Diecezja legnicka

diecezja rzymskokatolicka w Polsce

Diecezja legnicka (łac. Dioecesis legnicensis; niem. Bistum Liegnitz, cz. Diecéze lehnická) – jedna z trzech diecezji obrządku łacińskiego w metropolii wrocławskiej. Ustanowiona 25 marca 1992 przez papieża Jana Pawła II bullą Totus Tuus Poloniae populus[2].

Diecezja legnicka
Dioecesis legnicensis
Ilustracja
Katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Legnicy
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Siedziba

Legnica
ul. Jana Pawła II 1,
59–220 Legnica

Data powołania

25 marca 1992

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Metropolia

Wrocławska

Katedra

Legnicka

Biskup diecezjalny

Andrzej Siemieniewski

Biskup pomocniczy

Piotr Wawrzynek

Biskup senior

Stefan Cichy
Zbigniew Kiernikowski

Dane statystyczne (2020[1])
Liczba wiernych

724 367 tys.

Liczba kapłanów
• w tym diecezjalnych
• w tym zakonnych

422
327
95

Liczba osób zakonnych

248
w tym zakonnic: 153

Liczba dekanatów

28

Liczba parafii

238

Powierzchnia

7080 km²

Mapa
Strona internetowa
Patroni diecezji śś. Piotr i Paweł w legnickiej katedrze
Ikona Matki Boskiej Łaskawej – Królowa Sudetów w krzeszowskim sanktuarium
Krzeszów, kościół bracki Bractwa Świętego Józefa
Legnica, plac Orląt Lwowskich, pomnik upamiętniający Jubileusz Roku 2000 i 760-lecie bitwy pod Legnicą
Wojcieszów, jubileuszowy krzyż – kopia krzyża z Giewontu
Legnica, pomnik Jana Pawła II przed katedrą śś. Piotra i Pawła
Legnica, siedziba kurii biskupiej i seminarium diecezjalnego

Historia

25 marca 1992 Jan Paweł II ustanowił diecezję legnicką i jej pierwszego ordynariusza, bpa Tadeusza Rybaka oraz biskupa pomocniczego Adama Dyczkowskiego. 19 kwietnia 1992 roku bp Tadeusz Rybak powołał diecezjalny Caritas. 24 maja 1992 roku miał miejsce ingres bpa Tadeusza Rybaka, a 3 października biskup powołał Diecezjalną Radę Duszpasterską. Również w październiku tego samego roku wydano pierwszy numer „Legnickich Wiadomości Diecezjalnych” – urzędowego pisma Legnickiej Kurii Biskupiej, a w grudniu – pierwszego „Schematyzmu Diecezji Legnickiej”. W IV Niedzielę Wielkiego Postu bp legnicki wystosował pierwszy list pasterski do diecezjan. W latach 1992–1993 odbywała się peregrynacja kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w diecezji legnickiej.

Kalendarium

  • 1993
    • 25 marca – erygowanie Wyższego Seminarium Duchownego w Legnicy[3][4]
    • 6 czerwca – wydanie dekretu biskupa legnickiego w sprawie powstania Diecezjalnych Kolegiów Teologicznych w Legnicy, Jeleniej Górze i Wałbrzychu
    • 17 lipca – odwołany został z diecezji bp Adam Dyczkowski, któremu papież Jan Paweł II powierzył kierowanie diecezją zielonogórsko-gorzowską[5]
    • 3 września – w diecezji legnickiej rozpoczęto kolportaż tygodnika Niedziela z własną edycją diecezjalną[6]
  • 1994
    • 2 października – erygowano Diecezjalne Studium Organistowskie[7].
    • 3 grudnia – Jan Paweł II ogłosił Stefana Regmunta biskupem pomocniczym diecezji
  • 1995
  • 1997
  • 1998
  • 1999
  • 2000
    • 25 marca – centralne uroczystości Wielkiego Jubileuszu w diecezji legnickiej z udziałem metropolity wrocławskiego ks. kard. Henryka Gulbinowicza. Mszę koncelebrowali metropolita przemysko-warszawski obrządku bizantyjsko-ukraińskiego abp Jan Martyniak, Sekretarz generalny Episkopatu Polski bp Piotr Libera, bp zielonogórsko-gorzowski Adam Dyczkowski, biskupi diecezji niemieckich: Görlitz i drezdeńsko-miśnieńskiej oraz czeskich diecezja hradeckiej i litomierzyckiej, bp pomocniczy archidiecezji wrocławskiej. W uroczystościach wzięli udział: abp diecezji wrocławsko-szczecińskiej autokefalicznego Kościoła prawosławnego Jeremiasz Anchimiuk i biskup diecezji wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego Ryszard Bogusz. Ponadto przybyli także przedstawiciele władz województwa dolnośląskiego i władz samorządowych, duchowieństwo diecezjalne i zakonne, delegacje z parafii. Podczas mszy nastąpiło uroczyste wyznanie wiary oraz akt oddania Diecezji Najświętszemu Sercu Pana Jezusa
  • 2002
    • 8 maja – ustanowienie kościoła św. Jacka w Legnicy Lokalnym Sanktuarium Diecezjalnym św. Jacka[12]
    • 15 września – nadanie tytułu bazyliki mniejszej kościołowi pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu[13] (dziś teren diecezji świdnickiej).
  • 2003
  • 2004
    • 24 lutego – ogłoszenie o powołaniu nowej diecezji świdnickiej. 7 dekanatów wyłączonych z diecezji legnickiej przeszło do nowo erygowanej diecezji świdnickiej, wraz z Wałbrzychem jako dotychczasowym największym miastem diecezji legnickiej[14]
    • 24 marca – przyjęcie w Gnieźnie relikwii św. Wojciecha dla diecezji[15].
  • 2005
    • 19 marca – ogłoszony został komunikat Stolicy Apostolskiej, w którym poinformowano, iż papież Jan Paweł II przyjął rezygnację bp. Tadeusza Rybaka z funkcji bpa legnickiego ze względu na osiągnięcie wieku emerytalnego
    • 30 kwietnia – ingres bpa Stefana Cichego w katedrze legnickiej[16]
  • 2007
    • 10 października – peregrynacja relikwii św. Dominika Savio w diecezji legnickiej. Uroczysta msza z ogłoszeniem świętego patronem ministrantów i lektorów diecezji legnickiej odbyła się w Lubinie, w kościele pw. św. Jana Bosko, pod przewodnictwem bpa legnickiego Stefana Cichego[17]
    • 16 października – w uroczystość św. Jadwigi Śląskiej zainaugurowano I Synod Diecezji Legnickiej[18]
  • 2009
    • 31 stycznia – Marek Mendyk został wyświęcony na biskupa pomocniczego. Było to pierwsze święcenie biskupie w katedrze legnickiej[19].
  • 2010
    • 29 czerwca – bp legnicki dekretem podzielił diecezję legnicką na rejony duszpasterskie: legnicki, jeleniogórsko-kamiennogórski, bolesławiecko-zgorzelecki, lubińsko-polkowicki
  • 2011
    • 15 maja – nadanie tytułu bazyliki mniejszej kościołowi pw. śś Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze. Wydarzeniu przewodniczył kard. Antonio Cañizares Llovera, prefekt watykańskiej Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. Świątynia jest drugą w diecezji, 121. bazyliką mniejszą w Polsce i jedyną pod takim wezwaniem na świecie.
  • 2012
  • 2013
    • 29 czerwca - bp Stefan Cichy dekretem powołał Kapitułę krzeszowską. Uroczyste wprowadzenie kanoników kapituły miało miejsce 31 sierpnia 2013 r. w Krzeszowie. Prepozytem kapituły został ks. prałat Józef Lisowski, dziekanem kapituły ks. prał. Marian Kopko[21]
    • 29 czerwca – w uroczystość patronów diecezji śś Ap. Piotra i Pawła bp legnicki podpisał dekret ustanawiający herb diecezji[22].
    • 13 grudnia – Bogdan Zdrojewski – minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznał diecezji legnickiej nagrodę za najsprawniej zrealizowany projekt przywrócenia Opactwa Cystersów w Krzeszowie do dawnej świetności oraz współpracę na etapie wdrażania i rozliczania inwestycji. Stosowną statuetkę odebrał na Zamku Królewskim w Warszawie ks. kanclerz Józef Lisowski[23].
  • 2014
    • 9 marca – odbyło się spotkanie Akcji Katolickiej Diecezji Legnickiej ze Wspólnotą Kościoła obrządku wschodniego w Parafii Greckokatolickiej pw. Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Legnicy. Głównym przesłaniem tego wydarzenia było wzajemne poznanie się przedstawicieli dwu społeczności: Kościoła rzymskokatolickiego oraz Kościoła greckokatolickiego[24].
    • 16 kwietnia – bp Zbigniew Kiernikowski, dotychczasowy biskup siedlecki, został mianowany przez papieża Franciszka nowym ordynariuszem legnickim[25]. Zastąpił bp Stefana Cichego, który odchodzi na emeryturę w związku ukończeniem 75. roku życia.
    • 8–19 czerwca pod hasłem „Pan mój i Bóg mój” odbył się I Kongres Eucharystyczny Diecezji Legnickiej[26]
    • 15 czerwca – kościół pw. św. Jadwigi w Legnickim Polu ogłoszony został bazyliką mniejszą[27].
    • 28 czerwca – odbył się uroczysty ingres ks. bp Zbigniewa Kiernikowskiego do katedry legnickiej[28]. W uroczystości uczestniczyło 20 biskupów z Polski, Czech i Niemiec, na czele z Nuncjuszem Apostolskim w Polsce abp Celestinem Migliore i metropolitą wrocławskim abp Józefem Kupnym, z udziałem kard. Henryka Gulbinowicza, około 200 księży z diecezji legnickiej, diecezji siedleckiej, a także przedstawiciele kapituł katedralnych sąsiednich diecezji, obecni byli także przedstawiciele kościołów: greckokatolickiego, prawosławnego i ewangelicko-augsburskiego[29].
  • 2015
    • 19 marca – biskup legnicki wydał dekret powołujący zespół diecezjalny ds. przygotowania procesu beatyfikacyjnego księcia Henryka II Pobożnego[30][31].
    • 13 grudnia – zainaugurowano obchody Roku Miłosierdzia poprzez uroczyste otwarcie bram miłosierdzia w katedrze legnickiej oraz w kościołach jubileuszowych wyznaczonych przez biskupa legnickiego, tj.; w bazylice w Legnickim Polu, w bazylice w Jeleniej Górze, w bazylice krzeszowskiej, w bazylice bolesławieckiej, w zgorzeleckim kościele pw. św. Bonifacego, w kościele pw. św. Jana Bosko w Lubinie oraz w kościele pw. Matki Bożej Królowej Polski w Polkowicach[32]
  • 2017
    • 7 marca – zmarł bp Tadeusz Rybak; pierwszy ordynariusz diecezji legnickiej[33], 11 marca został pochowany w krypcie katedry legnickiej[34][35].
    • 21 października - biskup legnicki Zbigniew Kiernikowski ustanowił Kapitułę św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu. Prepozytem kapituły został ks. Jan Klinkowski, zastępcą prepozyta ks. Włodzimierz Gucwa. Bazylikę Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi podniesiono do rangi kolegiaty[36].
  • 2021
  • 2022
  • 2023

Biskupi

Osobny artykuł: Biskupi legniccy.
Andrzej Siemieniewski – biskup diecezjalny

Biskup diecezjalny

Biskup pomocniczy

Biskup senior

Instytucje

Kapituły

Główna świątynia

Bazyliki mniejsze

Sanktuaria

Kolegiaty

Dekanaty

Od czerwca 2022[39] diecezja składa się z następujących dekanatów:

Lp.DekanatLiczba parafii
1Bogatynia9
2Bolesławiec Wschód12
3Bolesławiec Zachód11
4Chocianów6
5Chojnów9
6Gryfów Śląski9
7Jawor12
8Jelenia Góra Wschód9
9Jelenia Góra Zachód9
10Kamienna Góra Wschód7
11Kamienna Góra Zachód7
12Karpacz10
13Legnica Wschód10
14Legnica Zachód10
15Leśna7
16Lubań13
17Lubin Wschód7
18Lubin Zachód7
19Lwówek Śląski10
20Nowogrodziec11
21Polkowice6
22Prochowice7
23Szklarska Poręba9
24Ścinawa6
25Zgorzelec12
26Złotoryja14

Dekanaty historyczne:

Lp.DekanatLiczba parafii
1Legnica Katedra6
2Świerzawa[i]8
3Węgliniec[i]8

Rejony duszpasterskie

  • Rejon legnicki (należą dekanaty: Jawor, Chojnów, Legnica Katedra, Legnica Wschód, Legnica Zachód, Prochowice, Złotoryja)
  • Rejon jeleniogórsko-kamiennogórski (należą dekanaty: Gryfów Śląski, Jelenia Góra Wschód, Jelenia Góra Zachód, Kamienna Góra Wschód, Kamienna Góra Zachód, Mysłakowice, Świerzawa, Szklarska Poręba)
  • Rejon bolesławiecko-zgorzelecki (należą dekanaty: Bogatynia, Bolesławiec Wschód, Bolesławiec Zachód, Leśna, Lubań, Lwówek Śląski, Nowogrodziec, Węgliniec, Zgorzelec)
  • Rejon lubińsko-polkowicki (należą dekanaty: Chocianów, Lubin Wschód, Lubin Zachód, Polkowice, Ścinawa)

Miasta diecezji

Lp.HerbMiastoPowiatDekanatLiczba ludnościLiczba parafii
1 LegnicaLegnicaLegnica Wschód
Legnica Zachód
100 32414
2 Jelenia GóraJelenia GóraJelenia Góra Wschód
Jelenia Góra Zachód
Szklarska Poręba
80 07211
3 LubinlubińskiLubin Wschód
Lubin Zachód
72 8927
4 BolesławiecbolesławieckiBolesławiec Wschód
Bolesławiec Zachód
39 0847
5 ZgorzeleczgorzeleckiZgorzelec30 7385
6 JaworjaworskiJawor23 2664
7 PolkowicepolkowickiPolkowice22 5043
8 LubańlubańskiLubań21 3185
9 Kamienna GórakamiennogórskiKamienna Góra Wschód
Kamienna Góra Zachód
19 3483
10 BogatyniazgorzeleckiBogatynia17 7624
11 ZłotoryjazłotoryjskiZłotoryja15 7833
12 ChojnówlegnickiChojnów13 5732
13 KowaryjeleniogórskiKarpacz11 0901
14 Lwówek ŚląskilwóweckiLwówek Śląski88952
15 ChocianówpolkowickiChocianów79961
16 Gryfów ŚląskilwóweckiGryfów Śląski66841
17 Szklarska PorębajeleniogórskiSzklarska Poręba66812
18 PiechowicejeleniogórskiSzklarska Poręba63141
19 LubawkakamiennogórskiKamienna Góra Zachód61061
20 PieńskzgorzeleckiZgorzelec58661
21 ŚcinawalubińskiŚcinawa56771
22 KarpaczjeleniogórskiKarpacz47111
23 LeśnalubańskiLeśna45321
24 OlszynalubańskiLubań43471
25 NowogrodziecbolesławieckiNowogrodziec42441
26 ZawidówzgorzeleckiLeśna42321
27 Świeradów-ZdrójlubańskiGryfów Śląski42092
28 MirsklwóweckiGryfów Śląski39381
29 WojcieszówzłotoryjskiJelenia Góra Wschód36962
30 ProchowicelegnickiProchowice36461
31 WęglinieczgorzeleckiNowogrodziec28681
32 ŚwierzawazłotoryjskiZłotoryja23151
33 LubomierzlwóweckiLwówek Śląski20021
34 WleńlwóweckiLwówek Śląski18061

Diecezje sąsiednie

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne