Guzak północny
Guzak północny (Meloidogyne hapla) – gatunek nicienia z rodziny Meloidogynidae.
Meloidogyne hapla | |
Chitwood, 1949 | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Gromada | Chromadorea |
Rząd | Rhabditidia |
Podrząd | Tylenchina |
Nadrodzina | Tylenchoidea |
Rodzina | Meloidogynidae |
Rodzaj | |
Gatunek | guzak północny |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Meloidogyne_hapla_at_Daucus_carota_%2802%29.jpg/220px-Meloidogyne_hapla_at_Daucus_carota_%2802%29.jpg)
Taksonomia
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1949 roku przez Benjamina G. Chitwooda[1].
Morfologia
U form dojrzałych płciowo występuje silny dymorfizm płciowy. Samica jest osiadła. Ciało ma wzdęte, kształtu gruszkowatego, ubarwione perłowo biało[2][3], o delikatnie fałdowanym oskórku. Na przedzie ciała ma służący pobieraniu pokarmu sztylet o długości 13–17 μm, nieco wygiętym kształcie i z dobrze widocznymi, zaokrąglonymi guzikami u nasady. Od pokrewnych gatunków różni się przede wszystkim cechami płytki perinealnej – ma ona zaokrągloną ornamentację, niski łuk grzbietowy, punktowaną okolicę odbytu i wykształcone skrzydełka[2][1].
Samiec jest wędrowny i ma robakowate ciało. Część wargową ciała ma dobrze wyodrębnioną, zaopatrzoną w wargi boczne i zwykle niewyniesiony dysk wargowy. Sztylet samca jest delikatniej zbudowany, długości 19–22 μm, również z dobrze widocznymi, zaokrąglonymi guzikami u nasady[2][1]. Na polach bocznych występują cztery linie[1].
Wędrowne, zakaźne drugie stadium młodociane ma smukłe ciało o długości 360–500 μm. Szkielet głowy ma słabo zesklerotyzowany, delikatny. Sztylet osiąga 10–12 µm i również ma zaokrąglone guziki, wyodrębnione od części nasadowej. Hemizonid leży przed porem wydalniczym. Ogon osiąga 48–70 µm długości, ma zaokrąglony wierzchołek, a jego część przezroczysta często przybiera kształt nieregularny[2][1].
Biologia i ekologia
Żeruje głównie na roślinach dwuliściennych[2]. Liczba pokoleń w ciągu roku: 2–4. Jaja są składane w korzeniach. Płodność – 1000 jaj. Larwa zimuje w osłonce jajowej w korzeniu. Larwy po wniknięciu do korzeni rozwijają się. Można zwalczać za pomocą płodozmianu – przez 2–3 lata stosować rośliny jednoliścienne[potrzebny przypis].
Rozprzestrzenienie
Gatunek kosmopolityczny, należący do najpospolitszych guzaków świata. Występuje w strefie klimatu umiarkowanego oraz na wyższych wysokościach w strefie międzyzwrotnikowej[2].