Karolina Světlá

Karolina Světlá (właśc. Johanna Rottová, po mężu Johanna Mužáková; ur. 24 lutego 1830 w Pradze, zm. 7 września 1899 tamże) – czeska pisarka i feministka. Siostra Sofie Podlipskiej.

Karolina Světlá
Ilustracja
Imię i nazwisko

Johanna Rottová

Data i miejsce urodzenia

24 lutego 1830
Praga, Austria

Data i miejsce śmierci

7 września 1899
Praga, Austria

Narodowość

czeska

Język

czeski

Faksymile

Życiorys

W 1852 roku wyszła za mąż za nauczyciela Petra Mužáka. W 1870 roku założyła z Elišką Krásnohorską pismo Ženské listy. W 1871 roku była współzałożycielką jednego z pierwszych w Austro-Węgrzech stowarzyszeń kobiecych noszącego nazwę Ženský výrobní spolek český. Jego zadaniem było pomagania dziewczętom z ubogich rodzin, ich edukacja i pomoc w znalezieniu pracy[1]. Prowadziła wykłady w założonym przez Vojtę Náprsteka Americkiégo klubu dam. W 1875 roku zaczęła mieć problemy ze wzrokiem, które z czasem pogłębiły się, prowadząc do prawie pełnej ślepoty[2].

Twórczość

Jest uważana za twórczynię czeskiej powieści. Należała do pisarskiej grupy Majowców. Mentorka Eliški Krásnohorskiej – wprowadziła ją w świat literatury i feminizmu. Jej pierwsza powieść Vesnický román (Wiejska powieść) ukazała się w 1867 roku[3][4]. Napisała[5]:

Powieści

  • 1861: První Češka
  • 1867: Vesnický román[2] Wiejski romans. Przełożył Bronisław Grabowski Katowice 1908[6]
  • 1868: Kříž u potoka[2]
  • 1869: Kantůrčice
  • 1870: Frantina
  • 1870: Poslední paní Hlohovská[5] Ostatnia pani Głogowska: powieść z drugiej połowy XVIII-go stulecia w przekładzie M. Cz. Przewóskiej Warszawa 1903[7]
  • 1872: Zvonečková královna[5] Dzwoneczkowa królewna. Przekład Zdzisław Hierowski Warszawa PIW 1949[8]
  • 1873: Nemodlenec
  • 1882: Miláček lidu svého

Opowiadania

  • 1858: Dvojí probuzení
  • 1859: Sestry
  • 1859: Společnice
  • 1860: O krejčíkovic Anežce
  • 1860: Zamítání
  • 1860: Láska k básníkovi[2]
  • 1860: Za májového večera
  • 1862: Několik archů z rodinné kroniky
  • 1863: Cikánka
  • 1863: Ještě několik archů z rodinné kroniky
  • 1863: Lesní panna[9]
  • 1863: Skalák
  • 1864: Na úsvitě
  • 1864: Lamač a jeho dcera
  • 1866: Z tanečních hodin
  • 1866: Rozcestí
  • 1870: Večer u koryta
  • 1871: Hubička
  • 1871: Mladší bratr
  • 1871: Černý Petříček[2]
  • 1872: Ten národ
  • 1872: Námluvy
  • 1873: Nebožka Barbora
  • 1873: Okamžik
  • 1874: Konec a počátek
  • 1878: V zátiší
  • 1879: Teta Vavřincová
  • 1882: Divousové
  • 1884: Z vypravování staré žebračky
  • 1885: V hložinách
  • 1886: Poslední poustevnice
  • 1887: Josefů Josef
  • 1888: Větrně
  • 1889: Za starých časů
  • 1890: U sedmi javorů
  • 1891: Blázínek

Upamiętnienie

  • 12 lipca 1931 odsłonięto w miejscowości Světlá pod Ještědem pomnik autorstwa Josefa Bílka[9]
  • Pomnik przy Placu Karola w Pradze[10].
  • Tablica pamiątkowa przy ulicy Resslova w Pradze[10].
  • W 1898 roku, jeszcze za życia pisarki jej imieniem nazwano ulicę w Pradze[10].

Przypisy

Linki zewnętrzne