Makak czarny

Makak czarny występuje na południowo-zachodnim Celebesie (od Bontobahari na krańcu południowo-zachodniej półwyspowej części na północ do Danau Tempe)^[11].

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1825 roku szwajcarski przyrodnik Heinrich Rudolf Schinz, nadając mu nazwę Macacus maurus^[2]. Miejsce typowe to Celebes Południowy, Indonezja^[2][12][13].

M. maura należy do grupy gatunkowej silenus^[11]. M. maura krzyżuje się z M. tonkeana w obszarach w których ich zasięgi się na siebie nakładają (podstawa wyżyny Toraja; jezioro Danau Tempe)^[14][11]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy^[11].

• Macaca: port. macaca, rodzaj żeński od macaco „małpa”; Palmer sugeruje, że nazwa ta pochodzi od słowa Macaquo oznaczającego w Kongu makaka i została zaadoptowana przez Buffona w 1766 roku^[15].
• maura: łac. Maurus „Afrykańczyk, Mauretańczyk” (tj. czarny, ciemny)^[16].

Długość ciała (bez ogona) samic 46–59 cm, samców 55–69 cm; długość ogona samic 2–4 cm, samców 5–7 cm; masa ciała samic 3,8–7,6 kg, samców 8,2–10 kg^[14][17]. Makak czarny posiada ciemnobrązowe lub czarne futro, jasną łatą i zaróżowioną nagą skórą modzeli pośladkowych oraz szczątkowym, słabo owłosionym ogonem.

Żywi się figami, nasionami bambusowymi, pąkami, kiełkami, bezkręgowcami i zbożami, które znajduje w tropikalnych lasach deszczowych. Ze względu na podobieństwo ich pysków do psich często są nazywane małpo-psami.

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) makak czarny klasyfikowany jest jako gatunek zagrożony (EN, Endangered)^[8]. Zagrożenie dla gatunku stanowią głównie ludzie, których rosnąca populacja skutkuje wyrębem lasów, co powoduje utratę i fragmentację naturalnych siedlisk małpy.