Dzierzyk somalijski

Dzierzyk somalijski (Laniarius nigerrimus) – gatunek ptaka z rodziny dzierzbików (Malaconotidae), wcześniej klasyfikowanych jako podrodzina dzierzbowatych (Laniidae). Występuje endemicznie we wschodniej Afryce – od południowej Somalii na południe po wybrzeże wschodniej Kenii (do wysp Lamu i Manda oraz ujścia rzeki Tany)[2].

Dzierzyk somalijski
Laniarius nigerrimus[1]
(Reichenow, 1879)
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

dzierzbiki

Rodzaj

Laniarius

Gatunek

dzierzyk somalijski

Synonimy
  • Dryoscopus nigerrimus Reichenow, 1879[2]
  • Laniarius erlangeri Reichenow, 1905[3]
  • Laniarius liberatus Smith, Arctander, Fjeldsa & Amir, 1991[4]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

Systematyka

Takson ten nosił poprzednio nazwę Laniarius erlangeri, uznawaną obecnie za młodszy synonim[6]. Bywał uznawany za podgatunek dzierzyka zaroślowego (L. aethiopicus)[7]. Nie wyróżnia się podgatunków[6][7].

Charakterystyka

Długość ciała 20–25 cm. Brak dymorfizmu płciowego. Osobniki dorosłe ubarwione całkowicie na lśniący czarny kolor. Tęczówki czerwonobrązowe. Osobników młodocianych na razie nie opisano[2].

Czarno-żółta odmiana kolorystyczna

Czarno-żółta odmiana kolorystyczna znana tylko z jednego egzemplarza

Odmiana ta charakteryzuje się bladymi, ciemnożółtymi piórami na gardle i piersi. Znana jest tylko z jednego okazu złapanego w 1988 r. w środkowej Somalii, 140 km w głąb regionu Hiiraan, blisko Buuloburde nad rzeką Uebi Szebelie. Naukowo opisana w 1991 r. na podstawie badań sekwencji DNA, do których wzięto próby jego krwi i piór. W przeciwieństwie do wymogów International Code of Zoological Nomenclature (Międzynarodowy Kod Nomenklatury Zoologicznej), żaden okaz (ptak lub jego część) nie został oznaczony jako typ nomenklatoryczny; ptak został wypuszczony na wolność w 1990 r., ponieważ naukowcy, którzy go złapali, uważali, że gatunek ten jest bardzo rzadki, a krew i pióra zostały zniszczone podczas procesu badania DNA. Z tego powodu nadano mu łacińską nazwę gatunkową liberatus (wyzwolony). Jednak badania filogenetyczne przeprowadzone w 2008 roku wykazały, że ptak ten był niezwykłą odmianą barwną L. nigerrimus[4].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje dzierzyka somalijskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern). Liczebność populacji nie została oszacowana. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[5].

Przypisy

Bibliografia

  • Edmund F. G. Smith, Peter Arctander, Jon Fjeldså, Osman Gedow Amir. A new species of shrike (Laniidae: Laniarius) from Somalia, verified by DNA sequence data from the only known individual. „Ibis”. 133 (3), s. 227–235, 1991. DOI: 10.1111/j.1474-919X.1991.tb04564.x. (ang.). 

Linki zewnętrzne