Myszoskoczek

rodzaj gryzoni
(Przekierowano z Gerbilliscus)

Myszoskoczek[6], myszoskocznik[6] (Gerbilliscus) – rodzaj ssaków z podrodziny myszoskoczków (Gerbillinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).

Myszoskoczek
Gerbilliscus
O. Thomas, 1897[1]
Okres istnienia: wczesny pliocenholocen
5.333/0
5.333/0
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – myszoskoczek sawannowy (G. kempi)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

myszowate

Podrodzina

myszoskoczki

Plemię

Taterini

Rodzaj

myszoskoczek

Typ nomenklatoryczny

Tatera boehmi Noack, 1887

Synonimy
  • Taterona Wroughton, 1917[2]
  • Gerbillurus Shortridge, 1942[3]
  • Progerbillurus Pavlinov, 1982[4]
  • Paratatera Petter, 1983[5]
Podrodzaje i gatunki

5 podrodzajów i 19 gatunków (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce[7][8][9].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 85–196 mm, długość ogona 113–234 mm, długość ucha 12–34 mm, długość tylnej stopy 21–47 mm; masa ciała 20–195 g[8][10].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1897 roku angielski zoolog Oldfield Thomas w Proceedings of the Zoological Society of London[1]. Na gatunek typowy Thomas wyznaczył (oznaczenie monotypowe) myszoskoczeka zaroślowego (G. boehmi).

Etymologia

  • Gerbilliscus: rodzaj Gerbillus Desmarest, 1804 (myszoskoczka); łac. przyrostek zdrabniający -iscus[11].
  • Taterona: wariant nazwy rodzaju Tatera Lataste, 1882 (gołostópka)[2]. Gatunek typowy: Gerbillus afra J.E. Gray, 1830.
  • Gerbillurus: rodzaj Gerbillus Desmarest, 1804 (myszoskoczka); ουρα oura ‘ogon’[12]. Gatunek typowy: Gerbillus vallinus O. Thomas, 1918.
  • Progerbillurus: gr. προ pro ‘blisko, w pobliżu’[13]; rodzaj Gerbillurus Shortridge, 1942 (myszoskocznik). Gatunek typowy: Gerbillus paeba A. Smith, 1836.
  • Paratatera: gr. παρα para ‘blisko, obok’[14]; rodzaj Tatera Lataste, 1882 (gołostópka). Gatunek typowy: Gerbillus tytonis Bauer & Niethammer, 1959.

Podział systematyczny

Badania oparte na danych chromosomalnych i molekularnych stwierdzają, że Gerbilliscus nie jest monofiletyczny bez gatunków z rodzaju Gerbillurus[15]; w takim ujęciu do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki zgrupowane w pięciu podrodzajach[16][10][7][6]:

  • Taterona Wroughton, 1917
    • Gerbilliscus nigricaudus (W. Peters, 1878) – myszoskoczek czarnoogonowy
    • Gerbilliscus robustus (Cretzschmar, 1826) – myszoskoczek frędzloogonowy
    • Gerbilliscus phillipsi (de Winton, 1898) – myszoskoczek krzewowy
    • Gerbilliscus vicinus (W. Peters, 1878)
    • Gerbilliscus guineae ([O. Thomas, 1910) – myszoskoczek gwinejski
    • Gerbilliscus giffardi (Wroughton, 1906)
    • Gerbilliscus gambianus (O. Thomas, 1910) – myszoskoczek gambijski
    • Gerbilliscus kempi (Wroughton, 1906) – myszoskoczek sawannowy
    • Gerbilliscus leucogaster (W. Peters, 1852) – myszoskoczek białobrzuchy
    • Gerbilliscus validus (Bocage, 1890) – myszoskoczek północny
    • Gerbilliscus afer (J.E. Gray, 1830) – myszoskoczek przylądkowy
    • Gerbilliscus brantsii (A. Smith, 1836) – myszoskoczek zadżumiony
    • Gerbilliscus inclusus (O. Thomas & Wroughton, 1908) – myszoskoczek aluwialny
  • Gerbilliscus O. Thomas, 1897
    • Gerbilliscus boehmi (Noack, 1887) – myszoskoczek zaroślowy
  • Progerbillurus Pavlinov, 1982
  • Gerbillurus Shortridge, 1942
    • Gerbilliscus setzeri (Schlitter, 1973) – myszoskocznik namibijski
    • Gerbilliscus vallinus (O. Thomas, 1918) – myszoskocznik szczotkoogonowy
  • Paratatera Petter, 1983
    • Gerbilliscus tytonis (Bauer & Niethammer, 1959) – myszoskocznik wydmowy

Opisano również gatunek wymarły w pliocenie dzisiejszej Tanzanii[17][18]:

  • Gerbilliscus winkleri Denys, 2011

Przypisy

Bibliografia