Ludovic Orban

W 1988 został absolwentem wydziału technologicznego na Universitatea Transilvania din Brașov. W 1993 ukończył nauki polityczne w SNSPA w Bukareszcie^[2].

W latach 1988–1991 pracował jako inżynier. Od 1992 do 1996 był radnym dzielnicowym Bukaresztu z ramienia Partii Narodowo-Liberalnej. Od 1999 do 2001 pracował w administracji rządowej w randze sekretarza stanu. Początkowo kierował departamentem informacji publicznej rządu, następnie agencją narodową funkcjonariuszy publicznych. W 2001 został dyrektorem programowym Fundacji „Copiii Speranta Lumii”. Od lipca 2004 do kwietnia 2007 zajmował stanowisko zastępcy burmistrza Bukaresztu^[2].

Od 5 kwietnia 2007 do 22 grudnia 2008 pełnił funkcję ministra transportu w gabinecie premiera Călina Popescu-Tăriceanu. W wyniku wyborów parlamentarnych w 2008 wszedł w grudniu 2008 w skład Izby Deputowanych^[2]. 20 marca 2009 został wybrany na wiceprzewodniczącego PNL^[3]. Od 2009 do 2010 był pierwszym wiceprzewodniczącym PNL. W grudniu 2012 z powodzeniem ubiegał się o parlamentarną reelekcję^[2].

W czerwcu 2017 wybrany na przewodniczącego Partii Narodowo-Liberalnej^[4].

W październiku 2019, po przegłosowaniu wobec rządu Vioriki Dăncili wotum nieufności, prezydent Klaus Iohannis desygnował go na nowego premiera, powierzając mu misję sformowania gabinetu^[5]. Ludovic Orban przedstawił w tym samym miesiącu proponowany skład mniejszościowego i monopartyjnego gabinetu^[6]. 4 listopada 2019 połączone izby parlamentu zaaprobowały jego rząd. Poza PNL oficjalnie wsparły go partia ALDE, Demokratyczny Związek Węgrów w Rumunii, Związek Zbawienia Rumunii, Partia Ruchu Ludowego oraz posłowie mniejszości narodowych. Ugrupowania PSD i PRO Rumunia zbojkotowały głosowanie, jednak kilkoro ich przedstawicieli wsparło nowy rząd, który ostatecznie poparło 240 posłów i senatorów (7 więcej niż wymagany próg 233 głosów)^[7]. Tego samego dnia członkowie gabinetu Ludovika Orbana zostali zaprzysiężeni przez prezydenta, rozpoczynając urzędowanie^[8].

5 lutego 2020 parlament uchwalił wobec rządu wotum nieufności^[9]. Dzień po głosowaniu prezydent powierzył premierowi misję sformowania nowego gabinetu^[10]. Prezydent i premier deklarowali przy tym dążenie do przedterminowych wyborów parlamentarnych, co usiłowała zablokować głównie odsunięta od władzy Partia Socjaldemokratyczna. Trybunał Konstytucyjny w lutym 2020 orzekł, że ponowne desygnowanie Ludovika Orbana było niezgodne z konstytucją^[11]. Premier zrezygnował następnie z misji tworzenia gabinetu, pozostając jednocześnie na czele rządu do czasu wyłonienia swojego następcy^[12].

Do utworzenia rządu został następnie wyznaczony minister finansów Florin Cîțu^[13], który ustąpił wkrótce przed głosowaniem w parlamencie 12 marca^[14][15]. Szybkie konsultacje prezydenta z liderami głównych ugrupowań, mające miejsce w okresie trwającej pandemii COVID-19, doprowadziły do konsensusu celem niezwłocznego powołania nowego gabinetu z dotychczasowym premierem. Ludovic Orban 13 marca został ponownie desygnowany na funkcję premiera^[16], zaproponował skład rządu tożsamy z dotychczasowym^[17]. Już 14 marca obie izby parlamentu większością 286 głosów „za” przegłosowały utworzenie nowego rządu^[18][19]. Za gabinetem opowiedziała się zdecydowana większość deputowanych i senatorów, w tym opozycyjnych socjaldemokratów. Znaczna część parlamentarzystów rządzącej PNL nie mogła natomiast wziąć udziału w głosowaniu, przebywając (podobnie jak premier i ministrowie) na dobrowolnej kwarantannie, wynikającej ze zdiagnozowania u jednego z członków izby wyższej choroby COVID-19^[18][19]. Zaprzysiężenie członków gabinetu przy zachowaniu szczególnych środków ostrożności nastąpiło tego samego dnia^[17].

7 grudnia 2020, dzień po wyborach parlamentarnych, które według wstępnych wyników wygrała Partia Socjaldemokratyczna, Ludovic Orban ogłosił swoją rezygnację z funkcji premiera^[20]. Zakończył urzędowanie tego samego dnia, gdy pełniącym obowiązki premiera został Nicolae Ciucă^[21].

W wyborach w 2020 lider PNL uzyskał jeden z przypadających jego partii mandatów w Izbie Deputowanych^[22]. W tym samym miesiącu w imieniu PNL podpisał porozumienie koalicyjne celem utworzenia nowego rządu z Florinem Cîțu na czele^[23], a sam został wybrany na przewodniczącego niższej izby rumuńskiego parlamentu^[24].

We wrześniu 2021 utracił przywództwo w partii, w wewnętrznych wyborach został pokonany przez Florina Cîțu^[25]. Wkrótce na ręce premiera złożył swoją rezygnację z funkcji przewodniczącego Izby Deputowanych. Ostatecznie Ludovic Orban ustąpił z tego stanowiska w połowie października 2021^[26]. W tym samym miesiącu w trakcie kryzysu politycznego i partyjnego wystąpił z frakcji parlamentarnej PNL^[27]. W listopadzie 2021 został wykluczony z partii, zapowiedział wówczas utworzenie nowego ugrupowania politycznego^[28]. Powołana przez niego partia przyjęła nazwę Forța Dreptei^[29].