General Electric CF34
CF34 – silnik turbowentylatorowy firmy General Electric, charakteryzujące się 1-stopniowym wentylatorem, wielostopniową sprężarką osiową, pierścieniową komorą spalania i 2 wałami: do układu niskiego i wysokiego ciśnienia.
 Silnik CF34 zabudowany na samolocie Embraer 190 | |
| Dane podstawowe | |
| Typ | |
|---|---|
| Kraj pochodzenia | |
| Producent | |
| Zastosowanie | |
| Dane techniczne | |
| Średnica | 1,2 m |
| Długość | 2,6 m |
| Masa | 737 - 1700 kg |
| Osiągi | |
| Ciąg | 41 - 89 kN |
TF34 - wersja wojskowa
TF34 powstał jako silnik do napędu samolotów A-10 Thunderbolt i S-3 Viking. Opracowany przez General Electric Aircraft Engines (obecnie GE Aviation) na przełomie lat 60. i 70. XX wieku silnik charakteryzuje się 1-stopniowym wentylatorem napędzanym przez 4-stopniową turbinę niskiego ciśnienia oraz 14-stopniową sprężarką napędzaną 2-stopniową turbiną wysokiego ciśnienia.
CF34 - wersja cywilna
Niska głośność, wysoka trwałość i niezawodność oraz łatwość obsługi naziemnej sprawiły, że opracowano cywilny wariant silnika - CF34[1]. Udoskonalona wersja silnika CF34-3 znalazła zastosowanie w lotnictwie regionalnym i od roku 1983 napędza jednostki 50-osobowe, jak rodzina samolotów Bombardier Regional Jet oraz Challenger.
W roku 1999, w kolejnej wersji silnika CF34-8 przebudowano sprężarkę (zmniejszając przy tym liczbę stopni do 10), zwiększając współczynnik dwuprzepływowości co dało znacznie większy ciąg i możliwość zastosowania w samolotach 70-osobowych, np. Embraer E170/175 z rodziny E-Jet.
W najnowszym wariancie silnika CF34-10 całkowicie zmieniono filozofię przepływu: w sekcji wysokiego ciśnienia zamontowano 9-stopniową sprężarkę napędzaną 1-stopniową turbiną. Za wentylatorem wprowadzono 3-stopniową sprężarkę niskiego ciśnienia (tzw. booster), nie występującą w poprzednich wersjach. Zmiany zaowocowały znacznym wzrostem ciągu i możliwością napędzania jednostek przeznaczonych dla 100 pasażerów, np. Embraer E190/195. Przy projektowaniu silnika wykorzystano zaawansowane technologie znane z innych linii silnikowych, m.in. GE90, CF6 i - przede wszystkim - CFM56.
Kluczowymi cechami silnika CF34-10 są:
- wydłużona cięciwa łopaty wentylatora o większej odporności na uderzenie, pozwalająca na uzyskanie wyższych ciągów
- zmienna geometria łopatek kierownic sprężarek wzdłuż całej drogi ruchu powietrza w silniku, umożliwiająca wysoce wydajny przepływ, bez strat ciśnienia, a w związku z tym: lepsze spalanie paliwa i korzystniejsze temperatury spalania
- wysoce odporna pojedyncza komora spalania, cechująca się niską emisją gazów, spełniającą najbardziej restrykcyjne normy
- jeden stopień turbiny wysokiego ciśnienia dla zmniejszenia kosztów serwisu
- stożkowa dysza wyrzutowa, zmniejszająca głośność silnika
Silnik wszedł do służby w roku 2005.
Specyfikacja techniczna
| model silnika | l. stopni wentylatora / kompresora | l. stopni turbin ciśnienia wysokiego / niskiego | ciąg max. n.p.m. [lbf][2] | spręż przy ciągu max. | średnica zewnętrzna [in][3] | długość całkowita [in] | masa sucha [lbm][4] | zastosowanie |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TF34-GE-100 | 1 / 14 | 2 / 4 | 9 065 | 21:1 | 49 | 100 | 1 440 | Fairchild-Republic A-10 Thunderbolt II |
| TF34-GE-400A | 1 / 14 | 2 / 4 | 9 275 | 21:1 | 52 | 100 | 1 478 | Lockheed S-3 Viking |
| CF34-3A | 1 / 14 | 2 / 4 | 9 220 | 21:1 | 49 | 103 | 1 625 | Bombardier CL601 |
| CF34-3A1 | 1 / 14 | 2 / 4 | 9 220 | 21:1 | 49 | 103 | 1 625 | Bombardier CRJ-100 |
| CF34-3B/B1 | 1 / 14 | 2 / 4 | 9 220 | 21:1 | 49 | 103 | 1 670 | Bombardier CL604 i CRJ-200 |
| CF34-8C1 | 1 / 10 | 2 / 4 | 13 790 | 28:1 | 52 | 128 | 2 408 | Bombardier CRJ-700 |
| CF34-8C5 | 1 / 10 | 2 / 4 | 14 510 | 28,5:1 | 52 | 128 | 2 451 | Bombardier CRJ-900 |
| CF34-8E | 1 / 10 | 2 / 4 | 14 510 | 28,5:1 | 53,4 | 121,2 | 2 600 | Embraer E170/175 |
| CF34-10A | 1 / 3+9 | 1 / 4 | 18 285 | 29:1 | 57 | 90 | 3 700 | ACAC ARJ21 Advanced Regional Jet |
| CF34-10E | 1 / 3+9 | 1 / 4 | 20 000 | 29:1 | 57 | 145,5 | 3 700 | Embraer E190/195 |