Szczytna (gmina)
Szczytna (do 1951 gmina Duszniki Zdrój[2]) – gmina miejsko-wiejska w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego. Leży w Obniżeniu Dusznickim między Górami Stołowymi i Bystrzyckimi, wzdłuż Bystrzycy Dusznickiej. Wysokość: około 450–500 m n.p.m.
| gmina miejsko-wiejska | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| TERC | 0208143 | ||
| Burmistrz | Krzysztof Żak (od 2024) | ||
| Powierzchnia | 133,16 km² | ||
| Populacja (31.12.2021) • liczba ludności |
| ||
| • gęstość | 53,5 os./km² | ||
| Nr kierunkowy | 74 | ||
| Tablice rejestracyjne | DKL | ||
Adres urzędu: ul. Wolności 4257-330 Szczytna | |||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||
| |||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
 50°25′N 16°26′E/50,416667 16,433333 | |||
| Strona internetowa | |||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||
_location_map.png)
Siedziba gminy to Szczytna.
Według danych z 30 czerwca 2004[3] gminę zamieszkiwało 7401 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku gminę zamieszkiwało 7256 osób[4].
Struktura powierzchni
Według danych z roku 2002[5] gmina Szczytna ma obszar 133,16 km², w tym:
- użytki rolne: 31%
- użytki leśne: 62%
Gmina stanowi 8,1% powierzchni powiatu.
Ochrona przyrody
Na obszarze gminy znajduje się rezerwat przyrody Torfowisko pod Zieleńcem chroniący torfowisko wysokie z charakterystyczną dla tego rodzaju zespołu roślinnością oraz stanowiskiem reliktowym brzozy niskiej[6].
Polityka
Władze gminy
Szczytna wraz z okolicznymi wioskami tworzą osobną gminę, posiadającą status gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy gminy wybierają do swojej rady miejskiej 15 radnych w wyborach co 4 lata, w siedmiu okręgach wyborczych[7]. Organem wykonawczym władz jest burmistrz. Siedzibą władz gminy jest zabytkowa willa, znajdująca się przy ulicy Wolności 42[8].
Burmistrzowie Szczytnej (od 1990)[9]:
- 1990–1991: Józef Drabik
- 1991–1994: Marek Szpak
- 1994–2006: Edward Kondratiuk
- 2006–2018: Marek Szpanier
- 2018–2021: Jerzy Król (ustąpił ze stanowiska przed końcem kadencji)
- 2021 Wojciech Zimoch (pełniący obowiązki burmistrza)
- 2021–2024 Marek Szpanier
- od 2024 Krzysztof Żak[10]
Mieszkańcy gminy Szczytna wybierają parlamentarzystów do Sejmu z okręgu wyborczego Wałbrzych, a do Senatu z okręgu wyborczego dzierżoniowsko-kłodzko-ząbkowickiego, zaś posłów do Parlamentu Europejskiego z dolnośląsko-opolskiego okręgu wyborczego z siedzibą we Wrocławiu[11].
Na czele każdego z sołectw stoi sołtys jako jednoosobowy organ władzy wykonawczej, który ma do pomocy radę sołecką jako organ władzy ustawodawczej, która wybierana jest przez wszystkich mieszkańców danej wsi[12].
Miejscowości na terenie gminy
W skład gminy wchodzą miasto Szczytna oraz sołectwa:
- Chocieszów (obejmuje wsie Chocieszów i Studzienno)
- Dolina
- Łężyce
- Niwa
- Słoszów
- Wolany
- Złotno
Demografia
Dane z 31 grudnia 2017 roku[13]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| Populacja | 7 370 | 100 | 3693 | 50,1 | 3677 | 49,9 |
| Gęstość zaludnienia [mieszk./km²] | 56 | 29 | 27 | |||
- Piramida wieku mieszkańców gminy Szczytna w 2014 roku[14].
Sąsiednie gminy
Bystrzyca Kłodzka, Duszniki-Zdrój, Kłodzko, Kudowa-Zdrój, Lewin Kłodzki, Polanica-Zdrój, Radków.
Południowa granica gminy sięga do granicy państwowej i na ok. 3 km (część odcinka między Zieleńcem a Lasówką) gmina sąsiaduje także z Czechami (aglomeracja wiejska Orlické Záhoří w powiecie Rychnov nad Kněžnou).