Dławigad malajski

Dławigad malajski (Mycteria cinerea) – gatunek dużego ptaka brodzącego z rodziny bocianów (Ciconiidae), występujący w Azji Południowo-Wschodniej. Ptak nieliczny, zagrożony wyginięciem.

Dławigad malajski
Mycteria cinerea[1]
(Raffles, 1822)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

bocianowe

Rodzina

bociany

Rodzaj

Mycteria

Gatunek

dławigad malajski

Synonimy
  • Tantalus cinereus Raffles, 1822[2]
  • Tantalus lacteus Temminck, 1825[3]
  • Pseudotantalus lacteus Ridgway, 1883[4]
  • Pseudotantalus cinereus Sharpe,1898[5]
  • Ibis cinereus Peters, 1931[6]
  • Mycteria cinerea Kahl, 1979[7]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[8]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Zasięg występowania i środowisko

Południowo-wschodnia Azja[9]; występuje na terenach Kambodży, Półwyspu Malajskiego i Indonezji (wyspy Sumatra, Jawa i Celebes)[10]; zalatuje do Wietnamu i Tajlandii[8]. Zdecydowana większość populacji występuje w Indonezji[8].

Ptak ten zasiedla głównie strefy przybrzeżne, pokarm zdobywa na rozległych bagnach, natomiast gniazduje w miejscach graniczących z namorzynami i słodkowodnymi, leśnymi bagnami i torfowiskami[10]. Widywany również na jeziorach, stawach i polach ryżowych[10]. Spotykany do 50 km od wody, czasami żywi w pobliżu osiedli ludzkich[10].

Systematyka

Po raz pierwszy opisany przez Rafflesa w 1822 roku pod nazwą Tantalus cinereus[2]. Dawniej umieszczany był w rodzajach Ibis, Tantalus lub Pseudotantalus[3][4][5][6]. Takson monotypowy, nie wyróżniono podgatunków[9][11][10].

Morfologia

Długość ciała 95–100 cm[10]. Długość skrzydła 43,5–50 cm, wierzchołka dzioba 19,4–27,5 cm, skoku 18,8–25,5 cm i ogona 14,5–17 cm[12]. Upierzenie ogólnie koloru białego lub mlecznego poza błyszcząco zielonym ogonem i lotkami[10]. Dziób koloru żółtego. Nagie części ciała (głowa i nogi) koloru czerwonego[10]. Pióra młodych ptaków koloru szarego, z większym upierzeniem głowy. Nagie części ciała u młodych ptaków koloru żółtego matowego[10].

Tryb życia

Pożywienie

Poluje na duże poskoczki z rodzaju Periophthalmus o długości ciała o 10–23 cm, także na małe ryby, węże, żaby[10], krewetki i kraby[13][14]. Większość obserwowanych metod polowania polega na sondowaniu długim dziobem powierzchni wody i wykrywania poprzez dotyk pływających w niej ryb[10]. Czasami poluje również poprzez obserwację[10]. Dzienne spożycie pokarmu szacuje się na około 630 g, a poluje tylko około dwóch godzin[10]. Często przebywa w płytkich basenach lasów namorzynowych, gdzie występuje duże zagęszczenie ryb[10].

Rozród

Okres rozrodczy prawdopodobnie przypada na porę suchą (lipiec–sierpień) zarówno na Sumatrze, jak i na Jawie, chociaż na Pulau Rambut zaobserwowano rozród w listopadzie i marcu[10]. Gniazduje w koloniach na drzewach. Gniazdo zazwyczaj znajduje się 6–12 m nad ziemią, na dużym drzewie. Samica znosi od 1 do 4 jaj[10]. Szczegóły wychowu młodych nieznane.

Status i ochrona

Dławigad malajski jest objęty konwekcją CITES (załącznik I)[15]. W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody od 2013 roku zaliczany jest do kategorii EN (zagrożony wyginięciem); wcześniej, od 1994 roku miał kategorię VU (gatunek narażony). Liczebność populacji szacuje się (2016) na około 1500 dorosłych osobników. Trend liczebności uznawany jest za mocno spadkowy ze względu na presję ze strony myśliwych na terenach lęgowych oraz utratę i przekształcenie siedlisk na wybrzeżach[8].

Przypisy

Bibliografia

  • Andrew Elliott: Family Ciconiidae (Storks). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).

Linki zewnętrzne