Marianna Kijanowska
Marianna Kijanowska (Маріанна Ярославівна Кіяновська, ur. 17 listopada 1973 w Żółkwi[1][2]) – ukraińska poetka, prozaiczka, tłumaczka i badaczka literatury[3].
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 17 listopada 1973 |
---|---|
Narodowość | ukraińska |
Dziedzina sztuki | literatura |
Odznaczenia | |
![]() | |
Nagrody | |
Narodowa Nagroda im. Tarasa Szewczenki |
Życiorys
Ukończyła ukrainistykę na Uniwersytecie Lwowskim[4]. W okresie studiów[5] wraz z m.in. Natalią Śniadanko i Marjaną Sawką należała do grupy literackiej MMÛNNA TUGA[6]. Autorka dwunastu tomików poezji oraz dzieł prozatorskich[7], zadebiutowała w 1997 roku[8].
Trzykrotnie (2003, 2009 i 2016) otrzymała stypendium w ramach programu Gaude Polonia Narodowego Centrum Kultury[9]. W 2007 roku zyskała także CEI Fellowship For Writers In Residence na Międzynarodowym Festiwalu Literackim Vilenica. W 2011 roku zdobyła nagrodę Międzynarodowego Festiwalu Literackiego Laury Kijowskie[3], a także znalazła się w finale Nagrody literackiej im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego[4]. Tego samego roku zainicjowała powstanie nagrody Welykyj Jiżak (Duży Jeż): pierwszego niepaństwowego wyróżnienia[4] dla ukraińskich twórców literatury dla dzieci[4][5]. W 2014 roku została wyróżniona odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”[4]. W 2020 roku otrzymała Narodową Nagrodę im. Tarasa Szewczenki za zbiór wierszy Babi Jar. Na głosy, w którym wybrzmiały głosy Żydów rozstrzelanych w 1943 roku w Babim Jarze[7]. Tomik ten w przekładzie Adama Pomorskiego został w 2022 roku uhonorowany nagrodą Europejski Poeta Wolności[10]. Tego samego roku Kijanowska otrzymała Międzynarodową Nagrodę Literacką im. Zbigniewa Herberta[2].
Tłumaczy polską poezję na język ukraiński, w tym wiersze dla dzieci Juliana Tuwima, twórczość Bolesława Leśmiana, Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego i Adama Wiedemanna[7]. Jej wiersze na język polski przełożyli Jerzy Litwiniuk, Marek Wawrzyński oraz Aneta Kamińska, Andrij Porytko[4] i Adam Pomorski[2].
Jej poezje stanowią część antologii Bohdana Zadury 100 wierszy wolnych z Ukrainy (Biuro Literackie, Kołobrzeg 2022, ISBN 978-83-67249-06-5).
Członkini Stowarzyszenia Pisarzy Ukraińskich oraz Ukraińskiego PEN Clubu[7].