Skies”, Strange Horizons, 2005. Również jako odcinek w podkaście Escape Pod
  • „Red Riding-Hood's Child”, Fishnet, 2005.
  • „The You Train”, Strange Horizons, 2007.
  • „Bittersweet”, Abyss & Apex Magazine, 2007.
  • „Narkomanta (The Narcomancer)” (ang. Helix, przedrukowany w Transcriptase, 2007, pl. antologia Epopeja. Legendy fantasy 2015)
  • „The Brides of Heaven”, Helix, przedrukowany w Transcriptase, 2007.
  • „Playing Nice With God’s Bowling Ball”, Baen's Universe, 2008.
  • „The Dancer's War”, opublikowane w Like Twin Stars: Bisexual Erotic Stories, Circlet Press, 2009.
  • „Non-Zero Probabilities”, Clarkesworld Magazine, 2009.
  • „Sinners, Saints, Dragons, and Haints in the City Beneath the Still Waters”, Postscripts, 2010.
  • „On the Banks of the River Lex”, Clarkesworld Magazine, 11/2010
  • „The Effluent Engine”, opublikowane w Steam-Powered: Lesbian Steampunk Stories, Torquere Press, 2011
  • „The Trojan Girl”, Weird Tales, 2011
  • „Valedictorian”, opublikowane w After: Nineteen Stories of Apocalypse and Dystopia, Hyperion Book CH, 2012

Non-fiction

  • Geek Wisdom: The Sacred Teachings of Nerd Culture (napisana wspólnie z Stephen H. Segal, Genevieve Valentine, Zaki Hasan and Eric San Juan, 2011)[23]

Nagrody i wyróżnienia

Nagrody

Nominacje

  • Rekomendacja do nagrody Parallax, Carl Brandon Society 2006 (Cloud Dragon Skies)
  • Hugo za najlepszą miniaturę literacką 2010 (Non-Zero Probabilities)
  • Nebula za najlepszą miniaturę literacką 2010 (Non-Zero Probabilities)
  • Nagroda Jamesa Tiptree Jr. za najlepszą powieść 2010 (The Hundred Thousand Kingdoms)
  • Nebula za najlepszą powieść 2011 (The Hundred Thousand Kingdoms)
  • Hugo za najlepszą powieść 2011 (The Hundred Thousand Kingdoms)
  • World Fantasy za najlepszą powieść 2011 (The Hundred Thousand Kingdoms)
  • David Gemmell Morningstar Award za najlepszy debiut fantasy 2011 (The Hundred Thousand Kingdoms)
  • Nagroda Williama L. Crawforda, 2011 (The Hundred Thousand Kingdoms)[25]
  • Prix Imaginales(inne języki) za najlepszą zagraniczną powieść 2011 (The Hundred Thousand Kingdoms)
  • Nebula za najlepszą powieść 2012 (The Kingdom of Gods)
  • Nebula za najlepszą powieść 2013 (The Killing Moon)
  • World Fantasy za najlepszą powieść 2013 (The Killing Moon)
  • Nebula za najlepszą powieść 2016 (Piąta pora roku)
  • World Fantasy za najlepszą powieść 2016 (Piąta pora roku)
  • Nagroda Locusa za najlepszą powieść fantasy 2016 (Piąta pora roku)
  • Hugo za najlepszą miniaturę literacką 2017 (The City Born Great)
  • Nebula za najlepszą powieść 2017 (Wrota Obelisków)
  • World Fantasy za najlepszą powieść 2017 (Wrota Obelisków)
  • Nagroda Locusa za najlepszą powieść fantasy 2017 (Wrota Obelisków)

Przypisy

Linki zewnętrzne