Eupatoria
Eupatoria (ukr. Євпаторія Jewpatorija, krymskotat. Kezlev (Gezlev)[2], ros. Евпатория, gr. Ευπατορία, Κερκινίτις, Κερκινίτιδα – Eupatoria, Kerkinitis, Kerkinityda, dawniej po polsku Kozłów[3], orm. Եվպատորիա) – miasto ukraińskie, od 2014 okupowane przez Rosję, na Krymie, port nad Morzem Czarnym. Około 107 tys. mieszkańców (2014).
![]() | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Republika | |||||
Zarządzający | Roman Gieorgijewicz Tichonczuk↗ | ||||
Powierzchnia | 123,7 km² | ||||
Wysokość | 10 m n.p.m. | ||||
Populacja (2017) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy | +380-6569, +7-36569 | ||||
Kod pocztowy | 97400-97490 | ||||
Położenie na mapie Krymu ![]() | |||||
![]() | |||||
Strona internetowa |
Jest dużym ośrodkiem turystycznym i uzdrowiskowym posiadającym rozwiniętą bazę hotelową. Rocznie miasto odwiedzało ponad 0,5 mln turystów (2001). O turystycznej atrakcyjności Eupatorii decydują jedne z nielicznych na Krymie plaże piaszczyste (Nowa Plaża na wschodzie i Czajka w Zaoziernoje kilka km na zachód od miasta), a także największa na półwyspie liczba słonecznych dni i wyjątkowo mała liczba dni deszczowych w sezonie. Oprócz tego w bezpośrednim sąsiedztwie miejscowości (osiedle Zaozerne na zachodzie oraz tereny wzdłuż drogi do Saki na wschodzie) występują wody mineralne i złoża błota o własnościach leczniczych.
Historia
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Eupatoria_%28turcs%29.jpg/220px-Eupatoria_%28turcs%29.jpg)
Eupatoria liczy sobie około 2500 lat. Powstała jako kolonia grecka o nazwie Kerkinityda. Następnie, kolejno we władzy Rzymian i Bizancjum.
Po zdobyciu przez Turków w 1471 roku otrzymała nazwę Gözleve (Gezlev)[2]. Po 1485 część Chanatu Krymskiego. Po przyłączeniu Krymu do Rosji w 1783 r. miasto otrzymało dzisiejszą nazwę Eupatoria[2]. W 1855 w trakcie wojny krymskiej w okolicach miasta doszło do bitwy, w której połączone siły turecko-francusko-brytyjskie odniosły zwycięstwo nad wojskami rosyjskimi.
Od 1954 roku w Ukraińskiej SRR, od 1991 roku – w niepodległej Ukrainie na terenie Autonomicznej Republiki Krym, w której językiem autonomii jest język rosyjski.
W mieście dnia 24 grudnia 2008 roku doszło do wybuchu gazu w którym zginęło 27 osób, a 21 zostało rannych.
W 2010 roku został wybudowany kościół katolicki pw. św. Marcina.
W 2014 anektowana przez Rosję.
- Widoki Eupatorii na pocz. XX w.:
Demografia
Skład narodowościowy miasta w latach 1897 i 2001 na podstawie danych ze spisów powszechnych Imperium Rosyjskiego i Ukrainy:
- 1897[4]
- 2001
- Rosjanie: 64,9%
- Ukraińcy: 23,3%
- Tatarzy krymscy: 6,9%
- Białorusini: 1,5%
- Ormianie: 0,5%
- Żydzi: 0,4%
- Tatarzy (z wyłączeniem Tatarów krymskich): 0,2%
- Polacy: 0,2%
- Mołdawianie: 0,2%
- Azerowie: 0,2%
Zabytki
- Pozostałości starożytnego greckiego miasta
- Stara baszta miejska
- Meczet Piątkowy – Dżuma-Dżami z 1552
- Łaźnia Turecka z XVI w. (w ruinie)
- Kienesy w Eupatorii
- Cerkiew ormiańska z 1830 r.
- Szkoła karaimska z 1895 r.
- Cerkiew grecka pw. św. Eliasza
- Sobór św. Mikołaja z 1898 r.
- Teatr z 1910 r.
- Synagoga z 1912 r.
- Pozostałości starożytnego greckiego miasta
- Stara baszta miejska
- Łaźnia Turecka
- Cerkiew ormiańska
Pozostałe informacje
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/%D0%A2%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%B2_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D1%8C_%D0%BE_%D0%B6%D0%B8%D0%B7%D0%BD%D0%B8_%D0%B2_%D0%95%D0%B2%D0%BF%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B8_%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%9C%D0%B8%D1%86%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%B0.jpg/220px-%D0%A2%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%B2_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D1%8C_%D0%BE_%D0%B6%D0%B8%D0%B7%D0%BD%D0%B8_%D0%B2_%D0%95%D0%B2%D0%BF%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B8_%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%9C%D0%B8%D1%86%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%B0.jpg)
- W 1826 w Eupatorii przebywał Adam Mickiewicz. Jego pobyt upamiętnia tablica.
- W Eupatorii znajduje się jedno z największych na świecie skupisk Karaimów.
- W okolicach Eupatorii znajduje się kilka stacji łączności kosmicznej zbudowanych w czasach radzieckich: NIP-10, NIP-16, NIP-22. Służyły do łączności i kontroli radzieckich sond kosmicznych wysyłanych w kierunku Wenus, Marsa i Księżyca (m.in. sondy, która wyniosła pojazd księżycowy Łunochod).
- Z radaru RT-70 w pobliżu Eupatorii wysłana została wiadomość w kierunku gwiazdy HD 10307.
- W Eupatorii urodziła się Zula Pogorzelska – polska śpiewaczka, aktorka filmowa, teatralna i tancerka kabaretowa.
Miasta partnerskie
Janina, Grecja
Figueira da Foz, Portugalia
Ludwigsburg, Niemcy
Zakintos, Grecja
Ostrowiec Świętokrzyski, Polska
Silifke, Turcja
Rejon krasnogorski, Rosja
Lamia, Grecja
Biełgorod, Rosja
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Eupatorya, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 361 .