Kitajgród
Kitajgród (ukr. Китайгород) – wieś w rejonie kamienieckim obwodu chmielnickiego Ukrainy, za czasów Rzeczypospolitej miasto.
![]() Kościół pw. Nawiedzenia NMP z 1775 r. | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Rejon | |||||
Populacja • liczba ludności |
| ||||
Nr kierunkowy | +380 3849 | ||||
Kod pocztowy | 32392 | ||||
Położenie na mapie obwodu chmielnickiego ![]() | |||||
Położenie na mapie Ukrainy ![]() | |||||
![]() |
Kitajgród jako miasto zbudowany został przez Andrzeja Potockiego herbu Pilawa, kasztelana kamienieckiego, ok. 1607 r., gdzie jego syn Stanisław Potocki wystawił zamek i otoczył go murem i wałem, należał następnie do Krokowskich herbu Ślepowron i Mrozowickich herbu Prus III[1]. Według spisu urzędowego z 25 października 1789, w parafii kitajgrodzkiej obejmującej miasto Kitajgród i wieś Wychwatyńce, należące wówczas do Mikołaja Mrozowickiego, podkomorzego koronnego i rotmistrza królewskiego, mieszkało 240 Żydów (92 mężczyzn, 89 kobiet oraz 43 dzieci płci męskiej i 16 płci żeńskiej)[2]. W 1816 r. Mikołaj Mrozowicki, procesował się z Potockimi, m.in. z Kordulią z Komorowskich, wdową po generale Teodorze Potockim, wojewodzie bełskim, o szkody poczynione w swoich dobrach Kitajgród[3]. W 1881 roku miasteczko spłonęło. W 2 połowie XIX wieku w Kitajgrodzie było 2050 parafian rzymsko-katolickich i 683 parafian prawosławnych[4].
Następnie miasto było własnością polskich rodzin Orzechowskich i Belina-Brzozowskich, m.in. do Zenona Beliny-Brzozowskiego[5].
Przez pewien czas posługę duszpasterską sprawował w miejscowości Jan Olszański.
Zabytki
- zamek wybudowany przez Stanisława Potockiego, syna Andrzeja, po 1607 r., otoczony murem i wałem. Szczątki zamku istniały do końca XIX w. w pobliżu kościoła[4]
- pałac Orzechowskich wzniesiony na nieregularnym planie w XIX w. w stylu eklektycznym; obecnie opuszczony[6]
- kościół pw. Nawiedzenia NMP[7], pierwotnie drewniany ufundowany przez Jerzego Potockiego w 1706, murowany wybudowany w 1775 r. w stylu barokowym przez Dominika Krokowskiego[4]. W latach 30 XX w. władze radzieckie zamknęły kościół, ale w czasie II wojny światowej znów został otworzony. W 1975 roku został ponownie oddany wiernym[8].
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B5_%D0%B2%D1%96%D0%B4%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8F_%D0%9A%D0%B0%D0%BC%27%D1%8F%D0%BD%D0%B5%D1%86%D1%8C-%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D1%96%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B9%D0%BE%D0%BD.jpg/282px-%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B5_%D0%B2%D1%96%D0%B4%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8F_%D0%9A%D0%B0%D0%BC%27%D1%8F%D0%BD%D0%B5%D1%86%D1%8C-%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D1%96%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B9%D0%BE%D0%BD.jpg)
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Kitajgród (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 115 .
- Kitajgród na stronie Rady Najwyższej Ukrainy