Klubowy Puchar Europy w szachach

Po raz pierwszy pomysł zorganizowania turnieju, którego zwycięzca otrzymywał tytuł mistrza Europy drużyn klubowych, pojawił się w połowie lat 50. XX wieku w Jugosławii. Tam też, w 1956 r., rozegrano pierwsze, nieoficjalne zawody, w których uczestniczyło 9 zespołów (w tym DWP Warszawa), a I m. zajął "Partizan" Belgrad^[1]. Na kolejny, tym razem już oficjalny Klubowy Puchar Europy, trzeba było czekać aż 20 lat. Zawody rozegrano systemem pucharowym z udziałem 20 drużyn. Obowiązywał system dojazdowy, w każdej rundzie odbywał się mecz i rewanż, od pierwszej edycji drużyny wystawiały składy 6-osobowe. Pierwsze puchary odbywały się w cyklach trzyletnich, następnie skróconych do okresu dwuletniego. Od 1993 r. zawody zaczęto rozgrywać w jednym miejscu i czasie, systemem składającym się z eliminacji i finału (systemem pucharowym). Od 2000 r. w rozgrywkach obowiązuje system szwajcarski (na dystansie 7 rund).

Rozgrywki w kategorii kobiet po raz pierwszy odbyły się w 1996 r. Początkowo odbywały się one oddzielnie, od 2003 r. oba Puchary rozgrywane są w tym samym miejscu i czasie. Mecze w Pucharze kobiet rozgrywane są na 4 szachownicach.

Każda z edycji Klubowego Pucharu Europy skupia na starcie kilkadziesiąt drużyn z całego kontynentu oraz wielu czołowych arcymistrzów świata (np. w 2008 r. w zawodach uczestniczyło 22 szachistów z rankingiem powyżej 2700 punktów^[2] spośród 32 posiadających w tym okresie taką punktację^[3]). Tak liczny udział czołowych szachistów możliwy jest dzięki regulaminowi, który zezwala na start dowolnej liczby obcokrajowców w poszczególnych zespołach. Każda federacja zrzeszona w Europejskiej Unii Szachowej (ang. European Chess Union) ma prawo zgłosić do udziału jednego przedstawiciela, a w przypadku rozgrywania w danym kraju drużynowych mistrzostw – również drugiego (przepisy ECU zezwalają również na start trzeciej drużyny z jednego kraju, po spełnieniu określonych warunków).

Klubowy Puchar Europy jest przechodni, na własność można go zdobyć po trzykrotnym zwycięstwie w zawodach (do 2008 r. sztuka ta udała się zespołom "Bosna" Sarajewo i "CSKA" Moskwa). Spośród polskich drużyn, największe sukcesy odniosła "Polonia" Warszawa, która pięciokrotnie zdobywała tytuły wicemistrzowskie (w latach 1997, 1999, 2001, 2003 i 2005), a w 2002 r. zajęła III miejsce^[4].

• olimpbase.org: European Club Cup history (ang.)
• olimpbase.org: Women's European Club Cup history (ang.)