Krzyżodziób modrzewiowy
Krzyżodziób modrzewiowy[4], krzyżodziób dwupręgowy (Loxia leucoptera) – gatunek niewielkiego, osiadłego lub koczującego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae), zamieszkujący wąski pas w Eurazji od Finlandii po wschodnią Syberię oraz równie wąski pas w Ameryce Północnej od Alaski po Labrador. Do Polski zalatuje rzadko[5] – do 2021 roku odnotowano około 25 stwierdzeń, łącznie obserwowano około 56 osobników[6]. Nie jest zagrożony wyginięciem.
| Loxia leucoptera[1] | |||
| J.F. Gmelin, 1789 | |||
 Samiec | |||
.jpg) Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | krzyżodziób modrzewiowy | ||
| Synonimy | |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 występuje przez cały rok zimowiska | |||
Systematyka
Wyróżniono dwa podgatunki L. leucoptera[4][7][8]:
- krzyżodziób różowawy (L. leucoptera bifasciata) – północna Europa do wschodniej Syberii i północno-wschodnie Chin.
- krzyżodziób modrzewiowy (L. leucoptera leucoptera) – Alaska, Kanada i północne USA.
Za podgatunek L. leucoptera uznawano dawniej także izolowaną populację zamieszkującą wyspę Haiti; obecnie takson ten jest klasyfikowany jako oddzielny gatunek o nazwie krzyżodziób karaibski (Loxia megaplaga)[4][8].
Morfologia
- Wygląd
- Samce czerwone z brunatnoczarnymi skrzydłami i ogonem, samice zielonkawe. U obu płci na skrzydłach dwie wyraźne białe pręgi.
- Wymiary średnie
Ekologia
- Biotop
- Lasy limbowe i modrzewiowe.
- Gniazdo
- Na bocznej gałęzi drzewa iglastego.
- Jaja
- Składa 3–5 jaj.
- Pożywienie
- Nasiona drzew iglastych, głównie limby i modrzewia, oraz jagody i drobne bezkręgowce.
Status i ochrona
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody został zaliczony do kategorii LC (najmniejszej troski). Liczebność światowej populacji, wstępnie obliczona w oparciu o dane BirdLife International dla Europy z 2015 roku, mieści się w przedziale 10–100 milionów dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[3].
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[9].
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).