Mops (nietoperze)
Mops[9] (Mops) – rodzaj ssaków latających z podrodziny molosów (Molossinae) w obrębie rodziny molosowatych (Molossidae).
Mops[1] | |||
Lesson, 1842[2] | |||
![]() Przedstawiciel rodzaju – mops angolski (M. condylurus) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | mops | ||
Typ nomenklatoryczny | |||
Mops indicus Lesson, 1842 (= Molossus mops de Blainville, 1840) | |||
Synonimy | |||
| |||
Rodzaje i gatunki | |||
|
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce (włącznie z Madagaskarem), południowej i południowo-wschodniej Azji oraz Australii i Oceanii[10][11][12].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 42–94 mm, długość ogona 19–58 mm, długość ucha 9–32 mm, długość tylnej stopy 4–19 mm, długość przedramienia 27–67 mm; masa ciała 5–69 g[11].
Systematyka
Rodzaj zdefiniował w 1842 roku francuski chirurg i zoolog René Lesson w publikacji swojego autorstwa na temat systematyki ssaków[2]. Na gatunek typowy Lesson wyznaczył (oznaczenie monotypowe) mopsa malajskiego (M. mops).
Etymologia
- Mops: epitet gatunkowy Molossus mops de Blainville, 1840[13]; malajska nazwa mops dla nietoperza[14].
- Chaerephon: Chaerephon (gr. Χαιρεφων Khairephōn) (470/460-403/399 p.n.e), starożytny Grek najlepiej zapamiętany jako lojalny przyjaciel i zwolennik Sokratesa, wspomniany przez Arystofanesa[15][3]; jego pseudonim brzmiał ‘Nietoperz’ ponieważ nigdy nie wychodził za dnia[16]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Molossus (Nyctinomus) johorensis Dobson, 1873
- Xiphonycteris: gr. ξιφος xiphos ‘miecz’[17]; νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos ‘nietoperz’[18]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Xiphonycteris spurrelli Dollman, 1911.
- Lophomops: gr. λοφος lophos ‘grzebień, czub’[19]; rodzaj Mops Lesson, 1842 (mops)[5]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Chaerephon (Lophomops) chapini J.A. Allen, 1917.
- Allomops: gr. αλλος allos ‘inny’[20]; rodzaj Mops Lesson, 1842[6]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Chaerephon (Allomops) osborni J. A. Allen, 1917.
- Philippinopterus: ang. Philippines ‘Filipiny’; -πτερος -pteros ‘-skrzydły’, od πτερον pteron ‘skrzydło’[21]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Philippinopterus lanei[a] E.H. Taylor, 1934.
- Meganycteris: gr. μεγας megas, μεγαλη megalē ‘wielki’[22]; νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos ‘nietoperz’[18]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): †Meganycteris monslapidis Rachl, 1983.
Podział systematyczny
W niektórych ujęciach systematycznych podrodzaj Chaerephon jest traktowany jako odrębny rodzaj[10][11]; zachodzi potrzeba dalszych badań potwierdzających taki układ[23]. Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki zgrupowane w trzech podrodzajach[23][24][10][9]:
- Chaerephon Dobson, 1874 – molosinek[9]
- Mops aloysiisabaudiae (Festa, 1907) – molosek książęcy
- Mops ansorgei (O. Thomas, 1913) – molosek sawannowy
- Mops bemmeleni (Jentink, 1879) – molosek liberyjski
- Mops bivittatus (Heuglin, 1861) – molosek plamkowany
- Mops chapini (J.A. Allen, 1917) – molosek blady
- Mops shortridgei (O. Thomas, 1926)
- Mops gallagheri (D.L. Harrison, 1975) – molosek tajemniczy
- Mops leucogaster (A. Grandidier, 1869) – molosek białobrzuchy
- Mops major (Trouessart, 1897)– molosek sudański
- Mops nigeriae (O. Thomas, 1913) – molosek nigeryjski
- Mops tomensis (Juste & Ibañez, 1993) – molosek zatokowy
- Mops pumilus (Cretzschmar, 1826) – molosek drobny
- Mops russatus (J.A. Allen, 1917) – molosek rdzawy
- Mops pusillus (G.S. Miller, 1902)
- Mops atsinanana (Goodman, Buccas, Naidoo, Ratrimomanarivo, P.J. Taylor & Lamb, 2010) – molosinek madagaskarski
- Mops jobimena (Goodman & Cardiff, 2004) – molosek rudawy
- Mops johorensis (Dobson, 1873, 1873) – molosek malajski
- Mops plicatus (Buchanan, 1800) – molosek pomarszczony
- Mops bregullae (Felten, 1964) – molosek fidżyjski
- Mops solomonis (Troughton, 1931) – molosek wyspowy
- Mops jobensis (G.S. Miller, 1902) – molosek fałdousty
- Xiphonycteris Dollman, 1911
- Mops bakari Stanley, 2008 – mops pembański
- Mops brachypterus (W. Peters, 1852) – mops krótkoskrzydły
- Mops nanulus J.A. Allen, 1917 – mops karłowaty
- Mops petersoni (El-Rayah, 1981) – mops kameruński
- Mops spurrelli (Dollman, 1911) – mops dziuplowy
- Mops thersites (O. Thomas, 1903) – mops brzydki
- Mops Lesson, 1842
- Mops condylurus (A. Smith, 1833) – mops angolski
- Mops congicus J.A. Allen, 1917 – mops kongijski
- Mops demonstrator (O. Thomas, 1903) – mops samotny
- Mops midas (Sundevall, 1843) – mops jednobarwny
- Mops niangarae J.A. Allen, 1917 – mops skryty
- Mops niveiventer Cabrera & Ruxton, 1926 – mops śnieżnobrzuchy
- Mops trevori J.A. Allen, 1917 – mops równikowy
- Mops leucostigma (G.M. Allen, 1918) – mops osiedlowy
- Mops mops de Blainville, 1840 – mops malajski
- Mops sarasinorum (A.B. Meyer, 1899) – mops sulaweski
Opisano również gatunki wymarłe:
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
- J.A. Allen. The American Museum Congo Expedition collection of bats. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 37, s. 405–563, 1917. (ang.).
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).