Mikołaj Szyszłowski
Mikołaj Szyszłowski ps. „Sarmat” (ur. 20 października 1883 w Kroszynie, zm. 18 maja 1915 pod Kozinkiem) – porucznik Legionów Polskich, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
 | |
 porucznik | |
| Data i miejsce urodzenia | 20 października 1883 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 18 maja 1915 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1914–1915 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | dowódca kompanii |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  | |
.png){kind=small}
.jpg)
Życiorys
Urodził się 20 października 1883 w Kroszynie, w rodzinie Wincentego i Anny z domu Hutorowicz[1]. Podczas nauki należał do młodzieżowych organizacji niepodległościowych, ale za uczestnictwo w nich wydalono go z gimnazjum, do którego chodził w Warszawie[2]. Studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a po jej ukończeniu rozpoczął pracę w tamtejszym Gimnazjum św. Anny, w charakterze zastępcy nauczyciela rysunków[3].
Od 1910 w Związku Walki Czynnej, a w 1913 został w okręgu krzeszowickim komendantem „Strzelca”[2].
W sierpniu 1914 wstąpił do Legionów Polskich, gdzie w 5 baonie 5 pułku piechoty I Brygady Legionów Polskich pełnił służbę na stanowisku dowódcy 2 kompanii. Otrzymał awans na stopień porucznika. Szczególną odwagą wykazał się podczas walk o wieś Kozinek. Zginął w ataku na pozycje nieprzyjaciela, który uratował tę wieś od zniszczenia[4]. Za czyn ten został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[5].
Był żonaty z Marią Sarmantowską ps. „Dana” (1894–1939), sanitariuszką I Brygady LP, która powtórnie wyszła za mąż za Jerzego Alexandrowicza, profesora Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie[6][7].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6490 – pośmiertnie 17 maja 1922[8][2][9]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 9 listopada 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[10][1]
Przypisy
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Leon Kulczyński: Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum Nowodworskiego czyli Św. Anny w Krakowie za rok szkolny 1915. Kraków: Nakładem Funduszu Naukowego, 1915.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Kazimierz Bąbiński: Zarys historji wojennej 5-go pułku piechoty legionów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
Linki zewnętrzne
- Żołnierze Niepodległości : Szyszłowski Mikołaj, ps. „Sarmat”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-09-10].