Linia kolejowa nr 144
Linia kolejowa nr 144 Tarnowskie Góry – Opole Główne – pierwszorzędna (od km 43,547 znaczenia państwowego) linia kolejowa w Polsce łącząca Opole z Tarnowskimi Górami. Linia była do 2011 r. w całości zelektryfikowana i jest w większej części przebiegu jednotorowa. Jedna z najstarszych linii kolejowych na Górnym Śląsku, otwarta w latach 1857–1858. Została zbudowana przez Opolsko-Tarnogórską Spółkę Kolejową (niem. Oppeln-Tarnowitzer Eisenbahn Gesellschaft) w celu obsługi znajdujących się nad Małą Panwią hut żelaza.
| Tarnowskie Góry – Opole Główne | |
 | |
| Dane podstawowe | |
| Zarządca | |
|---|---|
| Numer linii | 144 |
| Tabela SRJP | 170, 175 |
| Długość | 75,742[1] km |
| Rozstaw szyn | 1435 mm |
| Sieć trakcyjna | 3000 V DC |
| Prędkość maksymalna | 140[2] km/h |
| Historia | |
| Rok otwarcia | 1858 |
| Rok elektryfikacji | 1976–82 |
| Rok zawieszenia ruchu | 2011 odcinek Tarnowskie Góry-Zawadzkie (pasażerski) |
Od grudnia 2011 wraz z nowym rozkładem jazdy pociągów wstrzymano ruch pociągów osobowych na odcinku Tarnowskie Góry – Zawadzkie. Powodem jest wycofanie się województwa śląskiego z organizacji przewozów na tej linii, które decyzję tę uzasadnia niską frekwencją w pociągach. Przez wstrzymanie ruchu osobowego w 2011 sieć trakcyjna na odcinku Tworóg-Kielcza została skradziona. Linia kolejowa nr 144 stanowiła VIII korytarz wywozowy ze śląska[4][5]. Decyzja ta wywołała spore kontrowersje wśród społeczności lokalnych gmin położonych wzdłuż linii kolejowej, które tym samym zostały pozbawione połączenia kolejowego z Górnym Śląskiem. Od 2019 są podejmowane próby ponownego uruchomienia odcinka Zawadzkie – Tarnowskie Góry dla ruchu kolejowego.
Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej objęło odcinek linii nr 144 pomiędzy Opolem Głównym i Fosowskiem planem rewitalizacji w ramach budowy tzw. protezy koniecpolskiej. W grudniu 2012 roku ogłoszony został przetarg na rewitalizację tego 31,5-kilometrowego odcinka obejmującą naprawę nawierzchni torowej, przejazdów kolejowo-drogowych i obiektów inżynieryjnych oraz roboty towarzyszące w zakresie sterowania ruchem kolejowym. Rozstrzygnięcie przetargu zaplanowano na 31 stycznia 2013 roku, a zakończenie prac na 28 listopada następnego roku[6]. W przetargu wpłynęło pięć ofert na kwoty od 109 do 139 mln zł przy kosztorysie 116 mln zł[7]. 1 lutego 2013 roku Ministerstwo Finansów wydało zgodę na zapewnienie finansowania projektów rewitalizacji, co było niezbędne, by PKP Polskie Linie Kolejowe mogły podpisać umowy z wykonawcami[8], co nastąpiło 2 kwietnia. W ramach umowy o wartości 109 mln zł zaplanowano wykonać prace projektowe i budowlane, a termin zakończenia inwestycji wskazany na umowie to 28 listopada 2014 roku[9]. Roboty, mające obejmować wymianę 31 km torów, naprawę 25 przejazdów kolejowo-drogowych, wymianę 28 rozjazdów, remont 24 obiektów inżynieryjnych oraz przebudowę peronów na stacjach Fosowskie, Staniszcze Małe, Krasiejów, Ozimek, Dębska Kuźnia, Chrząstowice, Suchy Bór i Opole Główne, miały zostać zakończone pod koniec 2013 roku, a cała inwestycja do 2014 roku[10], jednak z powodu opóźnień w realizacji termin zakończenia prac kilkukrotnie przekładano. Ostatecznie linię otwarto do użytku 18 sierpnia 2014 roku[11]. Od 14 grudnia 2014 roku na odcinku Opole – Fosowskie rozpoczęły się planowe przejazdy pociągów dalekobieżnych InterCity relacji (Szczecin–Poznań Gł.–)Wrocław Gł.–Częstochowa Stradom–Kraków Gł.(–Przemyśl) oraz Ekspres InterCity Premium Wrocław Gł.–Częstochowa Stradom–Warszawa Wschodnia.
| Od | Do | tor 1 | tor 2 |
|---|---|---|---|
| Kilometraż | Prędkość | ||
| 0,182 | 14,778 | 70 | brak toru |
| 14,778 | 22,953 | 50 | |
| 22,953 | 28,100 | 70 | |
| 28,100 | 35,030 | 100 | 100 |
| 35,030 | 43,780 | 0 | |
| 43,780 | 45,100 | brak toru | |
| 45,100 | 74,160 | 140 | |
| 74,160 | 75,924 | 100 | |