Klimontów (województwo małopolskie)

W Klimontowie działa Szkoła Podstawowa im. Św. Jadwigi Królowej, publiczna ośmioletnia szkoła podstawowa, w szkole zorganizowany jest również oddział przedszkolny.

Kiedy w 1885 roku właścicielami Klimontowa zostali Dziedziccy stan budynku szkolnego był opłakany. Nowy właściciel Klimontowa w pierwszym roku po objęciu wsi podjął trud budowy nowej szkoły, gdyż stara była w bardzo złym stanie. W tymże samym roku za namową Adama Dziedzickiego zabrano się do budowy nowej szkoły. W 1915 roku szkoła była jednoklasowa. W 1917/18 r. w szkole było już 4 oddziały a uczęszczało 140 dzieci. Dalsza rozbudowa szkoły to lata 1946/47 i wtedy do starego, parterowego budynku dobudowano piętrowe skrzydło o 4 izbach lekcyjnych. W 1955 roku rozebrano starą część szkoły, a na tym miejscu wybudowano drugą nową. Znajdowały się w niej 2 izby lekcyjne, pokój na pomoce naukowe, kancelarię i 10 pomieszczeń mieszkalnych. Trzecia rozbudowa szkoły to rok 1988. Maria Gładysz, pełniąca funkcję dyrektora szkoły powołała Społeczny Komitet Rozbudowy Szkoły i współpracując ze społeczeństwem, władzami Gminy i Kuratorium Oświaty doprowadziła do zakończenia budowy szkoły w 1992 roku. Równocześnie została wyremontowana starsza część budynku, wymieniono przy tym okna i instalację centralnego ogrzewania. Dobudowane skrzydło mieściło 4 sale lekcyjne, nową kotłownię, zastępczą salę gimnastyczną i sanitariaty. Decyzją Zarządu Gminy i Miasta w Proszowicach z dnia 25 marca 1999 r. zostało założone Gimnazjum w Klimontowie. Decyzja weszła w życie z dniem podpisania z mocą od 1 września 1999 r. W Klimontowie pozostała również sześcioklasowa Szkoła Podstawowa. W części budynku mieściła się pracownia komputerowa i trzy klasy gimnazjum. W ten sposób powstał Zespół Szkół w Klimontowie^[6].

Wieś Klimontów rozciąga się od 3,5 km do 4,5 km na NE od Proszowic. Jest to jedna z najstarszych wsi w gminie Proszowice^[7].

Nazwy odnotowane w Słowniku historyczno-geograficznym województwa krakowskiego w średniowieczu^[8]:

• 1228 in Lutouici z fals. z XIII w.,
• 1242 Luthcouycze z aut.,
• 1243 Lutowice z aut., Climentow, Luthouice z fals.,
• 1253 Climontow,
• 1254 Lutovici Climentow dictum,
• 1259 in Lutouich nomine, que nunc Climontow appellatur,
• 1270 Climentow,
• 1384 de Climentowicz,
• 1401 Climantow,
• 1403 Clementhow,
• 1449 de Clymąthowa,
• 1452 Klimyanthow,
• 1497 in Clymvnthowo,
• 1518 in Clymynkow.

Wieś była pierwotnie własnością drobnej szlachty i zwała się Lutowice. W 1228 r. Lutowice przeszły w ręce Klemensa z Ruszczy, herbu Gryf, kasztelana krakowskiego i od jego imienia pochodzi obecna nazwa wsi Klimontów. Przez wieki dobra wchodzące w skład Klimontowa były własnością klasztoru benedyktynek w Staniątkach koło Niepołomic. W 1774 r. stały się własnością skarbu. Potem kilka razy zmieniali się właściciele wsi, od skarbu nabył ją Józef Sołtyk, który w 1813 r. sprzedał w Janowi Rudnickiemu^[9]. Potem właścicielami byli Kamoccy. W 1881 r. przeszły w ręce Dziedzickich (ojca, następnie syna). Nowy właściciel Klimontowa Dziedzicki w pierwszym roku po objęciu wsi podjął trud budowy nowej szkoły, gdyż stara była w bardzo złym stanie.

Wszystko wskazuje na to, że Klimontów w dawnych czasach posiadał dwór obronny. Jednym z dowodów na to, są obszerne lochy ciągnące się dziesiątkami kilometrów, biegnące na wschód (znaleziono wejście do nich w Nagórzanach, dawny powiat Pińczowski), jak i na południe i zachód. Odnoga prowadząca na południe łączyła prawdopodobnie dwór w Klimontowie z zamkiem Królowej Bony, który znajdował się w Proszowicach.

Ciekawostką jest, że wydra Pana Paska pochodziła ze Szreniawy. Rodzina wyder gnieździła się jeszcze przed i w czasie ostatniej wojny w małej rzeczce płynącej przez łąki klimontowskie.A czarny ogier, na którym król Jagiełło wyruszył pod Grunwald na rozprawę z Krzyżakami, wyrósł na łąkach szreniawskich.

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[10].

• Zespół dworski: dwór, park, A-619 z 14.03.1990 [A-480/M] - skreślono budynek dworu decyzją z dnia 17.03.2016 r.

7 września 2015 roku dwudziestowieczny drewniany dwór szlachecki został zniszczony w wyniku pożaru^[11].

Wieś Klimontów rozłożyła się przede wszystkim w dolinie rzeki Klimontówki (dopływ Szreniawy) płynie ona praktycznie przez środek wsi. Wzdłuż niej musieli osiedlać się pierwsi mieszkańcy. Pierwotnie teren był tu pokryty lasem, który wycinano, bądź wypalano. Zamieniono go w pola uprawne ze względu na urodzajne gleby w tej okolicy (czarnoziemy lessowe).

Wieś ta mogła być kiedyś większa, z czasem jednak ulegała okrojeniu, przez zakładanie nowych osad w sąsiedztwie (głównie w XIV w.). Granice wsi są poprowadzone granicami wododziałów poszczególnych dopływów rzeki Szreniawy.

Wieś ma 868,39 ha powierzchni oraz 1145 (luty 2011) ludności. We wsi znajduje się 289 zagród (2005) oraz: szkoła podstawowa z salą gimnastyczną, ośrodek zdrowia, kościół parafialny i cmentarz, drewniany dwór szlachecki wybudowany na początku XX w. (według projektu St. Witkiewicza – tego samego, który projektował w tamtych czasach najpiękniejsze wille w Zakopanem) i zabytkowy park z pięknymi starymi drzewami, remiza OSP, boisko sportowe.

Ze względu na przebiegającą przez Klimontów i zyskującą na znaczeniu drogę wojewódzką nr 776 we wsi rozwija się drobny przemysł i usługi – powstała ferma drobiu, placówka banku, fabryka pomp natomiast w dawnym sklepie GS powstała piekarnia.

W Klimontowie swoją siedzibę mają: LKS Agricola Klimontów, Ochotnicza Straż Pożarna KSRG Klimontów^[12][13], Koło Gospodyń Wiejskich Klimontów^[14].

W Klimontowie znajduje się parafia pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski^[15].

• 
  Młyn nad rzeką Szreniawą
• 
  Zabytkowy dwór z pocz. XX w.
• 
  Krzyż 1864 r.
• 
  Krzyż pocz. XX w.
• 
  Krzyż 1899 r.
• 
  Kościół pw. NMP Królowej Polski zrealizowany według projektu architekta Krystiana Seiberta
• 
  Budynek poczty i ośrodka zdrowia

• Klimontów
• Klimontówek
• Proszowice
• Województwo małopolskie

• Historia Klimontowa

• Gmina Proszowice
• Powiat proszowicki