Discovery (wahadłowiec)

Prom kosmiczny NASA

Discovery (oznaczenie NASA dla orbiteraOV-103) – skonstruowany przez NASA amerykański wahadłowiec kosmiczny, przystosowany do odbywania wielokrotnych podróży na orbitę. Był trzecim promem NASA, który odbył lot w przestrzeń kosmiczną (wcześniej taką podróż odbyły Columbia i Challenger). Jego pierwsza podróż kosmiczna miała miejsce 30 sierpnia 1984, a ostatnia zakończyła się 9 marca 2011. Jego zadaniem w ostatnich latach był transport załogi i wymiana zaopatrzenia Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS).

Discovery
Ilustracja
Wahadłowiec Discovery
Nazwa

Discovery

Oznaczenie

OV-103

Data pierwszego lotu

30 sierpnia 1984

Pierwsza misja

STS-41-D

Data ostatniego lotu

24 lutego 2011

Ostatnia misja

STS-133

Liczba zakończonych misji

39

Liczba orbit

5830

Pokonany dystans

238 539 663 km

Liczba dni w przestrzeni kosmicznej

365 dni, 12 godzin, 53 minuty, 34 sekundy

Status

Nieczynny, w ekspozycji Steven F. Udvar-Hazy Center

Discovery wyniósł na orbitę teleskop Hubble’a, a także uczestniczył w dwóch misjach serwisowych tego satelity. To właśnie Discovery wznowił amerykańskie podróże kosmiczne po katastrofie Challengera w roku 1986 (STS-26, 29 września - 4 października 1988 roku, po przerwie trwającej 975 dni) i wahadłowca Columbii w roku 2003 (STS-114, 26 lipca - 9 sierpnia 2005 roku, po przerwie trwającej 905 dni). Odbył trzydzieści dziewięć misji - więcej niż którykolwiek z promów[1].

Nazwa

Nazwę wahadłowca można łączyć z wieloma statkami, które w ciągu stuleci przemierzały morza i oceany. Tak nazywał się statek Henry'ego Hudsona, który na początku XVII w. poszukiwał północnego połączenia Atlantyku z Pacyfikiem. Nazwę Discovery nosił również statek Jamesa Cooka, który dotarł do nieznanych wówczas wysp – Hawajów. Royal Geographical Society nazwało w ten sposób statki, które uczestniczyły w ekspedycjach do biegunów północnego i południowego[1].

Ważniejsze daty

DzieńRokPostęp
29 stycznia1979Zawarcie kontraktu na konstrukcję
27 sierpnia1979Rozpoczęcie budowy modułu załogowego
20 czerwca1980Rozpoczęcie budowy dolnej części kadłuba
10 listopada1980Początek montażu rufowej części kadłuba
8 grudnia1980Początek instalacji systemów w rufowej części kadłuba
2 marca1981Rozpoczęcie budowy i montażu drzwi luku
26 października1981Początek instalacji systemów – moduł załogi
4 stycznia1982Początek instalacji systemów w górnej dziobowej części kadłuba
16 marca1982Środkowa część kadłuba w doku, Palmdale
30 marca1982Lotki w doku, Palmdale
30 kwietnia1982Do Palmdale docierają skrzydła od Grummana
30 kwietnia1982Dziobowa dolna część kadłuba w hangarze
16 lipca1982Dziobowa górna część kadłuba w hangarze
5 sierpnia1982Stabilizator pionowy w hangarze
3 września1982Początek ostatecznego montażu
15 października1982Hamulec aerodynamiczny w hangarze
11 stycznia1983Rufowa część kadłuba w hangarze
25 lutego1983Zakończenie ostatecznego montażu
28 lutego1983Początek wstępnych testów podsystemów
13 maja1983Koniec wstępnych testów podsystemów
26 lipca1983Zakończenie testów podsystemów
12 sierpnia1983Ostateczne zatwierdzenie
16 października1983Wytoczenie z Palmdale
5 listopada1983Transport lądowy z Palmdale do Edwards
9 listopada1983Dostarczenie do Kennedy Space Center
2 czerwca1984Wydanie gotowości do lotu
30 sierpnia1984Pierwszy lot (STS-41-D)

Udoskonalenia

Przy konstrukcji promu Discovery wykorzystano doświadczenia uzyskane przy tworzeniu i testowaniu promów Enterprise, Columbia i Challenger. Już w momencie opuszczenia doku Discovery ważył ponad 3 tony mniej niż Columbia.

Jesienią roku 1995 rozpoczął się dziewięciomiesięczny Okres Serwisowy Orbitera (ang. Orbiter Maintenance Down Period – OMDP). Został on przetransportowany do Palmdale, gdzie został wyposażony w piąty zestaw zbiorników kriogenicznych, a także zewnętrzną śluzę używaną przy połączeniach z Międzynarodową Stacją Kosmiczną. Do Centrum Lotów Kosmicznych im. Johna F. Kennedy'ego powrócił podczepiony do Boeinga 747 w czerwcu 1996.

Po misji STS-105, Discovery został pierwszym orbiterem, który przeszedł zestaw modyfikacji (ang. Orbiter Major Modification – OMM) w Kennedy Space Center. Prace zaczęły się we wrześniu 2002, kiedy oprócz zaplanowanych unowocześnień, dokonano wielu zmian dotyczących bezpieczeństwa w ramach programu Powrót do Lotu.

Misje

Discovery odbył 39 podróży kosmicznych, spędził na orbicie łącznie ponad 365 dni i przeleciał w sumie 238 539 663 km. Na pokładzie przebywało 252 astronautów; liczba misji do stacji kosmicznej Mir: 1, liczba misji do stacji ISS: 13 oraz liczba okrążeń Ziemi: 5830.

Najważniejsze misje:

Lp.LotDzieńRokMisjaUwagi
1.12.30 sierpnia1984STS-41-DWyniesienie satelitów: LEASAT 2, SBS 4, Telstar 302 i ładunku OAST 1
2.14.8 listopada1984STS-51-AWyniesienie dwóch (LEASAT 1, Anik D2) i odzyskanie dwóch satelitów telekomunikacyjnych
3.15.24 stycznia1985STS-51-CWyniesienie satelity Departamentu Obrony Magnum 1 (USA 8)
4.16.12 kwietnia1985STS-51-DWyniesienie dwóch satelitów telekomunikacyjnych: LEASAT 3, Anik C1
5.18.17 czerwca1985STS-51-GWyniesienie satelitów: Morelos 1, Arabsat 1B, Telstar 303, Spartan 1
6.20.27 sierpnia1985STS-51-IWyniesienie satelitów: Aussat K1, ASC 1, LEASAT 4. Odzyskanie LEASAT 3
7.26.29 września1988STS-26Powrót do lotu. Wyniesienie satelity TDRS 3
8.28.13 marca1989STS-29Wyniesienie satelity TDRS 4 i ładunków SHARE i OASIS 1
9.32.22 listopada1989STS-33Wyniesienie satelity Departamentu Obrony Magnum 2 (USA 48)
10.35.24 kwietnia1990STS-31Wyniesienie Teleskopu Kosmicznego Hubble'a
11.36.6 października1990STS-41Wyniesienie Ulyssesa
12.40.28 kwietnia1991STS-39Wyniesienie satelitów Departamentu Obrony: SPAS 2, CRO A, CRO B, CRO C, MPEC, i ładunków: AFP-675, STP 1
13.43.12 września1991STS-48Upper Atmosphere Research Satellite (UARS – Satelita Badawczy Górnej Atmosfery)
14.45.22 stycznia1992STS-42Wyniesienie eksperymentów International Microgravity Laboratory 1 (IML-1 – Międzynarodowe Laboratorium Mikrograwitacyjne) i GBA 3
15.52.2 grudnia1992STS-53Wyniesienie satelity Departamentu Obrony QUASAR 3 i ładunków: ODERACS (od A do F)
16.54.8 kwietnia1993STS-56Wyniesienie satelity Spartan 201 i ładunku Atmospheric Laboratory (ATLAS-2 – Laboratorium Atmosferyczne, misja 2.)
17.57.12 września1993STS-51Wyniesienie satelitów ACTS i ORFEUS-SPAS
18.60.3 lutego1994STS-60Wyniesienie satelitów ODERACS A, ODERACS B, ODERACS C, ODERACS D, ODERACS E, ODERACS F, BREMSAT i ładunków Spacehab SH-02, Wake Shield Facility, GBA 6
19.64.9 września1994STS-64Wyniesienie satelity Spartan 201 i eksperymentów LITE i GBA 7
20.67.3 lutego1995STS-63Połączenie ze stacją kosmiczną Mir
21.70.13 lipca1995STS-70Siódmy satelita systemu TDRS
22.82.11 lutego1997STS-82Naprawa Teleskopu Hubble'a
23.86.7 sierpnia1997STS-85Cryogenic Infrared Spectrometers and Telescopes (Kriogeniczne Spektrometry Podczerwieni i Teleskopy)
24.91.2 czerwca1998STS-91Ostatnie połączenie promu ze stacją Mir
25.92.29 października1998STS-95Drugi lot Johna Glenna
26.94.27 maja1999STS-96Zapasy dla Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
27.96.19 grudnia1999STS-103Naprawa Teleskopu Hubble'a
28.100.11 października2000STS-92Montaż Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
29.103.8 marca2001STS-102Wymiana załogi Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
30.106.10 sierpnia2001STS-105Wymiana załogi Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, dostarczenie zapasów
31.114.26 lipca2005STS-114Powrót do lotu, zapasy dla ISS, testy technik napraw poszycia promu w przestrzeni kosmicznej.
32.115.4 lipca2006STS-121Zaopatrzenie ISS, wymiana załogi, powrót do regularnych lotów
33.117.10 grudnia2006STS-116Zaopatrzenie ISS (zawiera element kratownicowy ITS P5), wymiana załogi
34.120.23 października2007STS-120Rozbudowa ISS : moduł Harmony, wymiana załogi
35.123.31 maja2008STS-124Rozbudowa ISS : moduł JEM PM, wymiana załogi, części do naprawy toalety
36.125.15 marca[2]2009STS-119Rozbudowa ISS: panele słoneczne
37.129.28 sierpnia2009STS-128Zaopatrzenie ISS
38.132.5 kwietnia2010STS-131Zaopatrzenie ISS
39.134.24 lutego2011STS-133Zaopatrzenie ISS; ostatni lot tego wahadłowca
Loga misji wahadłowca Discovery
Loga misji wahadłowca Discovery
STS-41-DSTS-51-ASTS-51-CSTS-51-DSTS-51-GSTS-51-ISTS-26STS-29
STS-33STS-31STS-41STS-39STS-48STS-42STS-53STS-56
STS-51STS-60STS-64STS-63STS-70STS-82STS-85STS-91
STS-95STS-96STS-103STS-92STS-102STS-105STS-114STS-121
STS-116STS-120STS-124STS-119STS-128STS-131STS-133

Galeria

Zobacz też

Przypisy