Liścionos okazały

gatunek ssaka

Liścionos okazały[12] (Phyllostomus hastatus) – gatunek ssaka z podrodziny liścionosów (Phyllostominae) w obrębie liścionosowatych (Phyllostomidae).

Liścionos okazały
Phyllostomus hastatus[1]
(Pallas, 1767)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

mroczkokształtne

Nadrodzina

Noctilionoidea

Rodzina

liścionosowate

Podrodzina

liścionosy

Plemię

Phyllostomini

Rodzaj

liścionos

Gatunek

liścionos okazały

Synonimy
  • Vespertilio hastatus Pallas, 1767[2]
  • Phyllostoma emarginata É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803[3]
  • Phyllostomus maximus Wied-Neuwied, 1821[4]
  • Phyllostomus hastatus caurae[a] J.A. Allen, 1904[5]
  • Phyllostomus hastatus curaca Cabrera, 1912[6]
  • Phyllostomus hastatus caucae[b] J. A. Allen, 1916[7]
  • Phyllostomus hastatus paeze O. Thomas, 1924[8]
Podgatunki
  • P. h. hastatus (Pallas, 1767)
  • P. h. aruma O. Thomas, 1924[9]
  • P. h. panamensis J.A. Allen, 1904[10]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[11]

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego nazwał w 1797 roku niemiecki przyrodnik Peter Simon Pallas nadając mu nazwę Vespertilio hastatus[2]. Holotyp pochodził z Surinamu[13].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają trzy podgatunki[14]. Podstawowe dane taksonomiczne podgatunków (oprócz nominatywnego) przedstawia poniższa tabelka:

PodgatunekOryginalna nazwaAutor i rok opisuMiejsce typowe
P h. arumaPhyllostomus hastatus arumaO. Thomas, 1924Taguatinga, Tocantins, Brazylia[15].
P h. panamensisPhyllostomus hastatus panamensisJ.A. Allen, 1904Boqueron, Chiriqui, Panama[16].

Etymologia

  • Phyllostomus: gr. φυλλον phullon „liść”; στομα stoma, στοματος stomatos „usta”[17].
  • hastatus: łac. hastatus „oszczepowaty, noszący oszczep”, od hasta „oszczep, włócznia”[18].
  • panamensis: Panama[19].

Zasięg występowania

Liścionos okazały występuje w Ameryce Środkowej i Południowej zamieszkując w zależności od podgatunku[14]:

  • P. hastatus hastatus – większość Wenezueli (na wschód od jeziora Maracaibo i na południe od Cordillera de Mérida) do wschodniego Peru, północnej i wschodniej Boliwii, północnego Paragwaju i południowo-wschodniej Brazylii; także wyspy Margarita i Trynidad.
  • P. hastatus aruma – znana tylko z miejsca typowego w Taguatindze, w Tocantins, środkowo-wschodniej Brazylii.
  • P. hastatus panamensis – od południowego Belize i wschodniej Gwatemali na południe przez Amerykę Środkową, po obu stronach wybrzeża, na północ i zachód od jeziora Maracaibo w północno-zachodniej Wenezueli oraz do zachodniej Kolumbii i zachodniego Ekwadoru.

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 90–124 mm, długość ogona 12–31 mm, długość ucha 26–34 mm, długość tylnej stopy 18–25 mm, długość przedramienia 77–94 mm; masa ciała 55–140 g[20]. Kariotyp wynosi 2n = 32 i FN = 58[20]. Chromosom X jest submetacentryczny, a chromosom Y jest akrocentryczny[20]. Ma również dwa miejsca rDNA i dwa telomery[20].

Ekologia

Tryb życia

Liścionos okazały występuje w lasach i na terenach poprzerzynanych rozpadlinami. Jest jednym z największych liścionosów. Jest drapieżny i poluje niemal wyłącznie na drobne kręgowce, takie jak myszy, ptaki i niewielkie nietoperze, a tylko sporadycznie zjada owady i owoce. Nietoperze te zamieszkują w olbrzymich grupach jaskinie i opuszczone budynki. Również grupowo lecą na polowania.

Rozmnażanie

W maju w specjalnych noclegowniach przychodzą na świat młode.

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

  • J.A. Allen. New bats from tropical America, with note on species of Otopterus. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 20 (20), s. 227–237, 1904. (ang.). 
  • O. Thomas. New South American small mammals. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 13 (94), s. 234–237, 1924. DOI: 10.1080/00222932408633035. (ang.). 
  • S.L. Williams & H.H. Genoways: Subfamily Phyllostominae. W: A.L. Gardner: Mammals of South America. Cz. 1: Marsupials, Xenarthrans, Shrews, and Bats. Chicago: University of Chicago Press, 2005, s. i–xx, 1–669. ISBN 978-0-226-28240-4. (ang.).